ضرورت شتاب بیشتر توسعه تجدید پذیرها در صنایع

در راستای این تکلیف قانونی، تاکنون برای احداث ۱۹ هزار و ۳۵۷ مگاوات ظرفیت نیروگاهی جدید توسط صنایع، موافقت اصولی صادر شده است. همچنین بیش از ۹۵۹۶ مگاوات ظرفیت دیگر نیز در قالب درخواست‌های تازه ارائه شده که مجموع ظرفیت‌های نیروگاهی در دست بررسی را به حدود ۳۰ هزار مگاوات می‌رساند.

از این میزان، ظرفیت تاکنون ۸۰۸۰ مگاوات وارد فاز اجرا یا عملیات اجرایی شده است و نیز ۲۷۰۵ مگاوات نیروگاه صنعتی به بهره‌برداری کامل رسیده و ۳۵۷۰ مگاوات دیگر نیز در آستانه آغاز عملیات اجرایی قرار دارد. انتظار می‌رود با اضافه شدن این طرح‌ها، مجموع ظرفیت نیروگاه‌های در دست اقدام صنایع انرژی‌بر به حدود ۱۱ هزار و ۵۰۰ مگاوات برسد که در صورت نهایی شدن و رسیدن به فاز بهره برداری گام موثری در راستای کاهش ناترازی برداشته می‌شود.

توضیح بیشتر اینکه برنامه توسعه نیروگاه‌های صنایع انرژی‌بر از سال ۱۴۰۰ و بر اساس تفاهم‌نامه وزارت نیرو و وزارت صنعت، معدن و تجارت آغاز شد و طی آن احداث حداقل ۱۰ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی و یک‌هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر در دستور کار قرار گرفت. در ادامه و با تصویب قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق در سال ۱۴۰۱، صنایع مکلف شدند ۹ هزار مگاوات نیروگاه حرارتی با راندمان حداقل ۵۵ درصد و یک‌هزار مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر ایجاد کنند.

با وجود این تکالیف، پیشرفت در حوزه تجدیدپذیر‌ها بسیار محدود بوده است. از هزار مگاوات ظرفیت تجدیدپذیر پیش‌بینی‌شده، تاکنون تنها ۱۵۱ مگاوات شامل ۱۲۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی فولاد مبارکه، ۳۰ مگاوات از سوی صنایع ملی مس ایران و یک مگاوات توسط فولاد غرب آسیا به شبکه متصل شده است. این آمار نشان می‌دهد توسعه تجدیدپذیر‌ها در صنایع نیازمند شتاب بیشتری است. از سوی دیگر تأمین سوخت نیروگاه‌ها یکی دیگر از چالش‌های پیش‌روی این طرح‌ها به شمار می‌رود.

وزارت نفت تأمین سوخت برای ۱۱ هزار و ۵۰۰ مگاوات نیروگاه حرارتی صنایع را تقبل کرده است. بر این اساس، افزایش ظرفیت فراتر از این میزان باید از مسیر توسعه واحد‌های بخار در نیروگاه‌های سیکل ترکیبی موجود پیگیری شود که فرایندی زمان بر است، اقدامی که بررسی‌ها نشان می‌دهد بدون نیاز به مصرف سوخت مازاد، امکان تولید ۶ تا ۷ هزار مگاوات برق جدید را فراهم می‌کند.

مستند به این گزارش انتظار می‌رود در سال ۱۴۰۴ حدود ۱۴۰۰ مگاوات نیروگاه جدید بخش صنعت با شبکه سنکرون شود و نیز پیش بینی می‌شود تا پایان سال ۱۴۰۵ حدود دو هزار مگاوات واحد نیروگاهی نسبت به ابتدای ۱۴۰۴ وارد مدار شود. به این ترتیب مجموع ظرفیت سنکرون‌شده صنایع انرژی‌بر با شبکه برق کشور به ۶ هزار مگاوات خواهد رسید که تحقق این برنامه‌ها نقش مهمی در کاهش فشار بر شبکه سراسری و تأمین برق پایدار در سال‌های آینده خواهد داشت.

در پایان ذکر این نکته ضروری است که بر پایه قوانین موجود، صنایعی که به تعهدات خود در احداث نیروگاه پایبند باشند و نیاز برقشان را از این مسیر تأمین کنند، از محدودیت‌های زمان اوج بار به میزان تولیدشان معاف خواهند شد. در مقابل، صنایعی که در اجرای این تکالیف تعلل کنند، در اولویت اعمال محدودیت‌های مصرف برق قرار خواهند گرفت.