شفاف سازی بیمه مرکزی درخصوص جبران خسارت خودروهای نامتعارف

بهروز بستگانی رئیس مرکز مدیریت ریسک و تدوین مقررات بیمه مرکزی از عرضه محصول تازه‌ای در سبد بیمه خبر داد که به‌طور ویژه برای حل مشکلات مربوط به خودرو‌های نامتعارف طراحی شده است. این طرح به صاحبان خودرو‌های گران‌قیمت کمک می‌کند تا در زمان وقوع تصادفات بتوانند از جبران خسارت وارده به وسیله نقلیه خود اطمینان پیدا کنند.

بستگانی در توضیح مفهوم خودروی نامتعارف گفت: بر اساس قانون بیمه شخص ثالث، خودرویی نامتعارف محسوب می‌شود که قیمت آن بیش از ۵۰ درصد سقف تعهدات بدنی (نصف دیه مرد مسلمان در ماه حرام) باشد. خودرو‌هایی که ارزش آنها پایین‌تر از این رقم است، متعارف به شمار می‌آیند.

رئیس مرکز مدیریت ریسک و تدوین مقررات بیمه مرکزی در پاسخ به پرسشی درباره هزینه بیمه خودرو‌های نامتعارف گفت: آمار دقیق تعداد این خودرو‌ها موجود نیست، اما تعیین حق بیمه شخص ثالث بر اساس فاکتور‌های متعددی از جمله نوع خودرو، گروه‌بندی آن و سوابق خسارتی صورت می‌گیرد. در عین حال، افزایش حق بیمه همواره کمتر از رشد میزان دیه بوده است، زیرا صنعت بیمه به دلیل ملاحظات اجتماعی نمی‌تواند حق بیمه واقعی را دریافت کند.

بستگانی با اشاره به ضریب خسارت بالای رشته بیمه شخص ثالث گفت: در این رشته، خسارت پرداختی از حق بیمه دریافتی بیشتر است. یعنی اگر ۱۰۰ واحد حق بیمه دریافت شود، معمولاً بیش از آن خسارت پرداخت می‌کنیم. این شرایط ناشی از تکالیف قانونی و ضرورت حمایت از اقشار کم‌برخوردار است که مانع از اعمال نرخ واقعی در حق بیمه می‌شود.

وی در ادامه افزود: مطابق قانون مصوب مجلس، خسارت وارد به خودرو‌های نامتعارف فقط تا سقف خسارت متناظر خودرو‌های متعارف قابل جبران است و بیش از آن، شخص مسبب حادثه یا شرکت بیمه مسئولیتی ندارد. برای جبران مازاد خسارت، دارندگان خودرو‌های نامتعارف می‌توانند از بیمه بدنه استفاده کنند.

بهروز بستگانی در توضیح بیشتر گفت: پس از اجرای قانون جدید بیمه شخص ثالث، دستورالعملی صادر شد که اگر خودروی نامتعارف بیمه بدنه داشته باشد، خسارت مازاد آن از محل بیمه بدنه جبران شود. در گذشته رویه‌های متفاوتی میان شرکت‌های بیمه وجود داشت؛ برخی این خسارت‌ها را جزو سوابق خسارتی بیمه‌گذار ثبت می‌کردند و این موضوع باعث افزایش حق بیمه بدنه در تمدید سال بعد می‌شد. در حالی که برخی دیگر این خسارت‌ها را به‌عنوان سابقه خسارتی لحاظ نمی‌کردند و تخفیف عدم خسارت مشتری از بین نمی‌رفت.

وی با اشاره به ابلاغ بخشنامه جدید بیمه مرکزی در تاریخ ۵ شهریور ۱۴۰۴ اظهار داشت: در این بخشنامه تصریح شده که هیچ منع مقرراتی برای نادیده گرفتن خسارت‌های پرداختی از محل بیمه بدنه در سوابق بیمه‌گذار وجود ندارد؛ بنابراین شرکت‌های بیمه می‌توانند در صورت تمایل، این خسارت‌ها را جزو سابقه بیمه‌گذار محسوب نکنند. اگر شرکتی بخواهد خلاف این عمل کند، موظف است در زمان فروش بیمه‌نامه موضوع را به اطلاع مشتری برساند تا حقوق بیمه‌گذاران حفظ شود.

بستگانی افزود: این موضوع بسیار مهم است؛ زیرا مالکان خودرو‌های نامتعارف باید بدانند که در صورت بروز حادثه و مراجعه به بیمه برای دریافت خسارت، چه رویه‌ای در انتظارشان خواهد بود. اگر خسارت‌های پرداختی از محل بیمه بدنه در سوابق لحاظ نشود، بیمه‌گذار در تمدید سال بعد با افزایش حق بیمه مواجه نخواهد شد.

وی تأکید کرد: این تصمیم بیمه مرکزی موجب اطمینان خاطر مالکان خودرو‌های نامتعارف می‌شود و همچنین از بروز اختلافات حقوقی جلوگیری خواهد کرد. در گذشته برخی پرونده‌ها در شورا‌های حل اختلاف و محاکم قضایی مطرح می‌شد، اما اکنون با شفاف شدن تکلیف بیمه‌گذاران، این اختلافات به‌شدت کاهش خواهد یافت.

رئیس مرکز مدیریت ریسک و تدوین مقررات بیمه مرکزی در پایان گفت: هدف ما ایجاد آرامش برای بیمه‌گذاران و کاهش مشکلات اجتماعی و حقوقی در حوزه بیمه شخص ثالث است؛ بنابراین هم مالکان خودرو‌های نامتعارف و هم شرکت‌های بیمه باید از جزئیات این دستورالعمل آگاه باشند و در زمان خرید بیمه‌نامه، سیاست‌های شرکت بیمه به روشنی به اطلاع مشتری برسد.