مسکن در دو راهی مکانیسم ماشه و دلار؛ آینده‌ای میان رکود و تورم

مهدیه اسلامی روزنامه نگار در یادداشتی نوشت: مکانیسم ماشه یا همان اسنپ‌بک، بند مهمی از توافق هسته‌ای است که فعال شدن آن به معنای بازگشت تحریم‌های شورای امنیت تلقی می‌شود. همین خبر کافی بود تا بار دیگر فضای روانی اقتصاد ایران تحت‌تأثیر قرار گیرد و نگاه‌ها به سمت بازار ارز و نرخ دلار برود.

دلار در مرکز نوسان

دیگران چه می خوانند:

نخستین بازاری که از تنش‌های سیاسی اثر می‌پذیرد، بازار ارز است. افزایش نرخ دلار، شاخصی از بالا رفتن انتظارات تورمی است. در هفته‌های اخیر نیز خبر فعال شدن مکانیسم ماشه باعث رشد تقاضای سفته‌بازانه برای دلار و سکه شده است. کارشناسان معتقدند اگر تحریم‌ها تشدید شود، منابع ارزی کشور کاهش خواهد یافت و احتمال جهش نرخ ارز وجود دارد. در مقابل، هرگونه توافق موقت یا تنفس سیاسی می‌تواند از شدت نوسان‌ها بکاهد.

مسکن؛ پناهگاه سنتی سرمایه‌ها

بازار مسکن در ایران همواره به‌عنوان پناهگاه امن دارایی‌ها شناخته می‌شود. با افزایش نرخ دلار، بهای مصالح ساختمانی بالا می‌رود و هزینه ساخت افزایش می‌یابد. در پی آن، قیمت واحدهای آماده نیز رشد می‌کند. با این حال، کاهش قدرت خرید خانوارها باعث می‌شود معاملات افت کند و بازار به رکود تورمی دچار شود.

سناریوهای پیش‌رو برای بازار مسکن

تشدید تحریم‌ها و رشد سریع دلار: قیمت اسمی مسکن افزایش می‌یابد، اما معاملات کاهش پیدا می‌کند.

توافق یا تعلیق فشارها: رشد قیمت مسکن آهسته‌تر و متناسب با تورم عمومی خواهد بود.

ادامه وضعیت مبهم: نوسان‌های مقطعی در بازار ارز به تغییرات منطقه‌ای در بازار مسکن منجر می‌شود.

پیامدهای اجتماعی

افزایش قیمت مسکن و اجاره‌بها تنها یک مسئله اقتصادی نیست؛ بلکه آثار اجتماعی جدی به‌همراه دارد. رشد اجاره‌بها فشار زیادی بر خانواده‌ها وارد می‌کند و بسیاری را به حاشیه‌نشینی سوق می‌دهد. این روند می‌تواند ساختار جمعیتی کلانشهرها را تغییر دهد و مشکلات تازه‌ای در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی ایجاد کند.

راهبردهای پیشنهادی

برای خریداران مصرفی: در صورت نیاز واقعی به مسکن، نباید بیش از حد منتظر کاهش قیمت ماند؛ زیرا تجربه نشان داده افت محسوس قیمت‌ها کمتر اتفاق می‌افتد.

برای سرمایه‌گذاران: توجه به نقدشوندگی و پرهیز از پروژه‌های پرریسک ضروری است.

برای سیاست‌گذاران: افزایش عرضه مسکن، حمایت از مستأجران و ایجاد تسهیلات ساخت‌وساز باید در دستور کار قرار گیرد.

جمع‌بندی

فعال شدن مکانیسم ماشه بار دیگر اقتصاد ایران را با موجی از نااطمینانی مواجه کرده است. نرخ دلار در مرکز این تحولات قرار دارد و بازار مسکن با اندکی تأخیر از آن اثر خواهد گرفت. آینده این دو بازار بیش از هر چیز به روند سیاسی و اقتصادی ماه‌های آینده گره خورده است؛ مسیری که یا به سمت رکود تورمی عمیق‌تر می‌رود یا با توافق‌های جدید اندکی آرام می‌گیرد.

مسکن در دو راهی مکانیسم ماشه و دلار؛ آینده‌ای میان رکود و تورم