نقش باکتری‌های دهانی در حملات قلبی

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی – یک تیم علمی به رهبری دانشگاه تامپره در فنلاند، ضمن بررسی پلاک‌های شریانی جمع‌آوری‌شده از بیش از ۲۰۰ بیمار مبتلا به بیماری عروق کرونر، نسبت شگفت‌انگیزی از باکتری‌های دهانی را در این نمونه‌ها یافتند.

دکتر پکا کارونن از دانشگاه تامپره توضیح داد: مدت‌هاست که گمان می‌رود باکتری‌ها ممکن است در بیماری عروق کرونر نقش داشته باشند، اما شواهد مستقیم و قانع‌کننده‌ای وجود نداشته است. مطالعه ما وجود ماده ژنتیکی – DNA – از چندین باکتری دهانی را در پلاک‌های آترواسکلروتیک نشان داد.

برای دهه‌ها، مطالعات ارتباط فزاینده‌ای را بین سلامت دهان و سلامت قلب و عروق نشان داده‌اند، و این دو اغلب دست در دست هم پیش می‌روند. این امر کارونن و تیمش را بر آن داشت تا به دنبال نشانگر‌های زیستی باشند که ممکن است این رابطه را توضیح دهند.

این مطالعه بر یکی از دلایل اصلی حملات قلبی تمرکز داشت: تصلب شرایین، وضعیتی که در آن پلاک‌هایی متشکل از چربی، کلسترول، کلسیم و سایر مواد در شریان‌های کرونری تجمع می‌یابند. این تجمع، شریان‌ها را تنگ کرده، جریان خون را محدود می‌کند و گاهی منجر به پارگی پلاک می‌شود و از رسیدن اکسیژن به قلب جلوگیری کرده و منجر به نارسایی قلبی می‌شود.

محققان نمونه‌هایی از پلاک‌های کرونری را از ۱۲۱ بیمار که به طور ناگهانی فوت کرده و همچنین از ۹۶ بیمار که تحت عمل جراحی برداشتن پلاک‌ها قرار گرفته بودند، دریافت کردند. این نمونه‌ها با استفاده از واکنش زنجیره‌ای پلیمراز کمی برای شناسایی میکروب‌ها، همراه با تکنیک‌های ایمونوفلورسانس و اندازه‌گیری بیان ژن، تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج، وجود بیوفیلم‌های چندین باکتری دهانی را نشان داد که شایع‌ترین آنها استرپتوکوک اورالیس بود که در ۴۲.۱٪ از پلاک‌های شریان کرونری در بیماران با مرگ ناگهانی و ۴۲.۹٪ در بیماران جراحی شده یافت شد. این باکتری‌ها همچنین به شدت با تصلب شرایین شدید و مرگ ناشی از بیماری قلبی، به ویژه پلاک‌های پاره شده، مرتبط بودند.

این مطالعه نشان داد که بیوفیلم‌های باکتریایی معمولاً در هسته پلاک‌ها، دور از پاسخ سیستم ایمنی، قرار دارند. هنگامی که استرس افزایش می‌یابد، این غشا‌ها می‌توانند ملتهب و منجر به پارگی پلاک و ایجاد حمله قلبی شوند. محققان معتقدند که عوامل دیگری مانند عفونت‌های باکتریایی، ویروس‌های تنفسی، رژیم غذایی ناسالم یا هورمون استرس نوراپی نفرین، ممکن است این التهابات را تحریک کنند.

اگرچه این مطالعه به تعداد کمی از بیماران محدود بود، اما نتایج به شدت نشان می‌دهد که سلامت دهان و دندان تأثیر مستقیمی بر سلامت قلب دارد. محققان نوشتند: نتایج نشان می‌دهد که گذار از پلاک پایدار به پلاک شکننده و پاره شده و ایجاد پلاک شریانی محیطی علامت‌دار، ممکن است با عفونت باکتریایی مزمن مرتبط باشد که بیوفیلم‌های بی‌اثری را تشکیل می‌دهد که هسته چرب و دیواره پلاک را تشکیل می‌دهند و از تشخیص سیستم ایمنی فرار می‌کنند.

محققان افزودند که این کشف درک ما از علل انفارکتوس میوکارد را گسترش می‌دهد و راه‌های جدیدی را برای تشخیص و پیشگیری از عوارض کشنده تصلب شرایین باز می‌کند.

این مطالعه در مجله انجمن قلب آمریکا منتشر شده است.

منبع: ساینس آلرت