تشدید تنش‌ها در بالتیک با نقض حریم هوایی استونی توسط روسیه

به گزارش پارسینه به گفته ناتو، جنگنده‌های رادارگریز اف-۳۵ نیروی هوایی ایتالیا در قالب مأموریت پلیس هوایی بالتیک به این تجاوز پاسخ دادند. همچنین سوئد و فنلاند نیز جنگنده‌های خود را به پرواز درآوردند.

ارتش استونی اعلام کرد که جنگنده‌های روسی در نزدیکی جزیره واین‌دلو در خلیج فنلاند وارد حریم هوایی این کشور شدند. این جزیره در حدود ۱۵ مایل شمال خاک اصلی استونی و ۶۰ مایل غرب روسیه قرار دارد. مقام‌های استونی افزودند که هواپیماهای روسی فاقد طرح پروازی بوده، فرستنده‌هایشان خاموش بوده و هیچ ارتباط رادیویی با خدمات کنترل ترافیک هوایی برقرار نکرده‌اند.

واکنش‌ها به این حادثه به سرعت آغاز شد. وزیر دفاع لیتوانی پیشنهاد کرد ناتو برای مقابله با چنین تجاوزهایی به سرنگونی جنگنده‌های روسی فکر کند. او به حادثه سال ۲۰۱۵ اشاره کرد که طی آن، جنگنده‌های اف-۱۶ ترکیه یک سوخو-۲۴ روسی را در مرز ترکیه–سوریه سرنگون کردند.

وزیر خارجه استونی، مارگوس تساهکنا نیز این اقدام را «تجاوزی بی‌سابقه و گستاخانه» خواند و خواستار اعمال فشار سیاسی و اقتصادی فوری بر روسیه شد.

در سطحی گسترده‌تر، اتحادیه اروپا نیز این تجاوز را محکوم کرد. کایا کالاس، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، آن را «تحریکی فوق‌العاده خطرناک» دانست و تأکید کرد که این سومین نقض حریم هوایی اتحادیه در روزهای اخیر است. او افزود: «پوتین در حال آزمودن اراده غرب است و ما نباید ضعف نشان دهیم.»

در واکنش به این حوادث، استونی در حال بررسی فعال‌سازی ماده ۴ معاهده آتلانتیک شمالی است؛ ماده‌ای که تصریح می‌کند اعضای ناتو هرگاه احساس کنند تمامیت ارضی یا امنیتشان تهدید می‌شود، باید با یکدیگر مشورت کنند. لهستان نیز پس از تجاوز پهپادهای روسی به حریم خود این ماده را فعال کرده بود.

تنها در هفته گذشته حدود ۱۹ پهپاد روسی وارد حریم هوایی لهستان و رومانی شدند. مقام‌های لهستانی اعلام کردند که سه تا چهار پهپاد توسط جنگنده‌های لهستانی و هلندی سرنگون شد و چند فروند دیگر در خاک لهستان سقوط کردند.

عملیات «نگهبان شرقی» قرار است به تدریج گسترش یابد و علاوه بر جنگنده‌ها، ناوچه‌های پدافند هوایی را نیز شامل شود تا از منطقه‌ای وسیع بین قطب شمال تا دریای سیاه در برابر پهپادها و موشک‌های روسی محافظت کند.

ژنرال الکسوس گرینکویچ، فرمانده عالی نیروهای متحد اروپا، گفت: «نگهبان شرقی و رویکرد جدید ناتو بازدارندگی و دفاع متمرکزتر و انعطاف‌پذیرتری را برای حفاظت از مردم و مقابله با اقدامات خطرناک مشابه هفته گذشته فراهم می‌کند.

هرچند هدف روسیه از این پرواز مشخص نیست و مقام‌های مسکو تاکنون واکنشی نشان نداده‌اند، اما ناظران معتقدند که این اقدام در راستای آزمودن اراده ناتو صورت گرفته است. حضور جنگنده‌های روسی در آسمان استونی، بار دیگر بر شدت تنش‌های رو به افزایش در اروپای شرقی افزود.

* مجید سلطانی