جراحی‌های لاغری ۵ برابر مؤثرتر از اوزمپیک در کاهش وزن

داروی اوزمپیک و سایر داروهای حاوی سماگلوتاید در سال‌های اخیر برای بسیاری از افراد در کاهش وزن نتایج چشمگیری داشته‌اند. اما پژوهشی تازه نشان می‌دهد که این داروها در مقایسه با جراحی‌های چاقی هنوز هم به هیچ‌وجه به همان اندازه مؤثر نیستند.

به گزارش انتخاب و به نقل از sciencealert؛  پژوهشگران دانشگاه نیویورک (NYU) دو نوع عمل جراحی رایج ــ اسلیو گاسترکتومی و بای‌پس معده ــ را با داروهای سماگلوتاید و تیرزپاتاید مقایسه کردند. این داروها به‌عنوان آگونیست‌های گیرنده GLP-1 شناخته می‌شوند، زیرا شبیه هورمون طبیعی GLP-1 عمل می‌کنند؛ هورمونی که اشتها را تنظیم می‌کند.

برای این مطالعه، محققان سوابق سلامت افراد را بررسی کردند و بیماران مصرف‌کننده‌ی داروهای کاهش وزن را با بیمارانی که تحت یکی از جراحی‌های باریاتریک قرار گرفته بودند، بر اساس سن، شاخص توده بدنی (BMI) و سطح قند خون تطبیق دادند.

نتایج: تفاوت چشمگیر در کاهش وزن

پس از دو سال، افرادی که عمل جراحی انجام داده بودند به‌طور متوسط ۲۵.۷ درصد از وزن کل بدن خود را کاهش دادند، در حالی که گروه دارویی تنها ۵.۳ درصد وزن از دست دادند.

این اختلاف تا حدی به دلیل پایبند نبودن بیماران به مصرف منظم داروهای GLP-1 است، در حالی که جراحی ماهیتی دائمی‌تر دارد. با این حال، حتی در بازه‌های زمانی کوتاه‌تر نیز جراحی همواره نتایج بهتری نشان داد.

دکتر اِیوری براون، رزیدنت جراحی در NYU، هنگام ارائه‌ی نتایج در ماه ژوئن گفت:

«کارآزمایی‌های بالینی کاهش وزنی بین ۱۵ تا ۲۱ درصد را برای GLP-1‌ها نشان داده‌اند، اما این مطالعه نشان می‌دهد در دنیای واقعی کاهش وزن بسیار کمتر است، حتی برای بیمارانی که یک سال کامل نسخه فعال دارند. ما می‌دانیم تا ۷۰ درصد بیماران ممکن است ظرف یک سال مصرف دارو را قطع کنند. بنابراین بیماران مصرف‌کننده GLP-1 باید انتظارات خود را تعدیل کنند، پایبندی بیشتری به درمان داشته باشند یا برای رسیدن به نتایج مطلوب به جراحی متابولیک و باریاتریک فکر کنند.»

منافع و محدودیت‌ها

این پژوهش توسط انجمن آمریکایی جراحی متابولیک و باریاتریک (ASMBS) تأمین مالی شده است؛ نهادی که طبیعتاً در ترویج گزینه‌های جراحی ذی‌نفع است.

با این حال، پژوهشگران مزایای درمان با سماگلوتاید را هم انکار نکردند. این داروها همچنان نتایج مثبتی نشان دادند و از آن‌جا که تجویز آن‌ها از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۳ تقریباً دو برابر شده، مقایسه‌ی دقیق آن‌ها با جراحی اهمیت دارد.

نکته‌ی مهم این است که داروهای GLP-1 همچنان بسیار محبوب‌تر از جراحی هستند، هرچند بسیاری از بیماران مصرف آن‌ها را ادامه نمی‌دهند. از سوی دیگر، تنها درصد کمی از افراد واجد شرایط جراحی واقعاً این گزینه را انتخاب می‌کنند.

فراتر از کاهش وزن

اوزمپیک در ابتدا برای درمان دیابت نوع ۲ تأیید شده بود، زیرا به کاهش قند خون کمک می‌کند. مطالعات بعدی نشان داده‌اند که این دارو می‌تواند خطر سرطان و بیماری‌های قلبی-عروقی را هم کاهش دهد.

در همین مطالعه، جراحی باریاتریک نه‌تنها کاهش وزن بیشتری ایجاد کرد، بلکه کنترل قند خون بهتری هم نسبت به سماگلوتاید به همراه داشت.

با این وجود، جراحی هم راه‌حل کامل نیست. گرچه این روش‌ها ایمن محسوب می‌شوند، اما تهاجمی و دائمی هستند و همچنان نیازمند پایبندی بیماران به رژیم غذایی و فعالیت ورزشی دقیق‌اند.

نگاه به آینده

دکتر کاران چابرا، جراح باریاتریک در دانشکده پزشکی گروسمن دانشگاه نیویورک، می‌گوید:

«در مطالعات آینده قصد داریم بررسی کنیم که ارائه‌دهندگان خدمات درمانی چگونه می‌توانند نتایج GLP-1‌ها را بهینه کنند، چه بیمارانی برای جراحی باریاتریک مناسب‌ترند و نقش هزینه‌های شخصی در موفقیت درمان چیست.»

این تحقیق در نشست سالانه ASMBS در سال ۲۰۲۵ ارائه شد. نسخه‌ی اولیه‌ی این مقاله نخستین بار در ژوئن ۲۰۲۵ منتشر شده بود.

جمع‌بندی

• جراحی‌های باریاتریک (اسلیو و بای‌پس معده) در کاهش وزن، ۵ برابر مؤثرتر از داروهای GLP-1 مانند اوزمپیک عمل کرده‌اند.

• دلیل اصلی تفاوت، پایبند نبودن بیماران به دارو و دائمی‌تر بودن جراحی است.

• جراحی علاوه بر کاهش وزن، کنترل قند خون بهتری هم فراهم می‌کند.

• با این حال، جراحی تهاجمی و دائمی است و همچنان به تغییر سبک زندگی نیاز دارد.

• داروهای GLP-1 همچنان ارزشمندند، اما انتظارات بیماران باید واقع‌بینانه باشد.