ببینید؛ ونیز ایران در چند قدمی تهران! زندگی روی آب را اینجا تجربه کنید

واریان، این روستای سرسبز و بی‌صدا، زاده یک جابه‌جایی بزرگ است. روزگاری نه‌چندان دور، پیش از تولد سد امیرکبیر در سال ۱۳۳۴، واریان و چند روستای دیگر چون رزکان و کوشک بالا، در بستر رودخانه کرج قرار داشتند. جایی پررونق با بیش از ۵۰۰ خانوار که در دل کوه و باغ و زمین، زندگی می‌کردند و شهرک‌وار، نبض حیات منطقه را در دست داشتند.

اما با آغاز پروژه سدسازی، این روستا در برابر یک سرنوشت مهندسی‌شده، سر خم کرد. بخش بزرگی از آن به زیر آب رفت و اهالی ناچار به کوچ به ارتفاعات بالاتر شدند. از آن پس، تنها راه رسیدن به واریان، راه آبی شد. قایق، جای خودرو را گرفت و آرام آرام، واریان به روستایی تبدیل شد که دیگر بوق ماشین در آن نمی‌پیچید و نفس‌کشیدن در هوایش بوی طبیعت می‌داد، نه دود و دی‌اکسید کربن.

امروز اگر از پل فردیس وارد جاده چالوس شوید و حدود ۲۵ کیلومتر پیش بروید، در کنار سد امیرکبیر، قایق‌هایی را خواهید دید که مانند پُل‌های شناور، شما را از دنیای پرشتاب آسفالت به دنیای آرام طبیعت می‌برند. اما فراموش نکنید، این سفر، سفری عادی نیست؛ واریان، به‌سادگی پذیرای غریبه‌ها نیست. قایق‌هایی که روی آب شناورند، تحت نظر سازمان آب و فاضلاب تهران هستند و ورود به روستا بدون هماهنگی ممکن نیست.

در حال حاضر، تنها حدود ۱۵ خانوار و جمعیتی کمتر از ۴۰ نفر در این روستای محصور در کوه و دریاچه زندگی می‌کنند. زبان مردم، تاتی است و هنوز آثاری از مشاغل سنتی مانند گیوه‌سازی، کرباس‌بافی، زراعت و زنبورداری در گوشه و کنار این روستا به چشم می‌خورد. هرچند سختی راه و نبود زیرساخت مناسب، باعث شده کشاورزی و دامداری در سال‌های اخیر رو به افول بگذارد.

واریان از گذشته تا امروز، روایت دو فصل متفاوت است. در گذشته، دارای ۱۸ محله بوده با نام‌هایی چون کیان، عبادان، شاگیان، باغ خلیل، مسگران و… و امروز به ۷ محله کوچک با اسامی محلی چون کافر دره، کل دره، هاقوری و… محدود شده است. حتی آخرین زوج دائمی روستا، کربلایی غلامحسین و مش‌سکینه نیز در سال ۱۳۸۶ واریان را ترک کردند.

در کنار سد، هتلی نیز با نام هتل واریان در گذشته فعالیت می‌کرد؛ جایی برای قایق‌سواری، اسکی روی آب و اقامت گردشگران. اما به دلایلی که گفته می‌شود برای حفاظت از منابع آب بوده، این هتل تخریب شد و تنها بقایای آن در گوشه‌ای از جاده چالوس به چشم می‌خورد.

با این همه، واریان هنوز هم مقصدی جذاب برای طبیعت‌گردان و عاشقان آرامش است. پوشش گیاهی متراکم، درختان بلند، کوهستان‌های مه‌گرفته، باغ‌های میوه در تابستان، رودهای فصلی، آبشارها و حضور حیواناتی مانند قوچ، بز، پروانه‌های رنگی و جیرجیرک‌ها، این روستا را به بهشتی گمشده در دل البرز تبدیل کرده است.

در واریان، هیچ خودرویی اجازه ورود ندارد؛ نه دوچرخه، نه موتورسیکلت. همین قانون نانوشته، واریان را به یکی از پاک‌ترین نقاط ایران از نظر هوای تنفسی تبدیل کرده است.

اگر روزی به این روستا رفتید، شب را با صدای جیرجیرک و روز را با آواز پرندگان بیدار خواهید شد.

آداب و رسوم مردم واریان، رنگ و بوی خاص خود را دارد. از مراسم‌های عروسی سنتی که عروس را با قایق به وسط دریاچه می‌فرستند و داماد باید او را تحویل بگیرد، تا نوعید؛ رسمی که در اولین روز سال، اهالی به دیدار خانواده‌های داغدار می‌روند. حتی در شهر، اهالی واریان هر ساله در حسینیه واریانی‌ها در میدان توحید کرج گرد هم می‌آیند و مراسمی چون محرم را با شکوه برگزار می‌کنند.

واریان، تنها یک روستا نیست؛ روایتی است از تاریخ، مهاجرت، مقاومت و پیوند انسان با طبیعت. اینجا، ماشین جایی ندارد، اما خاطره، قدم می‌زند. اینجا، روستایی در دل سد است؛ اما دلش، هنوز تپنده است.