نمک واقعا سبزی رو ضدعفونی میکنه یا فقط دل خوشیه؟/ آب نمک یا محلول ضدعفونی؛ کدوم بهتره؟

شایانیوز-  هممون میدونیم سبزیجات یه پای ثابت سفره‌ های ایرانیه. از سبزی خوردن کنار غذا گرفته تا سبزی‌ های خوشبو توی آش، قورمه‌ سبزی یا کوکو. واقعا یه لقمه نون تازه با سبزی تازه و تمیز چیز دیگه‌ ایه. اما یه نکته مهم هست؛ همین سبزیجات خوش‌ رنگ و خوش‌ طعم، اگه درست شسته نشن، میتونن کلی دردسر برای سلامتی درست کنن. خیلی وقت‌ ها پیش اومده آدم بعد از خوردن سبزیجات دل‌ درد یا مشکلات گوارشی پیدا کنه. دلیلش هم سادست؛ سبزی تازه از زمین میاد و با خودش خاک، تخم انگل یا میکروب‌ های مختلف میاره. از قدیم توی خیلی از خونه‌ ها یه روش مرسوم بوده؛ اینکه سبزی رو با نمک بشورن. مادرا و مادربزرگامون میگفتن نمک بهترین ضدعفونی‌ کنندست و کافیه سبزی یه مدت توی آب نمک بمونه تا همه آلودگی‌ ها از بین بره. بعضی‌ ها حتی باور داشتن که با این کار دیگه هیچ نیازی به مواد ضدعفونی‌ کننده دیگه نیست. اما خب، واقعیت اینه که نمک تا حدی کمک میکنه، ولی همه چیز رو از بین نمیبره. آره، تخم انگل‌ ها یا یه سری میکروب‌ ها راحت‌ تر جدا میشن، ولی این به معنی ضدعفونی کامل نیست. اینجاست که یه سوال مهم پیش میاد؛ آیا شستن سبزی با نمک به تنهایی کافیه، یا باید روش‌ های دیگه رو هم امتحان کنیم؟ توی این مطلب می‌ خوایم دقیق‌ تر درباره این موضوع حرف بزنیم و ببینیم نمک چه کمکی میکنه، چه جاهایی کارایی نداره و در نهایت چطور میشه سبزیجات رو طوری شست که هم سالم باشن و هم با خیال راحت سر سفره بیاریمشون.

نقش نمک در فرآیند شستشو

نمک طعام (سدیم کلرید) به‌ طور سنتی در پاکسازی سبزیجات استفاده می‌ شود. افزودن نمک به آب شستشو چند اثر احتمالی دارد؛

ایجاد فشار اسمزی؛ محیط پرنمک می‌ تواند باعث ترکیدن یا غیر فعال شدن برخی از میکروارگانیسم‌ های حساس شود.

کاهش چسبندگی ذرات و انگل‌ ها؛ دانه‌های نمک یا محلول نمکی می‌ تواند کمک کند تا تخم انگل‌ ها و ذرات ریز خاک راحت‌ تر از سطح سبزی جدا شوند.

اثر ضد میکروبی محدود؛ برخی تحقیقات نشان داده‌ اند که غلظت‌ های بالای نمک می‌ تواند جلوی رشد بعضی باکتری‌ ها را بگیرد، اما این اثر کامل و قطعی نیست.

محدودیت‌ ها و نکات مهم

هرچند نمک در پاکسازی نسبی سبزیجات مفید است، اما نباید به‌ عنوان تنها روش ضدعفونی تلقی شود. چند نکته اساسی در این زمینه وجود دارد؛

اثر نسبی؛ نمک نمی‌ تواند تمامی میکروب‌ ها یا تخم انگل‌ ها را نابود کند. در بهترین حالت، میزان آلودگی کاهش می‌ یابد.

لزوم شستشوی چند مرحله‌ ای؛ توصیه کارشناسان بهداشت این است که شستشوی سبزی باید شامل چند مرحله باشد، ابتدا شستشوی اولیه با آب، سپس قرار دادن سبزی در محلول نمک یا مواد ضدعفونی‌ کننده مجاز و در نهایت آبکشی کامل با آب سالم.

جایگزین‌ های مطمئن‌ تر؛ استفاده از محلول‌ های ضدعفونی‌ کننده مخصوص سبزیجات که در داروخانه‌ ها یا فروشگاه‌ ها عرضه می‌ شوند، معمولا اثر بیشتری نسبت به نمک دارند. این محلول‌ ها می‌ توانند طیف وسیع‌ تری از آلودگی‌ های میکروبی و انگلی را از بین ببرند.

روش صحیح شستشو با نمک

جداسازی و شستشوی اولیه؛ ابتدا گل و لای سبزی با آب جاری جدا شود.

خیساندن در محلول نمک؛ سبزی به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در محلول آب و نمک (تقریبا دو قاشق غذاخوری نمک در یک لیتر آب) قرار داده شود.

آبکشی کامل؛ پس از آن سبزی باید چند بار با آب سالم شسته شود تا نمک و بقایای آلودگی کاملا خارج شود.

در نهایت

شستشوی سبزیجات با نمک روشی سنتی و نسبتا موثر برای کاهش آلودگی‌ های سطحی است، اما نباید آن را به‌ تنهایی کافی دانست. نمک می‌ تواند در جدا شدن تخم انگل‌ ها و برخی میکروب‌ ها کمک کند، ولی نابودی کامل عوامل بیماری‌ زا نیازمند استفاده از محلول‌ های ضدعفونی‌ کننده استاندارد است. بهترین راهکار، رعایت یک فرآیند چندمرحله‌ ای شامل شستشو با آب، ضدعفونی با نمک یا مواد مجاز و در نهایت آبکشی دقیق است. به این ترتیب، مصرف‌ کننده می‌ تواند از سبزیجات سالم‌ تر و ایمن‌ تر بهره‌ مند شود، بدون اینکه ارزش تغذیه‌ ای آن‌ ها آسیب ببیند.