همشهری آنلاین – گروه سیاسی: اقدام خصمانه اخیر دولت‌های اروپایی در فعال کردن مکانیسم ماشه در شرایطی است که تردیدها درباره اثربخشی راهبرد تحریمی غرب علیه ایران در حال افزایش است و تحلیلگران تعمیق همکاری‌های راهبردی ایران با روسیه و چین را گام مهمی در عبور از سد تحریم‌ها می‌دانند.
همین چندی قبل بود که ریچارد نفیو، «معمار تحریم‌های آمریکا علیه ایران» طی یادداشتی در نشریه آمریکایی «وال‌استریت ژورنال» اذعان کرد که به کارگیری اهرم اسنپ بک علیه ایران، اقدامی روی کاغذ است و کارایی ویژه‌ای در مواجهه با ایران ندارد، چراکه تهران برای عبور از مانع تحریم‌ها، راهبردهای چندوجهی ویژه‌ای دارد؛ نقشه‌راهی که بخش مهمی از آنها بر همگرایی محور روسیه، ایران و چین استوار است.
در چنین شرایطی تاکید روزهای اخیر مقام‌های چینی و روس مبنی بر عدم تبعیت از بازگشت تحریم‌های شورای‌امنیت علیه ایران، بیش از هر چیز نشان‌دهنده همگرایی روزافزون محور مسکو- تهران – پکن در مقابله با راهبردهای خصمانه و «تحریم‌محور» دولت‌های غربی است.
مانع مهم پیش روی تحریم‌ها
یکی از نمودهای مهم همگرایی ایران، روسیه و چین، مقابله با اجرایی‌سازی فرایند بازگشت تحریم‌های شورای امنیت علیه ایران است.
- راهبرد: «فلج‌سازی اجرایی» یکی از مهم‌ترین راهکارهای جلوگیری از اعمال تحریم‌ها علیه ایران و نوعی کاهش تبعات و تاثیرات اقتصادی و تجاری آن به‌حساب می‌آید.
- راهکار: جلوگیری از شکل‌گیری «کمیته تحریم» و «هیات کارشناسان»، به عنوان ابزارهای اجرایی و نظارتی قطعنامه‌های سازمان ملل، با همکاری روسیه و چین نقش ویژه و راهبردی در ناکام گذاشتن تحریم‌های غربی علیه ایران خواهد داشت.
- گزاره‌های موجود: برای ناکام گذاشتن فرایند اعمال تحریم‌های ضدایرانی شورای امنیت، گزاره‌های مختلفی وجود دارد؛ از جمله «مخالفت با تمدید مأموریت و بودجه این هیات‌ها»، «اعتبارزدایی از گزارش‌های یک‌جانبه آنها» و همچنین «معرفی گزارشگران مستقل».
- نتیجه: اجرایی‌سازی چنین راهبردی ازسوی ایران با همکاری روسیه و چین، زمینه‌ساز فلج شدن عملی بازوی نظارتی اعمال تحریم‌ها علیه ایران خواهد شد.
همگرایی حول محور نفی تحریم‌ها
یکی از گزاره‌های مطرح در مسیر ناکام‌سازی تلاش‌ها برای بازگشت تحریم‌های شورای‌امنیت علیه ایران، شکل‌گیری همگرایی بین‌المللی در نفی اعمال تحریم‌ها علیه ایران است؛ رویکردی که در روزهای اخیر شاهد نمودهای مختلفی از آن بوده‌ایم.
- روسیه: ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه در روزهای اخیر ضمن تکرار موضع مسکو درباره بازگشت تحریم‌ها علیه ایران، تأکید کرد تلاش‌های اخیر سه کشور اروپایی برای احیای تحریم‌های ایران از نظر قانونی، «باطل» و «بی‌اعتبار» است.
- چین: «گُو جیـاکون»، سخنگوی وزارت خارجه چین نیز اخیرا در سخنانی، با انتقاد از فعال‌سازی سازوکار اسنپ‌بک علیه ایران، آن را اقدامی «غیرسازنده» توصیف و تأکید کرد که پکن با اعمال تحریم و فشار مخالف است.
- پاکستان: اسلام‌آباد نیز همچنان که نماینده این کشور در نشست اخیر شورای امنیت اعلام کرد، با بازگشت تحریم‌ها علیه ایران مخالف است و توسعه همکاری‌ها با این کشور، راهکاری برای خنثی‌سازی اثرات تحریمی «اسنپ‌بک» به حساب می‌آید.
- ریاست شورای امنیت: با توجه به اینکه از ۹ مهرماه (اول اکتبر) روسیه ریاست دوره‌ای شورای امنیت سازمان ملل را برعهده گرفته است، این موضوع می‌تواند زمینه مناسبی برای خنثی‌سازی رویکردهای تحریمی غرب علیه ایران به وجود آورد.
همکاری‌های ضد تحریمی
- افزایش خرید نفت ازسوی چینی‌ها: برخی گزارش‌های بین‌المللی در روزهای اخیر نشان می‌دهد چین با ثبت رکوردی تازه در واردات روزانه نفت از ایران، زمینه‌ساز تقویت موقعیت ایران در بازار جهانی نفت شده‌است.
- خرید نقت توسط هندی‌ها: در روزهای اخیر وزارت بازرگانی هند نیز از واردات نخستین محموله نفت ایران به ارزش تقریبی ۱۱۱ میلیون دلار پس از سال‌ها توقف خبر داده است.
- یک آمار جهانی: نشریه انگلیسی «لویدز لیست» اخیرا در گزارشی ضمن تاکید بر اینکه تحریم‌های اخیر تأثیر محسوسی بر صادرات نفت ایران نداشته است، نوشت که تنها در ماه اوت، واردات نفت ایران توسط چین به ۱٫۶۸ میلیون بشکه در روز رسید که نسبت به ماه قبل ۲۳درصد رشد داشته است.
- آغاز اجرای توافق راهبردی ایران و روسیه: آغاز رسمی معاهده راهبردی ایران و روسیه از روز ۱۰ مهرماه یکی دیگر از نمودهای عزم تهران و مسکو برای خنثی‌سازی تحریم‌ها به‌حساب می‌آید.
- بهبود مناسبات با دولت‌های عربی: همان‌گونه که در روزهای تحلیلگران غربی، از جمله ریچارد نفیو، معمار تحریم‌های ایران در آمریکاف اذعان کرده‌اند، بهبود مناسبات ایران با دولت‌های عربی حوزه خلیج‌فارس، نقش ویژه‌ای در عبور از سد تحریم‌های غربی ایفا خواهد کرد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0