«برنامه اقدام برای ساماندهی و تمرکززدایی از کلانشهر تهران»

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری – فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، در سخنرانی خود به مناسبت روز جهانی اسکان بشر، با محوریت شعار امسال یعنی «بحران‌های شهری و پاسخ‌های ما»، بر ضرورت اتخاذ یک رویکرد چندبخشی، جامع و یکپارچه برای مدیریت چالش‌های حاد شهری و محیطی کشور تأکید کرد گفت: «توسعه پایدار شهری امروز در تقاطع بحران‌های متعدد زیست‌محیطی و تهدیدات غیرمترقبه انسانی قرار گرفته است. مدیریت ریسک و سازگاری با تغییرات اقلیمی دیگر یک گزینه نیست، بلکه یک ضرورت بنیادین در هر برنامه توسعه‌ای است.»

وزیر راه وشهرسازی در تشریح چالش‌های محیطی پیش روی شهرها، اشاره کرد و گفت: تغییرات اقلیمی و افزایش وقوع سیلاب‌ها و خشکسالی‌های متوالی،  پدیده فرونشست زمین که زیرساخت‌های حیاتی را تهدید می‌کند،  طوفان‌های گرد و غبار و گسترش آتش‌سوزی‌ها در مناطق مختلف کشور  از جمله این چالش‌ها است.

وی تأکید کرد: «ادغام مدیریت ریسک در تمام سطوح برنامه‌ریزی توسعه شهری و روستایی، نیازمند همکاری مستمر و فعال میان وزارتخانه‌های مسئول، نهاد‌های اجرایی و بدنه علمی دانشگاه‌ها است تا راهکار‌های مبتنی بر دانش بومی تولید و پیاده‌سازی شوند.»

 صادق به مهم‌ترین برنامه‌های راهبردی این وزارتخانه در پاسخ به این بحران‌ها اشاره کرد و گفت:ساماندهی کلانشهر تهران: اجرای «برنامه اقدام برای ساماندهی و تمرکززدایی از کلانشهر تهران» با هدف توزیع عادلانه‌تر خدمات و کاهش فشار‌های جمعیتی، توسعه دریامحور: پیگیری «سیاست‌های توسعه دریامحور با تاکید ویژه بر سواحل مکران» به عنوان قطب جدید توسعه اقتصادی. تأمین زمین پایدار: پیشبرد «برنامه عملیاتی تأمین زمین با رعایت اصول پایدار و آمایش سرزمین» برای جلوگیری از توسعه‌های بی‌رویه، ایمنی و پدافند: تصویب «ضوابط ایمنی و پدافند غیرعامل» در ساخت و ساز‌ها برای ارتقاء تاب‌آوری شهر‌ها در برابر حوادث و تهدیدات و  سکونتگاه‌های غیررسمی و بافت تاریخی: اجرای «سند ملی توانمندسازی و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی» و ارائه «بسته تشویقی رونق سکونت در محدوده‌های تاریخی» برای بازیابی هویت شهری از جمله این برنامه‌های راهبردی است.

 صادق در بخش دیگری از سخنان خود، ابعاد انسانی و زیرساختی حملات نظامی به زیرساخت‌های شهری و غیرنظامی را به شدت محکوم کرد و آن را مغایر با اصول منشور ملل متحد و به ویژه هدف توسعه پایدار ۱۱ (شهر‌ها و جوامع پایدار) و هدف ۱۳ (اقدام اقلیمی) دانست.

وی با ارائه آمار خسارات ناشی از «جنگ ۱۲ روزه» تصریح کرد:در تهران ۹۳۳۴ واحد مسکونی آسیب دیدند که از این تعداد، ۱۲۱۸ واحد غیرقابل اسکان ایمن شدند. همچنین در ۶ استان دیگر، ۷۶۱ واحد مسکونی متحمل آسیب شدند، همچنین بیش از ۳۰۰ زن مورد هدف قرار گرفتند که ۱۲۶ نفر از آنها جان باختند، ۴۷ کودک جان خود را از دست دادند.

 وزیر با ذکر نام کودکان دوماهه «رایان» و نُه ماهه «محمدعلی»، و همچنین کودکان تبریزی «طا‌ها بهروزی» و «علیسان جباری»، این اقدامات را نقض فاحش حقوق بشر خواند. تخریب زیرساخت‌ها: ۱۱ دستگاه آمبولانس، ۶ پایگاه اورژانس و ۹ بیمارستان آسیب دیدند، از جمله تخلیه کامل بیمارستان فارابی کرمانشاه. همچنین باند‌ها و تأسیسات فرودگاه‌های غیرنظامی در تهران، تبریز و اصفهان هدف قرار گرفتند.

صادق با اشاره به ابعاد پنهان بحران‌ها، دو عامل را به عنوان تهدیدات علیه دانش ملی و رفاه شهروندی معرفی کرد: ترور علمی: «اقدامات هدفمند رژیم صهیونیستی در ۱۵ سال گذشته علیه دانشمندان هسته‌ای ایران، صرفاً حمله به افراد نیست؛ بلکه تلاشی برای ترور دانش ملی و به مثابه خیانت به محیط زیست جهانی و توانمندی‌های بشریت در مقابله با چالش‌های مشترک است.»

وی افزود: تحریم‌های یکجانبه  «تحریم‌های یکجانبه اعمال شده، شکل دیگری از خشونت پنهان است که کیفیت زندگی شهروندان را مستقیماً تحت تأثیر قرار داده، دسترسی به دارو و فناوری‌های دوستدار محیط زیست را مختل کرده و نابرابری‌های شهری را به شکل فزاینده‌ای دامن می‌زند.»

 وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد: «نجات شهر‌ها از میدان‌های زیاده‌خواهی و ساختن آینده‌ای پایدار، تنها با تکیه بر همکاری‌های بین‌المللی و اتخاذ رویکرد انسان‌محور در توسعه ممکن است. ما متعهد به ساختن شهر‌هایی هستیم که در آن امنیت، توسعه و کرامت انسانی، مقدم بر هرگونه منافع سیاسی باشد.»