تفاوت پوسته سر و شوره سر ؛ علت، علائم و روش درمان پوسته سر

به گزارش همشهری آنلاین، آیا پوسته سر همان شوره سر است؟ خیلی از افراد هنگام مواجهه با خارش، پوسته‌ریزی یا التهاب پوست سر، به اشتباه فکر می‌کنند دچار شوره شده‌اند، درحالی‌که ممکن است مشکل اصلی پوسته سر باشد.

تفاوت پوسته سر و شوره سر موضوعی است که شناخت دقیق آن به درمان مؤثر و پیشگیری از عود کمک می‌کند. هرچند هر دو باعث پوسته‌ریزی می‌شوند، اما منشاء، علائم و درمان آن‌ها متفاوت است.

شناخت تفاوت پوسته سر و شوره سر

شوره سر معمولاً به دلیل فعالیت بیش از حد قارچی به نام «مالاسزیا» ایجاد می‌شود که باعث التهاب خفیف و پوسته‌ریزی سطحی پوست سر می‌شود. این مشکل اغلب مزمن و با خارش همراه است.

در مقابل، پوسته سر می‌تواند ناشی از خشکی بیش‌ازحد پوست، اگزما، پسوریازیس یا حتی واکنش‌های آلرژیک باشد. برخلاف شوره، پوسته‌ها ممکن است ضخیم‌تر، همراه با قرمزی و التهاب باشند و گاهی حتی باعث زخم سطحی شوند.

شناخت تفاوت این دو وضعیت برای انتخاب درمان مناسب ضروری است، زیرا درمان نادرست می‌تواند وضعیت را بدتر کند.

علائم شوره سر چگونه است؟

علائم شوره سر معمولاً خفیف‌تر از پوسته سر هستند و به‌صورت زیر ظاهر می‌شوند:

• پوسته‌های ریز، سفید یا خاکستری که روی شانه‌ها می‌ریزند
• خارش ملایم پوست سر
• چربی بیشتر در ناحیه پوست سر
• نبود التهاب یا زخم‌های پوستی

بیشتر بخوانید: معرفی ۸ روغن گیاهی که به درمان شوره سر کمک می‌کند

نشانه‌های پوسته سر چیست؟

علائم پوسته سر ممکن است بسته به علت زمینه‌ای متفاوت باشند، اما به‌طور کلی شامل موارد زیر هستند:

• پوسته‌های ضخیم‌تر، زرد یا متمایل به قرمز
• التهاب و قرمزی پوست سر
• خارش شدیدتر نسبت به شوره
• گاهی زخم یا ترک‌های پوستی
• خشکی مفرط یا چربی بیش‌ازحد پوست سر

اگر پوسته‌ها در ناحیه خط رویش مو یا پشت گوش نیز ظاهر شوند، احتمالاً با اختلالی مثل درماتیت سبورئیک یا پسوریازیس سر مواجه هستید.

بیشتر بخوانید: ریزش مو هورمونی چیست؟ نحوه جلوگیری و درمان

علت بروز شوره سر

علل رایج ایجاد شوره سر عبارت‌اند از:

• فعالیت بیش‌ازحد قارچ مالاسزیا روی پوست چرب
• استرس و اضطراب مزمن
• استفاده زیاد از محصولات حالت‌دهنده مو
• شست‌وشوی ناکافی یا بیش‌ازحد مو
• تغییرات هورمونی

دلایل ایجاد پوسته سر

دلایل ایجاد پوسته سر گسترده‌تر از شوره هستند و عبارت‌اند از:

• خشکی شدید پوست سر: به‌ویژه در فصل زمستان یا با استفاده از شوینده‌های قوی
• درماتیت سبورئیک: التهاب مزمن و چرب پوست
• پسوریازیس: بیماری خودایمنی که باعث پوسته‌ریزی ضخیم و نقره‌ای می‌شود
• اگزمای تماسی: واکنش آلرژیک به شامپو یا رنگ مو
• عفونت‌های قارچی یا باکتریایی

بیشتر بخوانید: بهترین روش‌های مراقبت و نگهداری از مو

روش‌های درمان شوره سر

درمان شوره سر معمولاً ساده‌تر و با استفاده از محصولات دارویی قابل‌کنترل است:

• استفاده از شامپوهای ضد شوره حاوی زینک پریتیون، سلنیوم سولفید یا کتوکونازول
• کاهش دفعات استفاده از ژل، اسپری یا واکس مو
• شست‌وشوی مرتب و ملایم مو بدون تحریک پوست سر
• کاهش استرس از طریق ورزش یا مدیتیشن

برای شوره‌های خفیف تا متوسط، شامپوهای بدون نسخه کافی هستند. اما در صورت مزمن بودن بهتر است با متخصص پوست مشورت شود.

درمان پوسته سر چگونه انجام می‌شود؟

درمان پوسته سر به علت زمینه‌ای بستگی دارد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• برای خشکی پوست سر: استفاده از شامپوهای مرطوب‌کننده، ماسک موهای طبیعی و روغن‌های گیاهی مثل روغن نارگیل
• درماتیت سبورئیک: شامپوهای ضدقارچ قوی‌تر و در موارد شدید کرم‌های ضدالتهاب موضعی
• پسوریازیس: داروهای موضعی حاوی قیر زغال‌سنگ یا اسید سالیسیلیک، و در برخی موارد درمان‌های سیستمیک
• اگزما: پرهیز از عامل حساسیت‌زا، استفاده از کرم‌های ضدالتهاب و مرطوب‌کننده‌های قوی

همیشه توصیه می‌شود درمان پوسته سر زیر نظر متخصص انجام شود تا از تشخیص صحیح اطمینان حاصل گردد.

بیشتر بخوانید: آب داغ باعث ریزش مو می‌شود؟ عوارض شستن مو با آب داغ

راهکارهای مراقبتی روزانه برای سلامت پوست سر

برای بهبود یا پیشگیری از مشکلات پوست سر، رعایت نکات زیر مؤثر است:

• استفاده از شامپوهای ملایم و فاقد سولفات
• شست‌وشوی مو با آب ولرم، نه داغ
• پرهیز از خاراندن پوست سر حتی در صورت خارش
• خشک‌کردن مو با حوله نرم و بدون مالش شدید
• استفاده از رژیم غذایی سرشار از امگا ۳، روی و ویتامین B
• پرهیز از استفاده مداوم از رنگ مو یا مواد شیمیایی قوی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هر یک از شرایط زیر را تجربه کردید، بهتر است با متخصص پوست مشورت کنید:

• ادامه یافتن پوسته‌ریزی و خارش برای بیش از ۳ هفته
• بروز زخم، دلمه یا خونریزی در پوست سر
• عدم پاسخ به شامپوهای ضد شوره رایج
• گسترش التهاب به نواحی دیگر صورت یا بدن

تشخیص دقیق پزشک می‌تواند از پیشرفت مشکلات و آسیب به پوست سر جلوگیری کند.

مراقب سلامت پوست سر خود باشید

شوره و پوسته سر اگرچه ممکن است مشابه به‌نظر برسند، اما ریشه‌ها و درمان‌های متفاوتی دارند. توجه به علائم، انتخاب شامپوی مناسب و پرهیز از خوددرمانی اشتباه می‌تواند به حفظ سلامت پوست سر کمک کند. اگر با روش‌های خانگی نتیجه نگرفتید، مشورت با پزشک بهترین راهکار است.