قطر در آمریکا، پایگاه هوایی احداث می کند؟

وزارت دفاع آمریکا و دولت قطر روز جمعه به‌طور مشترک اعلام کردند که قطر در پایگاه نیروی هوایی «ماونتین هوم» در ایالت آیداهو، تأسیسات نیروی هوایی جدیدی برای استقرار جنگنده‌های F-15 خود و آموزش خلبانان خواهد ساخت.

به گزارش انتخاب، این تصمیم نشانه‌ی دیگری از تعمیق روابط میان ایالات متحده و قطر است. در اوایل ماه جاری، دولت ترامپ برای قطر تضمین امنیتی بی‌سابقه‌ای صادر کرد که سطحی مشابه با ماده ۵ پیمان ناتو دارد.

نکته واقع‌گرایانه

این پروژه به معنای ایجاد یک پایگاه نظامی قطری در خاک آمریکا نیست، مانند پایگاه‌هایی که ایالات متحده در قطر و سایر نقاط جهان دارد.

چند تن از چهره‌های جریان «مگا» (MAGA)، از جمله لورا لومر، پس از آن‌که پیت هگزث وزیر دفاع آمریکا، در کنار همتای قطری خود، «سعود بن عبدالرحمن آل‌ثانی» روز جمعه صبح از این طرح رونمایی کرد، واکنش تند و ابراز خشم نشان دادند.

اما بر اساس گفته‌ی یک منبع آگاه از جزئیات توافق، تأسیساتی که قطر می‌سازد در محدوده‌ی یک پایگاه آمریکایی و تحت صلاحیت ایالات متحده خواهد بود. این توافق حاصل مذاکراتی چندساله است که ریشه‌ی آن به دوران دولت بایدن بازمی‌گردد.

پایگاه «ماونتین هوم» هم‌اکنون میزبان جنگنده‌های F-15 سنگاپور است و خلبانانی از ده‌ها کشور دیگر نیز در خاک آمریکا آموزش می‌بینند.

با این حال، توافقی که هگزث روز جمعه اعلام کرد از این جهت غیرمعمول است که قطر تأسیسات نیروی هوایی را از صفر خواهد ساخت.

حتی متحدان نزدیک آمریکا نیز به‌ندرت اجازه ساخت چنین تأسیساتی را در خاک ایالات متحده دارند.

پنتاگون در پاسخ به پرسش‌ها درباره ماهیت دقیق این توافق‌نامه، اظهارنظری نکرده است.

قطر در سال ۲۰۱۷ سفارشی به ارزش ۱۲ میلیارد دلار برای خرید ۳۶ فروند جنگنده پیشرفته F-15 ثبت کرده بود.

با این حال، قطر با محدودیت‌های جدی در فضای هوایی خود برای آموزش خلبانان مواجه است؛ هم به‌دلیل کوچک بودن وسعت کشور و هم به‌سبب زمین‌های کاملاً صاف و بی‌فراز و نشیب بیابانی آن.

به گفته همان منبع، تمایل قطر به آموزش خلبانان در شرایط جغرافیایی و آب‌وهوایی متنوع‌تر، موجب شد گفت‌وگوها برای احداث پایگاهی در خاک آمریکا آغاز شود.

قرار بود این توافق در جریان سفر ماه مه دونالد ترامپ به دوحه اعلام شود، اما مذاکرات با پیمانکاران هنوز در جریان بود. با وجود آن‌که این مذاکرات هنوز نهایی نشده است، مقامات قطری تصمیم گرفتند روز جمعه خبر را علناً اعلام کنند.

«این یک پایگاه هوایی قطری نخواهد بود. بلکه قطر تعهد اولیه‌ای ده‌ساله داده است تا در محدوده‌ی یکی از پایگاه‌های موجود آمریکا، تأسیساتی اختصاصی برای آموزش پیشرفته و ارتقای هماهنگی‌های دفاعی در راستای منافع مشترک‌مان در سراسر جهان بسازد و نگهداری کند.»

این را علی الانصاری، وابسته رسانه‌ای سفارت قطر در آمریکا، در گفت‌وگو با Axios بیان کرد.

الانصاری افزود این توافق‌نامه مشابه برنامه‌های موجود میان آمریکا و برخی دیگر از متحدان بین‌المللی آن است.

او تأکید کرد: «این طرح، استمرار و گسترش شراکت دفاعی مستحکم میان قطر و ایالات متحده را نشان می‌دهد و پروژه‌ای است که منافع گسترده‌ای به همراه خواهد داشت — از جمله ایجاد صدها فرصت شغلی برای آمریکایی‌ها در مراحل ساخت و نگهداری.»

قطر قصد دارد در آینده نزدیک، تأسیسات جدیدی برای نیروی هوایی خود در خاک آمریکا، و به‌طور خاص در پایگاه نیروی هوایی ماونتین هوم در ایالت آیداهو، احداث کند.

این پایگاه در حال حاضر میزبان جنگنده‌های کشور دیگری نیز هست و سابقه‌ای طولانی در دفاع از خاک ایالات متحده دارد.

تضمین امنیتی آمریکا برای قطر حسادت و سردرگمی به‌بار آورده است.

ایالات متحده وعده داده است که امنیت قطر را همانند امنیت خود تلقی کند.

این تصمیم واحد دولت ترامپ باعث ایجاد سلسله‌ای از پیامدهای ژئوپلیتیکی شده است: از حسادت و سردرگمی در میان کشورهای خلیج فارس گرفته تا پرسش‌هایی درباره تقسیم بار امنیتی میان متحدان ناتو، در حالی که ترامپ آن‌ها را برای افزایش بودجه دفاعی تحت فشار قرار داده است. این اقدام همچنین بحران سیاسی تازه‌ای را در اسرائیل برانگیخته است.

اکنون نوعی نسخه سبک‌تر از ماده ۵ ناتو میان واشنگتن و دوحه وجود دارد — توافقی که به گفته چندین کارشناس خاورمیانه، بی‌سابقه است.

«ممکن است دولت ترامپ این توافق را با نیتی خاص امضا کرده باشد، اما منطقه آن را به شکل دیگری تعبیر کند — توافقی که می‌تواند عملاً زندگی و مسیر خاص خود را پیدا کند.»

این سخن مونا یعقوبیان از مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی (CSIS) در گفت‌وگو با Axios است.

ترامپ پس از حمله اسرائیل به قطر، تضمین امنیتی بی‌سابقه‌ای به این کشور داد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور ایالات متحده، روز دوشنبه با صدور فرمان اجرایی، به قطر تضمین امنیتی‌ای مشابه ماده ۵ پیمان ناتو اعطا کرد؛ بر اساس متن منتشرشده در وب‌سایت کاخ سفید.

این توافق امنیتی، نخستین مورد از نوع خود میان آمریکا و یک کشور عربی است. در این فرمان آمده است که ایالات متحده هرگونه «حمله مسلحانه» علیه قطر را «تهدیدی برای صلح و امنیت ایالات متحده» تلقی کرده و به‌طور مقتضی واکنش نشان خواهد داد.