قارچ غول‌پیکر ماریو در دنیای واقعی هم وجود دارد!

زومیت: شاید فکر کنید قارچ قرمز ماریو فقط در دنیای بازی وجود دارد، اما واقعیت علمی پشت آن، شگفت‌انگیزتر از تصورات شما است.

بیش از چهار دهه از انتشار بازی Super Mario Bros می‌گذرد، اما همچنان یکی از شناخته‌شده‌ترین و ماندگارترین نمادهای صنعت بازی‌های ویدیویی محسوب می‌شود. این عنوان محبوب با فروش بیش از ۵۸ میلیون نسخه، نسل‌های مختلف را با شخصیت‌هایی مانند ماریو و برادرش لوئیجی آشنا کرد؛ همان لوله‌کش‌های سبیلویی که با پرش از روی بلوک‌ها، قارچ‌های قدرت را پیدا می‌کنند و به نسخه‌ی قدرتمند خود تبدیل می‌شوند.

بازی Super Mario Bros اولین‌بار در سال ۱۹۸۵ عرضه شد و فقط پنج سال بعد، ماریو از نظر محبوبیت در میان کودکان آمریکایی حتی از میکی‌موس هم پیشی گرفت. شیگرو میاموتو خالق این بازی در مصاحبه‌ای گفته بود: «تحسین‌برانگیز است که یک شرکت بتواند نمادهایی خلق کند که تا نسل‌ها ماندگار بمانند.»

از موسیقی فراموش‌نشدنی گرفته تا گیم‌پلی دقیق و نوآورانه، عوامل زیادی در ماندگاری ماریو نقش داشته‌اند، اما بدون‌شک قارچ قدرت (Super Mushroom) مهم‌ترین نماد این مجموعه محسوب می‌شود. این آیتم جادویی که در نسخه‌های اولیه به رنگ نارنجی با خال‌های قرمز دیده می‌شد، از قارچ واقعی Amanita muscaria الهام‌گرفته است؛ قارچ قرمز رنگ با خال‌های سفید که تقریباً همه از آن تصویری ذهنی دارند.

الهام از دنیای جادویی قارچ‌ها

میاموتو ایده‌ی استفاده از قارچ را از داستان‌هایی مانند آلیس در سرزمین عجایب و انیمیشن فانتازیا الهام گرفت؛ جایی که قارچ‌ها همواره با جادو و تغییر شکل همراه بوده‌اند. در بازی با لمس کردن این قارچ، ماریو قد بلندتر می‌شود و قدرت تخریب بلوک‌ها و مقاومت در برابر دشمنان را به‌دست می‌آورد. طراحی هوشمندانه‌ی این آیتم، گیمر را به کاوش و تعامل بیشتر با دنیای بازی تشویق می‌کند.

قارچی واقعی با قدرتی متفاوت

قارچ الهام‌بخش ماریو در دنیای واقعی وجود دارد. Amanita muscaria قارچی است که در دنیای طبیعت به درختان قدرت می‌بخشد، نه به لوله‌کش‌ها. این قارچ با ریشه‌ی گیاهان ارتباط همزیستی برقرار و به رشد آن‌ها در محیط‌های سخت کمک می‌کند.

کت آدامز قارچ‌شناس آزمایشگاه برکلی درباره‌ی Amanita muscaria می‌گوید: «اگرچه لمس این قارچ قد شما را افزایش نمی‌دهد، اما شاید دنیا را از زاویه‌ای متفاوت ببینید.»

به‌نوشته‌ی Popsci، جنس Amanita شامل صدها گونه است؛ از خوراکی گرفته تا مرگبار. در حقیقت بیش از ۹۰ درصد از مسمومیت‌های کشنده‌ی قارچی مربوط به همین خانواده است. برخی گونه‌ها مانند Death Cap و Destroying Angel به‌قدری سمی هستند که حتی مصرف مقدار اندکی از آن‌ها می‌تواند مرگبار باشد.

جالب اینکه، هیچ گونه‌ای از قارچ‌های Amanita سبزرنگ نیست و بنابراین قارچ سبز معروف ماریو زاییده‌ی تخیل سازندگان بازی است. البته شاید این نوع قارچ هنوز در طبیعت کشف نشده باشد.

قارچ Amanita muscaria حاوی ترکیبات روان‌گردانی مانند ایبوتنیک اسید و موسکیمول است که در صورت مصرف خام می‌تواند توهم یا تهوع ایجاد کند. بااین حال، در صورت پخت صحیح، برخی فرهنگ‌ها از آن در مراسم آیینی استفاده می‌کنند. در سال ۲۰۲۴ سازمان FDA آمریکا هشدار داد که استفاده از این ترکیبات در خوراکی‌های روان‌گردان غیرمجاز است.

قارچ‌ها در جهان ماریو؛ فراتر از قدرت کلاسیک

در دنیای ماریو، فقط قارچ قرمز وجود ندارد. قارچ سبز ۱-Up جان اضافه می‌دهد، قارچ طلایی در Mario Kart باعث افزایش سرعت می‌شود و قارچ زنبوری در Super Mario Galaxy ماریو را به زنبور پرنده تبدیل می‌کند. این تنوع، نمادی از خلاقیت نینتندو در طراحی آیتم‌هایی است که هر یک حس خاصی از قدرت و کشف را به بازیکن منتقل می‌کنند.

در نهایت شاید ماریو اولین کسی نبوده که قارچ‌ها را به شهرت رسانده است، اما بی‌شک او بود که این موجودات مرموز جنگلی را از دل طبیعت به یکی از نمادهای فرهنگ پاپ تبدیل کرد؛ جایی که واقعیت و خیال در قالب یک قارچ کوچک، مرزهای خود را از دست می‌دهند.