عبور و مرور خودرو با پلاک خارجی آزاد شد؟

به گفته سرهنگ محسن باسره، هیئت دولت در دوره ای برای حمایت از صنعت گردشگری و تسهیل ورود گردشگران خارجی به ایران، مصوبه ای را صادر کرده که اجازه می دهد خودروهای متقاضی ورود به کشور با همان پلاک خارجی مجوز تردد دریافت کنند. اجرای این طرح مشروط به آماده سازی زیرساخت هایی همچون دوربین های جاده ای و سامانه ردیابی مسیر بود تا امکان کنترل دقیق تردد این خودروها فراهم شود. با وجود آنکه این زیرساخت ها هنوز به طور کامل تکمیل نشده اند، مصوبه دولت لازم الاجرا بوده و پلیس راهور مکلف به اجرای آن شده است.

انواع تردد و شروط قانونی

سرهنگ باسره دو دسته اصلی خودروهای دارای پلاک خارجی را معرفی کرده است. گروه نخست گردشگران یا اتباع خارجی هستند که برای مدت کوتاه، معمولاً کمتر از یک هفته، به ایران سفر می کنند و با همان پلاک خود وارد و خارج می شوند. گروه دوم شامل افرادی است که قصد اقامت سه تا پنج ماهه دارند؛ برای این خودروها پلیس راهور مجوزی تحت عنوان «گذرموقت» صادر می کند. این مجوز، بر اساس مقررات بین المللی تردد موقت وسایل نقلیه، محدود به دوره مشخصی است و پس از پایان آن، خودرو باید از کشور خارج شود.

چالش های اجرایی و دغدغه های کنترلی

اجرای طرح پلاک خارجی با وجود مزیت های گردشگری، در مرحله عملیاتی با چالش هایی مواجه است. نبود سامانه جامع اطلاع رسانی و ضعف در خوانش پلاک های غیرایرانی از سوی دوربین های هوشمند، کنترل دقیق مدت زمان حضور خودروها را دشوار کرده است. در برخورود پی مسیرها، امکان ردیابی کامل وجود ندارد و همین مسئله احتمال سوءاستفاده از مجوز گذرموقت را افزایش می دهد. کارشناسان حقوقی و حمل ونقل می گویند در نبود نظارت متمرکز، امکان باقی ماندن خودروها پس از پایان اعتبار مجوز وجود دارد که باید با مکانیزم های هوشمند برطرف شود.

وعده پلیس برای ایجاد سامانه ردیابی ملی

براساس اعلام رئیس مرکز شماره گذاری راهور، پلیس در حال راه اندازی سامانه ای ملی است که تمامی خودروهای دارای پلاک خارجی را به صورت برخط رصد می کند. قرار است تا پایان پاییز، ارتباط میان دوربین های مستقر در محورهای ورودی کشور از جمله بندرعباس، تبریز، بوشهر و دماوند با این سامانه برقرار شود. همچنین سیستم هشداردهنده ای طراحی شده که در صورت پایان اعتبار مجوز، پیامک اخطار به مالک خودرو ارسال می کند. پلیس تأکید کرده است که پس از راه اندازی کامل این سامانه، تمدید مجوزهای طولانی مدت متوقف خواهد شد.

سخن پایانی

حضور خودروهای لوکس با پلاک خارجی در خیابان های ایران ریشه در مصوبه رسمی دولت برای جذب گردشگر دارد، اما ضعف زیرساخت نظارتی باعث طولانی شدن و گاه بی نظمی در اجرای طرح شده است. با وعده پلیس راهور مبنی بر فعال شدن سامانه ردیابی ملی از اواخر پاییز، پیش بینی می شود روند تردد این خودروها مدیریت شده تر شود و زمینه استفاده غیرقانونی از مجوزهای موقت برطرف گردد.