ایجاد اکوسیستم دیجیتال در معدن؛ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر

دومین پنل روز نخست نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی معدن، صنایع معدنی ، ماشین‌آلات و تجهیزات معدن، راهسازی و صنایع وابسته (ایران کانماین ۲۰۲۵) با عنوان «تحول دیجیتال و هوش مصنوعی در صنعت معدن ایران؛ از حرف تا عمل» در محل دائمی نمایشگاه بین المللی تهران برگزار شد.

در این پنل تخصصی امیر حسین مهردانش مدیر مهندسی شرکت ایمن سازان تدبیر پارس، آرش کریمی مدیر دپارتمان هوش مصنوعی شرکت آریاواتاو، محمد مهدی بدیع الزمانی مدیر عامل شرکت دانش بنیان بهبود هوشمند کارا فن، مجید جدیر مدیر گروه محصول راهکارهای جامع مدیریت و نگهداری دارایی فناپ زیرساخت، امیر قاسمی مدیر گروه محصول مالی و هوشمندسازی فناپ زیرساخت و شاهد شیرین مدیر عامل شرکت شایان فناوران آمیتیس  حضور داشتند و به بحث و بررسی درباره کاربرد هوش مصنوعی در صنعت معدن پرداختند.

اهمیت فرهنگ‌سازی و سرمایه‌گذاری در هوش مصنوعی

در این پنل، بر فرهنگ‌سازی استفاده از هوش مصنوعی (AI) در کشور تأکید ویژه‌ای شد. در این راستا اعضا با اشاره به اینکه علم هوش مصنوعی توسط جوانان ایرانی در حال گسترش است، خواستار توجه بیشتر به دانشمندان داخلی شدند. به باور کارشناسان این پنل تخصصی، وزارت صمت باید در حوزه سرمایه‌گذاری بر فناوری‌های دیجیتال و داده‌محور ورود جدی‌تری داشته باشد. موضوع دیگر این پنل تخصصی موضوع طبقه بندی داده‌ها بود و کارشناسان به اهمیت این موضوع اشاره کردند؛ چراکه در حالی که جمع‌آوری داده‌ها در معادن می‌تواند به‌صورت هوشمند انجام شود، هنوز در بسیاری از معادن این فرآیند به شکل دستی صورت می‌گیرد.

ایجاد اکوسیستم دیجیتال در معدن؛ ضرورتی اجتناب‌ناپذیر

حاضران در این نشست تأکید کردند که صنعت معدن باید به‌صورت اکوسیستمی و نه جزیره‌ای فعالیت کند؛ چراکه بزرگ‌ترین چالش صنعت معدن در مسیر دیجیتالی‌شدن، نبود یک اکوسیستم منسجم و نظام‌مند است و پارک‌های علم و فناوری و دولت می‌توانند در این زمینه نقش‌آفرینی مؤثری داشته باشند.

تحول دیجیتال؛ انقلابی در راه

در این پنل فعالان و کارشناسان تحول دیجیتال را به مانند کرم ابریشمی تشبیه کردند که باید منجر به انقلابی در صنعت معدن شود و به نوعی باید تمامی مدیران، پرسنل و فعالان معدنی  به صورت عملیاتی به فعالیت با آن بپردازند؛ چراکه هوش مصنوعی در کشور ما نوپا است و رسالت اصلی فعالان تخصصی فرهنگ سازی، شناخت و آموزش در این زمینه است. ایجاد اتوماسیون در شرکت‌های معدنی نیز موضوع دیگری بود که در این نشست به اهمیت آن اشاره شد. لزوم توجه و همراهی  مدیران و فعالان معدنی به‌صورت عملیاتی و نه صرفاً شعاری به فناوری‌های نوین نیز از عناوین مهم این پنل بود. در این میان، فرهنگ‌سازی، آموزش و خودباوری سه رکن اساسی برای پیشرفت در این مسیر دانسته شد.

نقش داده و هوش مصنوعی در ارتقای بهره‌وری

یکی از محورهای مهم بحث، چالش جمع‌آوری و تفکیک داده‌ها در معادن بود. به باور متخصصان این پنل، داده‌های مربوط به اکتشاف، استخراج، تجهیزات و ماشین‌آلات باید به‌صورت دقیق تفکیک و تحلیل شوند؛ حوزه‌ای که هوش مصنوعی توانسته پیشرفت چشمگیری در آن ایجاد کند.

چشم‌انداز روشن برای معدن هوشمند ایرانی

در پایان، حاضران با اشاره به پیشرفت شرکت‌های ایرانی و جوانان نخبه، سطح دانش و مهارت آنان را قابل‌مقایسه با شرکت‌های بین‌المللی دانستند. همچنین خودباوری سازمانی و تکیه بر توان بومی نیز به عنوان کلید اصلی عبور از چالش‌ها و دستیابی به صنعتی هوشمند، کارآمد و آینده‌نگر شناخته شد.