اقدام حمایتی جدید مجلس از معلمان و بازنشستگان

یوسفی: در اصلاح دهک بندی نبایدمعلمان بازنشستگان و کارگران قربانی خطای آماری شوند.

مجتبی یوسفی، عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی،با اشاره به وضعیت معیشتی مردم و لزوم اجرای دقیق طرح کالابرگ الکترونیکی گفت: «امروز باید بپذیریم که سفره مردم نه‌تنها کوچک شده، بلکه در حال جمع شدن است. حوزه مسکن که ۶۰ تا ۷۰ درصد هزینه خانوار را دربر می‌گیرد و کالا‌های اساسی که روزانه گران می‌شوند، فشار زیادی بر معیشت مردم وارد کرده‌اند.»

وی با تأکید بر ضرورت اقدام عملی مجلس در حمایت از اقشار ضعیف و متوسط افزود: «در قانون برنامه هفتم و بودجه ۱۴۰۴، با هدف حمایت از کارگران، کارمندان، بازنشستگان و خانواده‌های تحت پوشش نهاد‌های حمایتی، تصمیم گرفتیم با مدیریت و افزایش یارانه دهک‌های ۱ تا ۷ جامعه، سفره خانوار را از طریق کالابرگ الکترونیکی تقویت کنیم. این طرح شامل چند قلم کالای اساسی است که نقش مستقیم در زندگی روزمره مردم دارند.»

دانشجو نوشت:عضو کمیسیون عمران مجلس تصریح کرد: «در دهک‌بندی‌ها باید دقت شود؛ نمی‌شود فردی که سال‌ها پیش یک پراید ۱۰ یا ۲۰ میلیونی خریده و امروز به‌دلیل تورم، ارزش آن چند برابر شده را جزو دهک‌های بالای درآمدی حساب کنیم. این خطای بزرگ است. افزایش قیمت دارایی‌ها به‌معنای تمول مردم نیست.»

با تأکید بر لزوم اصلاح نظام دهک‌بندی گفت: «گردش حساب‌ها و دارایی‌های واقعی مردم مشخص است کسی که چند واحد مسکونی، چند خودرو و گردش مالی میلیاردی دارد، بدیهی است که نیازی به یارانه ندارد اما معلمان، بازنشستگان و کارگران نباید قربانی خطای آماری شوند.»

یوسفی در پایان با انتقاد از برخی اظهارنظر‌های میدری در خصوص کالابرگ الکترونیکی مطرح کرد: «اینکه آقای میدری می‌گویند نمی‌شود، نمی‌خواهیم یا نمی‌توانیم کالا برگ پرداخت کنیم، نشانه ضعف مدیریتی است متأسفانه برای برخی از دولتمردان، سفره مردم به‌اندازه حوزه مسکن و خودرو هم اهمیت ندارد، در حالی‌که یکی از مؤثرترین راه‌های حمایت از معیشت مردم، اجرای جدی و دقیق کالابرگ الکترونیکی است.

وی با انتقاد از برخی اظهارنظر‌های غیرکارشناسی درباره کالابرگ الکترونیکی  افزود: «اینکه برخی می‌گویند نمی‌شود، نمی‌خواهیم یا نمی‌توانیم، نشانه ضعف مدیریتی است.»

عضو کمیسیون عمران مجلس تاکید کرد: «متأسفانه برای برخی از دولتمردان، سفره مردم به‌اندازه حوزه مسکن و خودرو هم اهمیت ندارد، در حالی‌که یکی از مؤثرترین راه‌های حمایت از معیشت مردم، اجرای جدی و دقیق کالابرگ الکترونیکی است.»

دولت شاخص نوینی به نام «خرید خرد» را به معیارهای دهک‌بندی یارانه نقدی اضافه کرده است. بر اساس این شاخص، خانوارهای سه‌نفره‌ای که میانگین ماهانه خرید خرد و اجاره‌بهایشان در شش ماه گذشته از ۵۰ میلیون تومان فراتر رود، به دهک‌های بالای درآمدی منتقل شده و یارانه نقدی آنها قطع خواهد شد.

این تغییر با هدف بهبود ارزیابی وضعیت اقتصادی خانوارها و شناسایی دقیق‌تر افراد پردرآمد صورت گرفته است. شاخص خرید خرد، شامل تراکنش‌های انجام شده از طریق کارتخوان‌های فروشگاهی است و به منظور کاهش خطا، میانگین شش‌ماهه این تراکنش‌ها در نظر گرفته می‌شود. این روش دسترسی آسان دولت به داده‌های تراکنش‌ها را فراهم می‌کند.

با ابلاغ این شاخص تازه، معیاری بر اساس تراکنش‌های فروشگاهی برای دهک‌بندی یارانه‌بگیران تعیین شده است. این برنامه با ارزیابی خریدهای خانوارها و اجاره‌بهای آنها، اقدام به شناسایی خانوارهای پردرآمد و حذف آنها از لیست یارانه‌بگیران خواهد کرد. هر خانوار سه‌نفره که درصد متوسط خرید خرد و اجاره ماهانه آن از ۵۰ میلیون تومان بیشتر باشد، از این لیست حذف خواهد شد.

بر اساس طرح جدید، سقف خرید خرد ماهانه برای هر فرد، به ۱۰ میلیون تومان محدود شده است. به همین ترتیب، سقف هزینه مجاز برای یک خانواده سه‌نفره، ماهانه ۳۰ میلیون تومان تعیین شده است. مجموع هزینه‌های خرید خرد و اجاره نیز معیاری برای تعیین دهک اقتصادی خانوار در نظر گرفته می‌شود.

تشخیص درآمد واقعی خانوارها به دلیل عوامل گوناگونی مانند مشاغل متنوع، درآمدهای غیررسمی و عدم شفافیت حساب‌های بانکی، برای دولت دشوار بوده است. به همین دلیل، تصمیم گرفته شده که به جای تمرکز صرف بر درآمد خانوارها، با استفاده از هزینه مصرفی، نمای بهتری از سطح زندگی خانوارها ترسیم شود. به گفته تحلیلگران، خرید خرد نسبت به بررسی گردش حساب، معیاری قابل اتکاتر برای ارزیابی است که به شفاف‌تر کردن دهک‌های درآمدی کمک می‌کند.

در این روش جدید، برای جلوگیری از اثرگذاری خریدهای فصلی یا هزینه‌های ناگهانی بر حذف خانواده‌ها از لیست یارانه‌بگیران، بررسی‌ها بر پایه میانگین شش‌ماهه انجام می‌شود. این تغییر می‌تواند موجب کاهش خطا در نظام دهک‌بندی شود. با این حال، ممکن است موجب اشتباه در شناسایی خانوارهای متوسط شود. زیرا برخی خانواده‌ها به دلیل خریدهای خاص یا پرداخت اجاره‌بها، به اشتباه در دهک‌های بالاتر قرار داده شوند.

تحلیل‌ها نشان داده‌اند که استفاده از شاخص خرید خرد می‌تواند دقت نظام دهک‌بندی اقتصادی را افزایش دهد. اما کارشناسان تاکید دارند که دولت باید پیش از حذف یارانه‌ها ، مکانیزم‌های مربوط به اعتراض و بازبینی اطلاعات را تقویت کند تا عدالت اقتصادی جامعه حفظ شود و از هرگونه اشتباه در طبقه‌بندی جلوگیری شود.

با اجرای طرح‌های حمایتی دولت، از جمله پرداخت یارانه‌ها و کمک‌های معیشتی، تعیین دهک درآمدی هر خانوار اهمیت ویژه‌ای پیدا کرده است. این امر باعث ایجاد این پرسش می‌شود که بازنشستگان تأمین اجتماعی، با توجه به شرایط معیشتی و درآمدی متفاوتشان، در کدام یک از دهک‌های درآمدی جامعه قرار می‌گیرند؟

این مقاله به ما کمک می‌کند تا با پیچیدگی‌های دهک‌بندی و عوامل مؤثر بر آن در مورد این گروه از افراد آشنا شویم و درک کنیم که چرا نمی‌توان همه آن‌ها را در یک دسته مشخص قرار داد.

 وضعیت دهک‌بندی بازنشستگان تأمین اجتماعی مانند سایر افراد جامعه، به صورت یکسان نیست و نمی‌توان همه آن‌ها را در یک دهک مشخص قرار داد. دهک‌بندی خانوارها بر اساس معیارهای مختلفی انجام می‌شود که صرفاً به بازنشسته بودن فرد وابسته نیست.