خلاقیت معماران ژاپنی در فضاهای کوچک

همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: خانه‌های کوچک ژاپنی که امروزه به «میکرو-خانه‌ها» شهرت یافته‌اند، دیگر تنها یک راه‌حل برای کمبود زمین نیستند، بلکه بیانیه‌ای قدرتمند در باب کیفیت زندگی و هوشمندی در طراحی به شمار می‌روند و الهام‌بخش طراحان در سراسر جهان شده‌اند. این سازه‌ها نشان می‌دهند که چگونه می‌توان با طراحی دقیق، فضایی محدود را به پناهگاهی آرام، دلباز و سرشار از زندگی تبدیل کرد. نمونه‌ای برجسته از این رویکرد، خانه «Love۲» در توکیو، اثر معمار برجسته، تاکشی هوساکا است.

او این خانه را برای زندگی خود و همسرش طراحی کرده است؛ فضایی که نه برای انباشتن وسایل، بلکه برای لذت بردن از خوشی‌های ساده زندگی ساخته شده است. این خانه که در میان ۲ساختمان معمولی فشرده شده، با ظاهر منحصربه‌فرد خود فورا نگاه‌ها را می‌دزدد. ۲ سقف قوسی‌شکل فلزی که یادآور یک سازه هنری مدرن هستند، نه‌تنها حریم خصوصی ساکنان را در این بافت متراکم شهری تأمین می‌کنند، بلکه وظیفه‌ای حیاتی‌تری برعهده دارند: دعوت خورشید به درون خانه.

با ورود به داخل، جادوی واقعی طراحی هوساکا آشکار می‌شود. دیوارهای بتنی سخت و سرد در تضادی هنرمندانه با کفپوش و مبلمان سفارشی چوبی قرار گرفته‌اند که گرما و صمیمیت را به فضا تزریق می‌کنند. اما شاهکار اصلی سقف بلند و منحنی است که به یک نورگیر عظیم در بالاترین نقطه ختم می‌شود. این دهانه سقفی، آسمان را به بخشی از معماری داخلی تبدیل می‌کند و در تمام طول روز رقص نور و سایه را روی دیوارهای بتنی به نمایش می‌گذارد و باعث می‌شود این فضای کوچک، بی‌نهایت وسیع و دلباز به‌نظر برسد. گیاهان آویزان از سقف این حس پیوند با طبیعت را تقویت می‌کنند و به محیط طراوت می‌بخشند.

عملکردگرایی در جای‌جای این خانه موج می‌زند. آشپزخانه کوچک با رویه‌های استیل ضدزنگ و یک میز چرخ‌دار که از چرخ‌دستی‌های پذیرایی هواپیما الهام گرفته شده، اوج استفاده بهینه از فضا را به نمایش می‌گذارد. میز ناهارخوری چوبی که در یک فرورفتگی دنج قرار گرفته، فضایی گرم برای نشستن و گفت‌وگو فراهم کرده است. هوساکا با نصب یک در شیشه‌ای بزرگ در نمای جلویی، مرز میان فضای نشیمن و پیاده‌رو بیرون را کمرنگ و ارتباطی مستقیم با جامعه و محیط اطراف برقرار می‌کند، حتی یک وان و دوش در تراس چوبی کوچک تعبیه شده تا لذت آب‌تنی در فضای باز نیز ممکن باشد.

خانه «Love۲» بیش از یک سازه مسکونی، یک فلسفه زندگی است. این خانه به ما یادآوری می‌کند که وسعت یک خانه نه به متراژ آن، بلکه به عمق تفکر و خلاقیتی است که در طراحی آن به‌کار رفته است. در دنیایی که به سمت تراکم بیشتر پیش می‌رود، این خانه‌های کوچک ژاپنی چراغ راهی برای آینده‌ای هستند که در آن کیفیت بر کمیت اولویت دارد و آرامش را می‌توان در هوشمندانه‌ترین و کوچک‌ترین فضاها نیز پیدا کرد.