مشروعیت ایام فاطمیه، پاسخی به یک شبهه قدیمی و پر تکرار

حجت الاسلام والمسلمین مرتضی کهرمی با اشاره به برخی شبهات مطرح‌شده درباره مشروعیت ایام فاطمیه و برگزاری مراسم عزاداری برای حضرت زهرا(س)، تأکید کرد: «اگر اصل یک موضوع در قرآن و معارف دین ثابت باشد، عدم نقل آن از یک معصوم خاص هرگز دلیل بر نبود اصل آن در دین نیست.»

فلسفه عزاداری و جایگاه آن در قرآن

وی با بیان اینکه «فلسفه یادآوری مصائب معصومین در قرآن قابل استناد است»، گفت: قرآن در موارد مختلف به پیامبر می‌فرماید «فَذَکِّر»؛ یعنی سختی‌ها، مجاهدت‌ها و سیره پیامبران گذشته را یادآوری کن تا الگوگیری صورت گیرد. او افزود: بیان سختی‌های اهل بیت(ع) از همین جنس است و موجب ترویج الگوهای مقاومت، مبارزه با ظلم و انجام وظایف دینی می‌شود.این کارشناس دینی ادامه داد: «طبق روایات و برخی مفاهیم قرآنی، مقام چهارده معصوم از تمام پیامبران پیشین بالاتر است و یادکرد مصائب آنان موضوعی منطقی و قرآنی است.»

تعظیم شعائر و مودت اهل بیت

وی یکی دیگر از مبانی عزاداری را آیه «وَمَن یُعَظِّمْ شَعائِرَ اللَّه فَإِنَّهَا مِن تَقْوَى الْقُلُوبِ» دانست و گفت: «اهل بیت از بزرگ‌ترین شعائر الهی‌اند؛ بنابراین بزرگداشت آنان مصداق روشن تقواست.»او افزود: «در قرآن، مودت اهل بیت به‌عنوان مزد رسالت واجب شده است. عزاداری و ابراز محبت به اهل بیت، در حقیقت امتثال همین دستور قرآنی است.»

سیره معصومین در برگزاری مجالس فاطمیه

وی با اشاره به سابقه تاریخی عزاداری برای حضرت زهرا(س) گفت: «در منابع معتبر نقل شده امام صادق(ع) در ایام فاطمیه در منزل خود مجلس برگزار می‌کردند و آن‌قدر گریه می‌کردند که محاسنشان خیس می‌شد.» به گفته او، شرایط سیاسی دوران اموی و عباسی مانع از برگزاری علنی این مجالس بوده و باید شرایط هر دوره را به درستی درک کرد.

چرا امیرالمؤمنین(ع) در دوران حکومت خود مراسم علنی نداشت؟

پاین استاد حوزه با رد شبهه‌ای مبنی بر اینکه امیرالمؤمنین(ع) در چهار سال حکومتش برای پیامبر(ص) یا حضرت زهرا(س) مراسم عزاداری علنی برگزار نکرد، گفت: «نقل نشدن یک عمل در دوره خاص، دلیل بر عدم مشروعیت آن در دین نیست؛ بلکه شرایط اجتماعی و سیاسی مانع اجرای برخی امور بوده است.»وی با اشاره به مخالفت مردم با اصلاح بدعت «نماز تراویح» توسط امیرالمؤمنین(ع) افزود: «وقتی مردم فریاد زدند: وا سُنّةَ عُمَر! امام از حکم شرعی خود گذشت تا مصلحت بزرگ‌تری حفظ شود. به همین قیاس، بسیاری از کارها امکان اجرا نداشت.»

مسئله ساخت بارگاه بر قبور اهل بیت

وی در پاسخ به شبهه دیگری مبنی بر اینکه امیرالمؤمنین(ع) برای قبر پیامبر(ص) بارگاه نساخت، تصریح کرد: «اصل ساخت بنا بر قبور صالحین در قرآن تأیید شده و درباره اصحاب کهف آمده: ابْنُوا عَلَیْهِم بُنْیَاناً. بنابراین عدم اقدام امام در شرایط خاص آن زمان به‌معنای مخالفت با اصل نیست.»وی توضیح داد: «خانه پیامبر محل سکونت همسران ایشان، از جمله عایشه، و محل دفن خلیفه اول و دوم بود؛ بنابراین تعمیر و ساخت‌وساز در آنجا عملاً به معنای بازسازی قبور خلفا بود و امکان عملی و اجتماعی نداشت.»

اصل عزاداری قطعی است، نه لزوماً تعداد روزها

وی در پایان گفت: «اصل عزاداری برای اهل بیت کاملاً صحیح و ریشه‌دار است؛ اما تعیین روزهای متعدد و بی‌پایه می‌تواند موجب وهن عزاداری شود. آنچه مهم است تعظیم شعائر و حفظ عقلانیت و وقار مجالس اهل بیت است.»