کشف معمای مغز دومی که زیر دنده‌ها زندگی می‌کند/ روده‌ها فکر می‌کنند و تصمیم می‌گیرند؟

باشگاه خبرنگاران جوان – شاید عجیب باشد، اما زیر دنده‌های شما شبکه‌ای عصبی پنهان شده که درست مثل یک مغز کوچک رفتار می‌کند. علم امروز ثابت کرده است که بسیاری از احساسات، تصمیم‌ها و حتی اضطراب‌ها از جایی می‌آیند که هرگز فکرش را نمی‌کنیم؛ یعنی روده‌ها.

سال‌هاست تصور می‌کنیم همه چیز زیر سر مغز است؛ از انتخاب‌های روزمره گرفته تا احساسات پیچیده و حال‌وهوای روانی. اما پژوهش‌های جدید تصویری کاملاً متفاوت ارائه می‌دهند. دانشمندان از شبکه‌ای عصبی در روده پرده برداشته‌اند که بیش از ۱۰۰ میلیون سلول عصبی دارد؛ عددی شگفت‌انگیز که حتی از نخاع هم بیشتر است. این شبکه به‌اندازه‌ای گسترده و مستقل است که بعضی دانشمندان آن را «مغز دوم» می‌نامند.

معمای مغز دوم انسان: آیا روده ما فکر می‌کند؟

می‌توان گفت این کشف علمی نگاه انسان به بدنش را تغییر داده است

نتایج تحقیقات نشان می‌دهد روده تنها عضوی برای گوارش نیست؛ بلکه شبکه‌ای پیچیده از نورون‌هاست که مدام با مغز حرف می‌زند. این ارتباط چنان قدرتمند است که بسیاری از دانشمندان آن را «شاهراه اصلی احساسات» می‌دانند. جالب اینکه بیشتر پیام‌های عصبی، از روده به مغز می‌روند نه بالعکس.

برای همین است که وقتی استرس داریم دل‌درد می‌گیریم، یا وقتی هیجان‌زده می‌شویم حرکات عجیبی را در شکم‌مان احساس می‌کنیم.

فرمانده خاموش احساسات

در هر روده انسان هزاران میلیارد باکتری زندگی می‌کند. این موجودات کوچک، برخلاف تصور، فقط هضم غذا را انجام نمی‌دهند. تحقیقات اخیر نشان داده‌اند ترکیب این باکتری‌ها می‌تواند سطح اضطراب، افسردگی، شادی و حتی اعتمادبه‌نفس را تغییر دهد.

به گفته پژوهشگران، «روده سالم می‌تواند احساسات سالم خلق کند». برای همین است که امروز به جای تمرکز صرف بر روان، بسیاری از درمان‌ها از «بهبود روده» شروع می‌شود.

هوش احساسی از طریق گوارش؟

شاید عجیب به نظر برسد که یک عضو گوارشی بتواند در تصمیم‌های احساسی نقش داشته باشد، اما شواهد علمی قوی وجود دارد. این شبکه عصبی پنهان، پیام‌هایی درباره خطر، آرامش، لذت و حتی اعتماد می‌فرستد. به همین دلیل بعضی دانشمندان می‌گویند: گاهی شکم قبل از مغز، حقیقت را تشخیص می‌دهد.

این پیام‌های عصبی سریع‌تر از مغز عمل می‌کنند

جالب اینجاست که بسیاری از واکنش‌های احساسی در بدن، پیش از آنکه مغز فرصت تحلیل پیدا کند، در روده فعال می‌شوند. این یعنی مغز دوم ما یک سیستم هشداردهنده بسیار حساس دارد که به کوچک‌ترین تغییرات بیرونی یا درونی پاسخ می‌دهد.

برای همین است که گاهی «دل‌شوره بی‌دلیل» از هیچ‌جا ظاهر می‌شود؛ اما در واقع پیام‌های روده است که قبل از مغز خطر را حس کرده است.

رابطه غذا و احساسات

به این ترتیب پرخوری عصبی، کاهش اشتها هنگام ناراحتی، هوس شیرینی بعد از استرس شدید… همه این‌ها اکنون توضیح علمی دارند.

مواد غذایی به طور مستقیم روی ترکیب میکروبی روده و در نتیجه بر میزان هورمون‌های شادی مثل سروتونین اثر می‌گذارند. نکته عجیب تر آن است که ۹۰ درصد سروتونین در روده تولید می‌شود، نه در مغز.

چطور می‌توان مغز دوم را آموزش داد؟

دانشمندان می‌گویند می‌توان مغز دوم را آموزش داد. با تغییر سبک زندگی، تغذیه درست، ورزش و روش های آرام کردن ذهن و کاهش استرس می‌توان شبکه عصبی روده را «تنظیم» کرد. به بیان ساده‌تر، اگر با روده و دستگاه گوارش خوب رفتار کنیم، او هم با احساسات ما خوب رفتار می‌کند. بنابراین می توان گفت بدن ما بیشتر از آنچه فکر می‌کنیم زنده و هوشمند است.

منبع: همشهری آنلاین