آیا نئاندرتال‌ها خداباور بودند؟ کشف علمی پاسخ می‌دهد

شواهد باستان‌شناسی از رفتارهای آیینی نئاندرتال‌ها

شواهدی نشان می‌دهد که نئاندرتال‌ها مردگان خود را دفن می‌کردند و جمجمه‌های حیوانات را در غارها انباشت می‌کردند که احتمالا اهداف نمادین داشته است. آن‌ها همچنین هنر صخره‌ای و نقوش نمادین روی استخوان خرس‌ها ایجاد می‌کردند. از پر پرندگان برای تزئین و از چنگال عقاب به عنوان آویز استفاده می‌شد. مواردی از آدم‌خواری نیز مشاهده شده که برخی دانشمندان آن را عملی آیینی می‌دانند. تمامی این موارد به مشارکت نئاندرتال‌ها در اعمال تشریفاتی اشاره دارد.

باورهای مذهبی نئاندرتال‌ها: دیدگاه‌های متفاوت

متخصصان در مورد وجود باورهای مذهبی نئاندرتال‌ها و نحوه تعریف «دین» اختلاف نظر دارند. پاتریک مک‌نامارا، استاد مغز و اعصاب، معتقد است نئاندرتال‌ها مذهبی و نزدیک به «شمنیسم» بوده‌اند. او به شواهدی چون آدم‌خواری آیینی، دفن مردگان و ساخت «محراب‌های» دایره‌ای از جمجمه‌ها در غارها اشاره می‌کند. مک‌نامارا همچنین باور دارد آن‌ها «آیین خرس‌پرستی» داشته‌اند.

در مقابل، رابین دانبار، استاد روان‌شناسی تکاملی، باور دارد نئاندرتال‌ها «به مفهوم امروزی» مذهبی نبودند. او این را به قابلیت کمتر پیچیده آن‌ها در درک حالات ذهنی خود و دیگران نسبت می‌دهد. با این حال، دانبار معتقد است آن‌ها احتمالا «تجربیات رمز و راز و جادو» داشته‌اند، هرچند بدون یک الهیات خاص.

مارگارت بون راپاپورت، انسان‌شناس، می‌گوید نئاندرتال‌ها با وجود انجام برخی مناسک، ظرفیت پیشرفته عصبی-شناختی برای «دین پیچیده انسان‌مانند» یا «تفکر الهیاتی» را نداشتند. او به تفاوت معماری مغز نئاندرتال‌ها، به‌ویژه عدم توسعه ناحیه «پرکونئوس» که در باورهای مذهبی نقش دارد، اشاره می‌کند. کارل کویپرز، باستان‌شناس، نیز تأکید می‌کند که ما نمی‌دانیم نئاندرتال‌ها چه دیدگاهی به جهان داشتند و باید در نسبت دادن انگیزه‌های معنوی به رفتار آن‌ها محتاط بود؛ دفن مردگان می‌تواند صرفاً عملی برای دفع جسد باشد.