ریاض ۲۰۲۵؛ سفرهایی که ضرورت نداشت اما انجام شد

همشهری آنلاین_ پایان بازی‌های همبستگی کشورهای اسلامی در ریاض برای کاروان ایران با کسب جایگاه سوم رقم خورد؛ جایگاهی که با وجود برابری تعداد مدال‌های طلا با ازبکستان، به دلیل داشتن مدال‌های نقره کمتر به دست آمد. عملکرد فنی کاروان نیز در برخی اوزان سؤال‌برانگیز بود؛ از برنز غیرمنتظره شمشیربازی گرفته تا نتیجه دور از انتظار کامران قاسمپور؛ نتایجی که نشان داد مشکل یک طلای کمتر را باید در همان نقره‌ها و برنزهای پیش‌بینی‌نشده جستجو کرد.

با این حال، نکته‌ای که کمتر درباره آن صحبت شد و اهمیتش کمتر از مسائل فنی نیست، حضور پرتعداد افراد غیرمرتبط در ریاض بود؛ موضوعی که بار دیگر بحث هزینه‌های اضافی سفرهای ورزشی را برجسته کرد. در این دوره، تقریباً اکثر رؤسای فدراسیون‌ها—به‌جز چند نفر—خودشان را به‌عنوان سرپرست معرفی کرده و راهی ریاض شدند. حضور پررنگ آنها در سالن‌های ورزشی کاملاً مشهود بود؛ گویی هر رشته برای اداره امور خود در بازی‌ها نیازمند حضور شخص رئیس فدراسیون است. این در حالی است که وظایف اصلی رؤسا، سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و توسعه رشته‌هاست و سفرهای متعدد خارجی هیچ‌گاه در اولویت‌های اصلی آنان تعریف نشده است.

در مقابل این روند، از معدود رؤسایی که راهی ریاض نشدند می‌توان به رؤسای فدراسیون‌های بسکتبال، دوگانه، دوومیدانی، فوتبال و بوکس اشاره کرد؛ تصمیمی که می‌تواند نمونه‌ای از مدیریت بهینه و پرهیز از هزینه‌های غیرضروری باشد.

یکی دیگر از نکات قابل توجه، حضور پررنگ اعضای هیأت اجرایی کمیته ملی المپیک در ریاض بود. برای مثال، سهرابیان رئیس فدراسیون قایقرانی نیز در این سفر حضور داشت؛ در حالی که ورزشکاران رشته او در ریاض مسابقه نمی‌دادند و حضور او صرفاً به دلیل عضویت در هیأت اجرایی رقم خورد.در کنار او، افرادی مانند مهدی گورزی نیز در کاروان دیده می‌شدند؛ فردی که مدت‌هاست هیچ سمتی در فدراسیون‌ها ندارد اما با وجود حواشی ناشی از حضورش در بازی‌های آسیایی هانگژو، این‌بار هم بدون توجه به اعتراض‌ها در ریاض حاضر بود.

این حجم از حضور افراد غیرمرتبط در یک رویداد ورزشی، پیام روشنی دارد؛ ساختار نظارتی بر اعزام‌ها همچنان ناکارآمد است. هزینه سفر، اسکان، بلیت، روزانه‌پرداخت‌ها و خدمات افراد اضافی بار سنگینی بر دوش کمیته ملی المپیک و در نهایت بودجه عمومی کشور می‌گذارد. در شرایطی که بسیاری از فدراسیون‌ها برای تأمین هزینه اردوها و اعزام‌های ضروری ورزشکاران با مشکل مواجه‌اند، چنین سفرهایی بیشتر شبیه امتیازهای تشریفاتی است تا نیاز واقعی ورزش.

اکنون که بازی‌ها به پایان رسیده، انتظار می‌رود کمیته ملی المپیک گزارش شفاف و دقیقی درباره فهرست افراد اعزام‌شده، نقش آنها در کاروان، دلیل حضورشان و هزینه‌های انجام‌شده ارائه کند. شفافیت تنها راه جلوگیری از تکرار این روند در رویدادهای آینده است. اگر قرار است ورزش ایران رویکردی برنامه‌محور و حرفه‌ای داشته باشد، باید مرز روشنی بین سفرهای ضروری و سفرهای تشریفاتی کشیده شود.

بازی‌های ریاض بار دیگر نشان داد که قبل از نگرانی درباره تعداد مدال‌های طلا، باید نگران مدیریت منابع و جلوگیری از هزینه‌های غیرضروری بود؛ هزینه‌هایی که در سکوت خرج می‌شوند اما اثرشان بر پیکره ورزش کشور بسیار عمیق‌تر از یک نتیجه ورزشی است.