رمزگشایی از پشت پرده قرارداد نجومی شهرداری تهران با صدا و سیما

افشای جزئیات قرارداد نامحدود و چند هزار میلیارد تومانی شهرداری تهران با صداوسیما، دوباره مسئله حساس «تبلیغات شهری» را به مرکز توجه افکار عمومی و کارشناسان رسانده است. آنچه این بار بحث را از یک اختلاف درونی شورای شهر فراتر می‌برد، حجم بودجه، دامنه اختیارات تعریف‌شده در تبصره‌های بودجه و مهم‌تر از همه، نسبت این هزینه‌ها با وضعیت واقعی خدمات شهری است. تبلیغات، اگر بر پایه عملکرد واقعی باشد، ابزار مشروع اطلاع‌رسانی است؛ اما زمانی که به روایت‌سازی اغراق‌آمیز یا پروژه‌سازی برای نمایش نزدیک شود، نه‌تنها شفافیت را مخدوش می‌کند، بلکه سرمایه اجتماعی مدیریت شهری را نیز تحت فشار قرار می‌دهد. این گزارش تلاش می‌کند نشان دهد چگونه سیاست تبلیغاتی فعلی شهرداری تهران، از یک ابزار اطلاع‌رسانی به یکی از اصلی‌ترین محورهای نقد درباره کارآمدی مدیریت شهری تبدیل شده است.پیرامون این موضوع با کارشناس صنعت تبلیغات به گفتگو پرداختیم.

 وضعیت المان های شهری  ایران در مقایسه با استاندارد بین المللی

سهیل قدری کارشناس تبلیغات در پاسخ به پرسشی درباره مقایسه المان های شهری موجود در ایران با سایر کشورها گفت:«در اکثر کشورها نمادهای زیبا سازی شهری محدودی در سطح شهر وجود دارد.تعداد این سازه ها کم نیست ولی این نمادها در یک تاریخ محدود فضای شهری را اشغال نمی کنند و طبق برنامه ریزی شهری پیش می روند، مگر اینکه برگزاری رویداد خاصی در جریان باشد که برای آنها هم المان های فیزیکی گران قیمت استفاده نمی شود. المان های شهری در سایر کشورها با هدف ساختن خاطره مشترک، عکس گرفتن با نمادها و نهایتا ساخت یک خاطره خوب در کنار چهره ی زیبای شهر ایجاد می شوند. اما سازه ها و المان های استفاده شده در شهر تهران از کدام یکی از این قواعد پیروی می کند؟ تا الان بازخورد عمده ای از کاربرهای فضای مجازی در باره المان های شهری تهران دیده شده؟ اثر این حجم از هزینه چیست؟ »

وی افزود: به تازگی در منطقه ۲۲ تهران یک نماد شهری نصب شده که ازدیوار نوشته هالیوود در آمریکا هم بزرگتر است خود این مسئله نشانگر وجود پول و نداشتن الویت بندی است.درحالی که مشکلات عمیق شهری مانند آلودگی هوا و خرابی آسفالت وجود دارد و عملا زیست روزمره مردم مختل شده از این طرف بودجه کشور صرف ساخت نمادهای خیلی کوچک شهری می شود، حتی یک نماد بزرگ و ماندگار مثل مجسمه مادر میرداماد ساخته نمی شود.ساخت نمادهای کوچک شهری از سه سال پیش برای بازه زمانی عید نوروز در تهران آغاز شد. این هزینه  اصلا بازخوردی ندارد.  بعد از ایام عید این سازه ها به کجا منتقل می شوند، از بین می روند یا  نگهداری می شوند؟ هدف از ساخت این المان ها خوش آمد گویی و معرفی زیبایی های شهر به مسافران نوروزی بود اما  وقتی مسافر یک دقیقه بعد از دیدن بیلبورد،  لاستیک ماشینش در اثر خرابی آسفالت آسیب می بیند این پیام چگونه و به چه نحوی  منتقل می شود. الویت برای زیبایی شهری سالم بودن خیابان، مسیرپیاده رو، چراغ های مخصوص شب  و در نهایت استاندارد بودن خیابان است.  زمانی که این الویت های زیبایی شهری ایراد دارد، دیدن پیام « تهران دوست داشتنی من» چه آورده ای دارد.»

برجسته سازی شهردار به جای برنامه ریزی فرهنگی

قدری در خصوص بودجه اعلام شده افزود:«شهرداری جدا از عدد اعلام شده (۵ هزار میلیارد تومان) در موضوعات فرهنگی از سهم تبلیغات محیطی نیز استفاده می کند؛ شرکت های تبلیغات محیطی خدماتی مثل  اجاره بیلبورد رائه می دهند، موظف اند در یک بازه زمانی مشخص بیلبورد را برای موضوعات فرهنگی در اختیار شهرداری قرار دهند.قبل تر شهرداری تهران اهمیت بیشتری به مسائل فرهنگی می داد، الان بیشتر درگیر برجسته سازی و تبلیغ شهرداری است.زمانی که شهروندان امکان خروج از منزل را به خاطر مشکلات شهری ندارند، ۵ هزار میلیارد تومان هزینه کردن برای تبلیغات در صدداو سیما الزامی ندارد.این بودجه مالی تحت نظارت هر ارگانی که هست باید الویت بندی داشته باشد، زمانی که آسفالت سالم نداریم چرا باید برای تبلیغات هزینه کنیم.»

۵ هزار میلیارد تومان هزینه برای شوآف شهرداری! 

وی ادامه داد:«مخاطب شهرداری تهران در اجرای کمپین«تهران دوست داشتنی من» اهالی تهران نبودند؛ در واقع شهرداری خودش را برای سایر شهرها تبلیغ میکرد که اگر روزی از این سمت کناره گیری کرد، کارنامه ی درخشانی برای ارائه داشته باشد. اگر تهران را خانه خود در نظر بگیریم این نوع تبلیغات محیطی در شرایط حاضر برای من شهروند نه تنها در الویت نیست بلکه اهمیت هم ندارد؛ زیست در این شهر به علت حضور بحران های مختلف شهری،آلودگی هوا، ترافیک و قطع درختان راضی کننده نیست. قرار بود برای بهبود مشکل حمل و نقل واردات اتوبوس داشته باشیم چند درصد این اتوبوس ها وارد شهر شدند؟ وقتی همچنان مشکلات زیرساختی واولیه شهر برطرف نشده ۵ هزار میلیارد تومان هزینه برای شوآف موجب تاسف است. یک طرف ماجرا هزینه و اجرای کمپین تبلیغاتی توسط شهرداری،  وجه دیگر پوشش این کمپین در تلویزیون صدا و سیما است.الویت های شهروندان هرگز دیده نشده، یک سری بیلبورد در سطح شهر با مضمون«من شهردارم، ایده های من شهر را می سازد» دیده می شود ولی این ها تاثیری در اصل مشکلات موجود ندارد.»

«تصویرسازی»  جایگزین «حل مسئله»  شد 

پرونده تبلیغات شهرداری تهران در این دوره، نمونه ای روشن از شکاف میان «نمایش» و «عملکرد» در مدیریت شهری است؛ شکافی که صرفاً با اصلاح ردیف های بودجه یا کاهش رقم قراردادها پر نمی شود. مسئله اصلی، بازگشت به منطق اولیه اطلاع رسانی است: شفافیت، ارائه واقعیت، و احترام به تجربه روزمره شهروندان. در شرایطی که حمل ونقل عمومی، نگهداشت شهری، و خدمات پایه با کمبود منابع دست وپنجه نرم می کنند، هزینه های سنگین تبلیغاتی نه تنها کارنامه مدیریت شهری را بهبود نمی بخشد، بلکه به پرسشی پایدار در ذهن مردم تبدیل می شود: اولویت واقعی شهرداری چیست؟ پاسخ به این پرسش، چیزی فراتر از تغییر یک قرارداد یا حذف یک کمپین تبلیغاتی است؛ نیازمند بازنگری در نگاه مدیریتی است که «تصویرسازی» را جایگزین «حل مسئله» کرده است.