شناسایی نژاد مردگانی که قرن‌ها قبل در «تابوت‌های معلق» دفن شده‌اند

فرادید| برای هزاران سال، یک گروه قومی در منطقه‌ای که اکنون جنوب غرب چین است، مردگان‌شان را در «تابوت‌های آویزان» روی صخره‌ها قرار می‌دادند؛ اما هویت آن‌ها مدت‌ها برای پژوهشگران ناشناخته بود. حالا یک مطالعه ژنتیکی جدید نشان داده که این سنت باستانی، توسط اجداد مردمی انجام می‌شده که هنوز هم در این منطقه زندگی می‌کنند. 

به گزارش فرادید، پژوهشگران ارتباطات ژنتیکی میان مردمی که سنت تابوت‌های آویزان را انجام می‌دادند و انسان‌های نوسنگی (عصرسنگ جدید) که در سواحل جنوب چین و جنوب شرق آسیا زندگی می‌کردند، پیدا کردند. نتایج این تحقیق بینش‌های ارزشمندی درباره ریشه‌های ژنتیکی، فرهنگی و تاریخی این رسم دفن ارائه می‌دهد. 

در طول ۳۰ سال گذشته، پژوهشگران صدها تابوت آویزان در سراسر چین و جنوب شرق آسیا را مستندسازی کرده‌اند. متون تاریخی و سنت‌های شفاهی اشاره می‌کنند که یک گروه قومی کوچک به نام «بو» پشت این سنت بوده‌اند، اما پژوهشگران برای مطالعه جدید، از ژنتیک برای حل نهایی این معما استفاده کردند. 

پژوهشگران در تحقیقات‌شان، ژنتیک ۱۱ نفر را بررسی کردند که برخی بیش از ۲۰۰۰ سال پیش در چهار مکان «تابوت آویزان» در چین زندگی می‌کردند. 

آن‌ها مطالعه‌شان را با بررسی بقایای چهار نفر که در «تابوت‌های تنه درختی» در غاری در شمال غرب تایلند کشف شده بودند، تکمیل کردند؛ قدمت قدیمی‌ترین این تابوت‌ها به ۲۳۰۰ سال پیش بازمی‌گردد؛ دانشمندان آن‌ها را با ۳۰ ژنوم از افراد زنده با تبار بو مقایسه کردند. 

نتایج نشان می‌دهد مردم «تابوت‌های آویزان» و در نتیجه مردم بو مدرن با گروه‌هایی که بین ۴۰۰۰ تا ۴۵۰۰ سال پیش در دوران نوسنگی در این منطقه می‌زیستند، ارتباط ژنتیکی داشته‌اند. 

پژوهشگران نوشتند: «ردهای ژنتیکی به‌جامانده، شواهد قانع‌کننده‌ای از یک منشأ مشترک و استمرار فرهنگی ارائه می‌دهد که فراتر از مرزهای ملی مدرن است.» 

این مطالعه ژنتیک بقایای باستانی موجود در «تابوت‌های آویزان» در جنوب چین و «تابوت‌های تنه‌درختی» از یک غار در شمال‌غرب تایلند را بررسی کرد. 

تابوت‌های آویزان

ده‌ها مکان با تابوت‌های آویزان در سراسر جنوب چین و در تایوان یافت شده‌اند، جایی که این سبک دفن زمانی رایج بود. با این حال، مراسم دفن از این نوع، صدها سال پیش در دوران سلسله مینگ (۱۳۶۸ تا ۱۶۴۴ میلادی) متوقف شد. 

پژوهشگران اشاره کردند نخستین اشاره به این رسم به دوران سلسله یوآن (حدود ۱۲۷۹ تا ۱۳۶۸ میلادی) بازمی‌گردد: «تابوت‌هایی که در ارتفاع قرار می‌گیرند، خوش‌یمن تلقی می‌شوند. هرچه بالاتر باشند، برای مردگان خوش‌یمن‌تر هستند. همچنین کسانی که تابوتشان به زمین سقوط می‌کرد، خوش‌شانس‌تر شمرده می‌شدند.» 

چند هزار نفر از نوادگان بو اکنون در استان یونان (Yunnan) جنوبی چین زندگی می‌کنند و بخشی از گروه قومی رسمی یی (Yi) محسوب می‌شوند، هرچند زبان و سنت‌هایشان منحصر به فرد است. 

اما فرهنگ اجدادی آن‌ها زمانی بسیار گسترده‌تر بود و مناطقی را که اکنون بخشی از تایلند، لائوس، ویتنام و تایوان هستند، در بر می‌گرفت. به نظر می‌رسد سنت «تابوت‌های آویزان» دست‌کم ۳۴۰۰ سال پیش در کوه‌های وویی (Wuyi) استان فوجیان چین آغاز شده باشد. 

پژوهشگران مشخص کردند «تابوت‌های آویزان» توسط اجداد مردم بو مدرن چین ساخته شده‌اند و این افراد ارتباط ژنتیکی با مردمان نوسنگی در سایر مناطق جنوب‌شرق آسیا داشته‌اند

تبار مشترک

بقایای تابوت‌های تنه درختی در شمال غرب تایلند هم شباهت ژنتیکی چشمگیری با افرادی که در تابوت‌های آویزان دفن شده بودند، نشان داد که حاکی از تبار مشترک آن‌هاست. 

در تایلند، تابوت‌ها از نصف کردن تنه درخت به طول و توخالی کردن یک سمت ساخته می‌شدند و سمت دیگر به‌عنوان درب تابوت استفاده می‌شد. سپس تابوت‌ها در غار دفن می‌شدند، بیشتر روی تکیه‌گاه‌های چوبی یا سکوهای بلند صخره‌ای. 

این یافته‌ها و شواهد دیگر از مکان‌های باستان‌شناسی سراسر آسیا نشان می‌دهند مردم «تابوت آویزان» شاخه‌ای از مردم باستانی سخنگوی زبان‌های تای-کادای (Tai-Kadai) بوده‌اند که پیش از تسلط قوم هان، حدود قرن نخست پیش از میلاد، در جنوب چین می‌زیستند. 

مهم‌ترین یافته این مطالعه، شناسایی هویت باستانی مردم «تابوت آویزان» است. فرهنگ عامه، مردم بو را «فاتحان آسمان» و «فرزندان صخره‌ها» نامیده و حتی توانایی پرواز را به آن‌ها نسبت داده است. اکنون ژنتیک، مردم بو را بدون تردید به کسانی که در تابوت‌های آویزان دفن شده بودند، متصل می‌کند. 

به گفته پژوهشگران: «حدود ۶۰۰ سال پس از آن که این رسم از مدارک تاریخی ناپدید شد، دریافتیم مردم بو نوادگان مستقیم افرادی هستند که این سنت تابوت‌های آویزان را اجرا می‌کردند.»

مترجم: زهرا ذوالقدر