گشایش مسیرهای جدید حمل‌ونقل بین ایران و قزاقستان/«کریدور سبز» در راه است

باشگاه خبرنگاران جوان؛ محبوبه کباری– مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، در سفر رسمی دو روزه به آستانه، پایتخت قزاقستان، با مقامات بلندپایه این کشور دیدار کرد. در این سفر که با دعوت رسمی قاسم‌ژومارت توکایف انجام شد، ارتقای همکاری‌های اقتصادی، تجاری، حمل‌ونقل و ترانزیتی در محور اصلی مذاکرات قرار گرفت و توافقات مهمی میان دو کشور منعقد شد.

سفر رسمی و محورهای کلیدی مذاکرات

رئیس‌جمهور ایران، مسعود پزشکیان، به دعوت رسمی قاسم‌ژومارت توکایف، رئیس‌جمهور قزاقستان، در رأس هیئتی متشکل از وزرا و فعالان اقتصادی وارد آستانه شد. در این دیدارها مذاکرات دوجانبه در سطح عالی انجام گرفت و دو طرف بر توسعه همکاری‌های اقتصادی، تجاری، حمل‌ونقل و فرهنگی تأکید کردند.

موضوعات اصلی گفتگوها شامل توسعه همکاری‌های ترانزیتی، تسهیل حمل‌ونقل کالا، افزایش تجارت دوجانبه و گسترش ارتباطات اقتصادی بود.

نقش سازمان‌های منطقه‌ای و اهمیت کریدور شمال–جنوب

صمد حسن‌زاده، رئیس اتاق بازرگانی ایران، که به عنوان نماینده بخش خصوصی در این سفر حضور داشت، با اشاره به عضویت مشترک ایران و قزاقستان در سازمان‌هایی مانند اتحادیه اقتصادی اوراسیا، اکو و CICA، تأکید کرد: همکاری در این مجامع می‌تواند نقش مهمی در **تسهیل تجارت، توسعه کریدورها و ارتقای امنیت اقتصادی منطقه** داشته باشد.

او یکی از مهم‌ترین بسترهای همکاری را کریدور بین‌المللی شمال–جنوب دانست و گفت: این کریدور با عبور از ایران و اتصال به بندرعباس، امکان دسترسی قزاقستان و سایر کشورهای CIS را به خلیج‌فارس و بازارهای آسیای جنوبی و شرقی فراهم می‌کند.

حسن‌زاده افزود: توسعه این مسیر علاوه بر کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل، نقشی اساسی در تقویت امنیت غذایی، انرژی و تجارت منطقه دارد.

فرصت‌های سرمایه‌گذاری و نقش بخش خصوصی

رئیس اتاق بازرگانی ایران تأکید کرد با رفع موانعی همچون مشکلات نقل‌وانتقال پول و بهبود زیرساخت‌ها، بخش خصوصی دو کشور می‌تواند در حوزه‌های مختلف مانند **صادرات کالاهای صنعتی، خدمات فنی و مهندسی، همکاری‌های علمی به‌ویژه در نانو و بیوتکنولوژی، گردشگری و گردشگری سلامت** فعالیت‌های مشترکی داشته باشد.

به گفته او، ایران آماده است در پروژه‌های زیربنایی، صنعتی، معدنی و تجاری قزاقستان سرمایه‌گذاری کرده و پروژه‌های مشترک تولیدی را با این کشور توسعه دهد.

حسن‌زاده همچنین قزاقستان را یکی از اولویت‌های اصلی همکاری اقتصادی ایران دانست و گفت: تحقق روابط پایدار نیازمند **رفع موانع و برنامه‌ریزی بلندمدت** است.

دستاوردهای حمل‌ونقلی سفر

در این سفر، حضور فرزانه صادق، وزیر راه و شهرسازی، به امضای تفاهم‌نامه‌های مهمی در حوزه حمل‌ونقل منجر شد. وزیران دو کشور **نقش ایران و قزاقستان در شبکه‌های ترانزیتی منطقه** و توسعه کریدورهای شمال–جنوب و شرق–غرب را بررسی کردند.

همچنین درباره ارتقای همکاری‌های مشترک در مراکز لجستیک از مرز چین در قزاقستان تا بنادر جنوبی ایران و رفع موانع تردد کامیون‌ها تبادل نظر شد.

در حوزه ریلی نیز دو کشور بر ضرورت تقویت همکاری‌ها در تجارت و ترانزیت تأکید کردند و امکان افزایش پروازهای مسافری برای تقویت سفرهای تجاری و گردشگری مورد بررسی قرار گرفت.

امضای نقشه‌راه تجاری ۳ میلیارد دلاری

در جریان این سفر، نقشه‌راه ارتقای تجارت ایران و قزاقستان به ارزش ۳ میلیارد دلار امضا شد.

پزشکیان در نشست مشترک فعالان اقتصادی اعلام کرد: با وجود اراده رهبران دو کشور، حجم فعلی روابط تجاری کمتر از ظرفیت‌های موجود است و باید تلاش بیشتری برای رسیدن به هدف ۳ میلیارد دلار صورت گیرد.

او حمل‌ونقل و ترانزیت را موتور محرک روابط اقتصادی ایران و قزاقستان دانست و بر ایجاد یک کریدور فعال ترانزیتی میان دو کشور تأکید کرد.

پیشنهاد «کریدور سبز ترانزیت

به گفته کارشناسان اقتصادی، یکی از محورهای اصلی مذاکرات، گسترش همکاری‌ها در بخش حمل‌ونقل و ترانزیت بود.

حمل و نقل و ترانزیت، موتور محرک حرکت اقتصادی دو کشور است و ایران با موقعیت ژئواستراتژیک خود به‌عنوان دروازه جنوب به خلیج فارس و اقیانوس هند و قزاقستان به‌عنوان دروازه آسیای مرکزی به شمال و شرق می‌توانند یک کریدور فعال حمل‌و‌نقلی ایجاد کنند.

 به گفته کارشناسان اقتصادی یکی از مهم‌ترین محورهای مذاکرات، گسترش همکاری در بخش حمل‌ونقل و ترانزیت بوده است. ایران می‌تواند از موقعیت جغرافیایی خود به عنوان پل ترانزیتی بین قزاقستان و کریدور حمل‌ونقل اوراسیا – خلیج‌فارس بهره ببرد. 

مسعودی کارشناس سیاست گذاری تجارت خارجی اعلام کرد در این سفر مهم اقتصادی پیشنهاد راه‌اندازی «کریدور سبز ترانزیت» مطرح شده است چراکه  این اقدام می‌تواند میان ایران و قزاقستان با تخفیف‌های گمرکی و حمل‌ونقل سریع که می‌تواند حجم کالاهای عبوری را افزایش دهد. 

او بیان کرد:نقش ایران به عنوان مسیر دسترسی ترانزیتی قزاقستان به آب‌های آزاد و بازارهای بین‌المللی مورد تأکید قرار گرفته است، که می‌تواند هزینه و زمان ترانزیت کالا را کاهش دهد. 

وی افزود:نتیجه این اقدامات افزایش توان رقابتی ایران در شبکه حمل‌ونقل منطقه و جذب بیشتر بار ترانزیتی از آسیای مرکزی به سمت خلیج‌فارس و فراتر از آن است.

این کریدور می‌تواند با ارائه تخفیف‌های گمرکی و سرعت‌بخشی به حمل‌ونقل، حجم کالاهای عبوری میان دو کشور را افزایش دهد و هزینه و زمان ترانزیت را کاهش دهد.

 آمار تجارت دوجانبه

براساس آمارهای رسمی، حجم تجارت ایران و قزاقستان در سال جاری حدود **۳۶۰ میلیون دلار** گزارش شده است که:

* حدود **۲۴۳ میلیون دلار** مربوط به صادرات ایران به قزاقستان

حدود **۱۱۵ میلیون دلار** مربوط به واردات ایران از قزاقستان است.

این در حالی است که ظرفیت‌های موجود امکان چندبرابر شدن این رقم را در کوتاه‌مدت فراهم می‌کند.

قزاقستان یکی اولویت‌های همکاری ما با توجه به همسایه بودن، مشترکات، ظرفیت‌های مختلف و عضویت در اوراسیا برای همکاری است و اتاق بازرگانی ایران با تمام توان آماده است تا در مسیر تقویت این روابط، گام‌های عملی و مؤثر بردارد. تحقق این هدف مستلزم آن است که با همراهی یکدیگر، موانع قابل رفع را از میان برداریم و مسیر همکاری‌های بلندمدت و پایدار را هموار کنیم.