چرا چین از جوانانش می‌خواهد پول بیشتری خرج کنند، اما آنها مقاومت می‌کنند؟

چین با مجموعه‌ای از چالش‌های اقتصادی مواجه است و دولت این کشور می‌خواهد نسل بعدی مصرف‌کنندگان شروع به خرج‌ کردن بیشتر برای منافع جمعی کند، اما موفق نشده آن‌ها را به این کار متقاعد کند.

 

مقام‌ها می‌گویند مصرف ناکافی داخلی در بخش بزرگی از جامعه، مانعی بر سر رشد اقتصادی است، اما فارغ‌التحصیلان اخیر دلایل بیشتری برای احتیاط دارند.

 

نرخ بیکاری جوانان مدتی است که کمی کمتر از ۲۰ درصد باقی مانده، کسانی که شاغل‌اند از این می‌ترسند که شغل‌شان را از دست بدهند و بحران مستمر بازار مسکن می‌تواند مالکیت خانه را، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، دست‌نیافتنی جلوه دهد.

 

این عدم قطعیت باعث شده بسیاری از جوانان چین صرفه‌جویی را در پیش بگیرند و شبکه‌های اجتماعی پر از توصیه‌هایی شده‌اند برای این‌که مردم چطور با مبالغ اندک دوام بیاورند.

 

یکی از اینفلوئنسرهای تمام‌وقت در فضای مجازی به بی‌بی‌سی می‌گوید: «کار من وقف سبک زندگی مینیمالیستی است.»

 

ویدیوهای این زن ۲۴ ساله که در فضای مجازی با نام «ژانگ دانه کوچک برنج» شناخته می‌شود، محتوایی مانند استفاده‌اش از یک قالب صابون معمولی برای همه نیازهای بهداشتی شخصی‌اش، به جای محصولات گران‌قیمت شست ‌و شوی پوست را شامل می‌شود.

 

او را همچنین می‌توان دید که در مراکز خرید راه می‌رود و کیف‌ها و لباس‌هایی را معرفی می‌کند که به گفته او، چون دوام بیشتری دارند، مقرون ‌به‌صرفه هستند.

 

شرکت‌ها به او برای معرفی محصولات‌شان به ۹۷ هزار دنبال‌کننده‌اش در سایت شیاوهونگشو پول می‌دهند.

 

او می‌گوید: «امیدوارم مردم بیشتری تله‌های مصرف را بشناسند تا بتوانند پس‌انداز کنند. این کار استرس‌شان را کم می‌کند و آن‌ها را آرام‌تر می‌سازد.»

 

برخی دیگر روی غذاخوردن با بودجه محدود تمرکز دارند.

 

مرد ۲۹ ساله‌ای با نام مستعار «سبزه‌ای رقصان در پکن» ویدیوهایی از تهیه غذاهای ساده منتشر می‌کند. او می‌گوید که می‌تواند با کمی بیش از یک دلار دو وعده غذا بخورد.

 

او به دنبال‌کنندگانش می‌گوید: «من فقط یک فرد معمولی از روستا هستم. نه پیشینه تحصیلی خوبی دارم و نه شبکه‌ای از آشنایان بانفوذ، پس باید سخت کار کنم تا زندگی بهتری داشته باشم.»

 

او برای یک شرکت فروش آنلاین کار می‌کند و مدعی است که سبک زندگی بسیار ساده‌اش به او اجازه داده بیش از ۱۸۰ هزار دلار طی شش سال پس‌انداز کند.

 

برخی در فضای مجازی از او پرسیده‌اند که آیا انتظار دارد همسر و فرزندان آینده‌اش هم همین سبک زندگی را داشته باشند و هدف نهایی‌اش چیست.

 

او در پاسخ گفته: «نمی‌دانم.»

 

چین به‌عنوان اقتصادی توقف‌ناپذیر شهرت پیدا کرده که توانسته از پس بحران‌های ناشی از همه‌گیری و جنگ تجاری دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، برآید.

 

اما تحلیل‌گران می‌گویند اگر این کشور نتواند مصرف داخلی را افزایش دهد، با چالش‌های بلندمدت جدی مواجه خواهد شد.

 

در حالی‌که در آمریکا مشکل بدهی کارت اعتباری است، در چین مشکل برعکس است. مردم ذاتا به پس‌انداز تمایل دارند، نه خرج‌کردن و این تمایل وقتی شرایط دشوار اقتصادی پیش‌بینی می‌شود، بیشتر می‌شود.

 

دولت چین سال‌هاست وعده افزایش مصرف خانوار را می‌دهد، اما این مصرف هنوز فقط حدود ۳۹ درصد از تولید ناخالص داخلی را تشکیل می‌دهد، در حالی‌که در بیشتر کشورهای توسعه‌یافته این رقم حدود ۶۰ درصد است.

 

بخشی از مشکل این است که جوانان امروز نسبت به دهه ۱۹۹۰ و اوایل ۲۰۰۰ بدبین‌ترند.

 

زنی جوان در مرکز پکن به بی‌بی‌سی می‌گوید: «در حال حاضر، پول ‌در آوردن برایم مهم‌تر است. واقعا باید منابع درآمدم را گسترش دهم و هزینه‌هایم را کاهش دهم.»

 

او اضافه می‌کند که مانند بسیاری دیگر از جوانان، حقوقش کاهش یافته است.

 

او می‌گوید: «من شغل عوض کردم و درآمد شغل جدید کمتر است. همچنین، نمی‌دانم این شغل تا کی می‌تواند مرا تامین کند. یک محیط اقتصادی بد باعث می‌شود مردم احساس افسردگی کنند، چون درآمد زیادی نداریم. پیدا کردن شغل در وهله اول هم کار آسانی نیست.»

 

این سطح از بیکاری جوانان علاوه بر افزایش احساس ناامنی به کارفرمایان در تنگنا اجازه می‌دهد راحت‌تر دستمزدها را کاهش دهند، چون کارکنان با این انتخاب مواجه‌اند: یا حقوق کمتر را بپذیرند یا وارد بازاری شوند که رقابت در آن بسیار شدید است.

 

مرد جوان دیگری نیز که در دهه دوم زندگی‌اش است، می‌گوید مشاغل سطح پایین در دسترس هستند، اما پیدا کردن کاری مناسب با تخصص فرد دشوار است.

 

او می‌گوید: «برخی از دوستانم بیکارند، هنوز در خانه والدینشان زندگی می‌کنند و دنبال کار می‌گردند.»

 

او می‌گوید: «آن‌ها در دانشگاه رشته‌های مختلفی مثل خدمات مالی تا فروش محصول خوانده‌اند. اقتصاد الان کمی خراب است. امیدوارم بهتر شود تا همه ما بتوانیم زندگی بهتری داشته باشیم.»

 

و به نظر او احتمال رخ‌دادن این بهبود چقدر است؟ می‌گوید: «خیلی خوش‌بین نیستم.»

 

یکی از نگرانی‌های بزرگ فارغ‌التحصیلان جدید در چین این است که کشور در حال گذار دشواری از اقتصاد تولید انبوه کالاهای ارزان‌قیمت به اقتصاد فناوری‌محور است و بسیاری از صنایع جدید نیروی کار کمتری نیاز دارند.

 

جورج مگنوس، اقتصاددان و همکار مرکز چین در دانشگاه آکسفورد، این پدیده را پیگیری کرده است.

 

او به آمار دو شرکت بزرگ کاریابی در پکن اشاره می‌کند که نشان می‌دهند تعداد زیادی از فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، حتی دارندگان مدرک کارشناسی ‌ارشد، به عنوان پیک موتوری مشغول به کار شده‌اند.

 

او می‌گوید: «این موضوع نشان‌دهنده عدم تطابق مهارت‌هاست. یعنی بین مدارکی که افراد با آن‌ها دانشگاه را ترک می‌کنند و آنچه بازار کار نیاز دارد، فاصله هست.»

 

مگنوس می‌گوید: «البته این موضوع با فشار برای تبدیل‌شدن به قدرتی در رباتیک و هوش مصنوعی بدتر هم شده، چون دست‌کم در حال حاضر، این حوزه‌ها فرصت‌های شغلی زیادی ایجاد نمی‌کنند. فناوری واقعا نیاز زیادی به نیروی انسانی ندارد.»

 

هلنا لوفگرن که الگوهای مصرف در چین را برای موسسه امور بین‌الملل سوئد بررسی کرده، معتقد است اقتصاد چین بیش از حد به تزریق پول به صنایع مورد علاقه دولت و تمرکز بر فروش محصولات در خارج وابسته است، آن‌هم در دورانی پر از عدم‌ قطعیت ژئوپلیتیک.

 

او می‌گوید: «مردم بیشتر پس‌انداز می‌کنند تا این‌که خرج کنند و شما برای داشتن اقتصادی سالم‌تر، به مصرف بیشتر نیاز دارید.»

 

لوفگرن در ادامه می‌گوید: «شما اقتصادی دارید که بسیار بر صادرات و سرمایه‌گذاری متکی است و آنچه امروز می‌بینیم این است که این بخش‌ها بیش از حد بزرگ شده‌اند تا اقتصاد بتواند در سلامت بماند.»

 

موضوع اصلی، عدم ‌تعادل اقتصادی است. برای مثال، اگر چین ناگهان درآمد زیادی از صادرات را از دست بدهد، آیا ابزارهای لازم برای جبران آن از طریق توانمند سازی مالی جمعیت داخلی عظیم خود را دارد؟

 

برخی ناظران درباره میزان جدیت حزب کمونیست در افزایش مصرف داخلی تردید دارند.

 

در دهه‌های اخیر، کشور با الگوی سرمایه‌گذاری و صادرات پیشرفت کرده، اما این رویکرد اکنون با چالش بزرگی روبروست: رکود تورمی. مشتریان بالقوه اغلب منتظر کاهش قیمت کالاها هستند.

 

اگر یک زوج جوان بخواهند، مثلا یک دست مبلمان جدید بخرند، شاید بهتر باشد صبر کنند تا با قیمت بهتری آن را تهیه کنند.

 

هرچه آن‌ها و بسیاری دیگر از مردم، خریدهای بزرگ را به تاخیر بیندازند، احتمال بیشتری وجود دارد که شرکت‌ها مجبور شوند قیمت‌ها را کاهش دهند و این باعث می‌شود مردم بیشتر صبر کنند تا تخفیف بیشتری بگیرند.

 

شاید در ظاهر کالاهای ارزان‌تر ایده خوبی به‌نظر برسند، اما رکود تورمی می‌تواند شرکت‌ها را از کسب ‌و کار خارج کند و رشد اقتصادی را کاهش دهد.

 

راه مقابله با این مسئله ممکن است افزایش خوش‌بینی در میان مصرف‌کنندگان بیست تا سی‌ساله باشد. ایجاد شبکه تامین اجتماعی بهتر یا افزایش حداقل دستمزد می‌تواند مفید باشد.

 

تلاش‌هایی برای انجام این کار صورت گرفته، از جمله ارائه مشوق‌هایی برای تعویض خودروها، لوازم خانگی و دیگر اقلام قدیمی، اما این اقدامات نتوانسته‌اند مصرف را به‌طور محسوسی افزایش دهند.

 

ژانگ، اینفلوئنسر فضای مجازی، می‌گوید احتیاط در خرج‌کردن در فرهنگ کشورش ریشه‌ای عمیق دارد.

 

او می‌گوید: «نسل پدر بزرگ من بسیار صرفه‌جو بودند. این بخشی از سنت چینی است. صرفه‌جویی در خون مردم چین است.»

 

منبع: بی بی سی