وضعیت یخ‌های قطبی بحرانی است

همشهری آنلاین، فرخنده رفائی: برای سال‌ها، محدوده‌های زیر سکوهای یخی(امتداد شناور یخچال‌ها روی اقیانوس) در قطب جنوب شبیه لکه‌های خالی روی نقشه علمی زمین بودند؛ نقاطی که هیچ ابزار پژوهشی به آن‌ها دسترسی نداشت. حالا یک روبات خودگردان، در سفری طولانی و پرریسک، این بخش‌های ناشناخته را روشن کرده و پرسش‌های مهمی را درباره آینده توده‌های عظیم یخی و در نهایت، آینده سطح آب دریاها مطرح کرده است.

به گزارش پاپ‌ساینس، یک روبات زیرآبی متعلق به پروژه بین‌المللی Argo پس از بیش از دو سال‌ونیم شناور بودن در مسیر ۳۰۰ کیلومتری جریان‌های سرد جنوبگان و حضور هشت ماهه در زیر سکوهای یخی دست‌نخورده، داده‌هایی بی‌سابقه درباره دمای آب، فشار، شوری، اکسیژن، pH و میزان نیترات ثبت کرده است. این داده‌ها نخستین اندازه‌گیری مستقیم از محیطی هستند که تاکنون هیچ ابزار پژوهشی موفق به ورود به آن نشده بود.

بیشتر بخوانید:

این روبات زمانی که زیر سکوهای یخی دنمن (Denman Ice Shelf) و شکلتون (Shackleton Ice Shelf) پیش رفت، توانست اطلاعاتی ثبت کند که نگاه دانشمندان به سلامت این توده‌های عظیم را تغییر داده است. نتایج تازه نشان می‌دهد هرچند سکوی یخی شکلتون هنوز در تماس مستقیم با آب‌های گرم قرار نگرفته، اما سکوی یخی دنمن وارد مرحله‌ای بحرانی شده است. ذوب‌شدن کامل دنمن می‌تواند به تنهایی موجب افزایش نزدیک به ۱.۵ متری سطح جهانی آب دریاها شود.

یکی از یافته‌های کلیدی این روبات مربوط به لایه مرزی ۱۰ متری درست زیر سکوی یخی است؛ جایی که وضعیت آب در آن تعیین می‌کند سرعت ذوب‌شدن یخ چقدر خواهد بود. هیچ شناوری پیش از این قادر به گذراندن چنین دوره طولانی‌ای در این لایه حساس نبوده است.
پژوهشگران امیدوارند این اقدام سرآغاز موج جدیدی از اعزام روبات‌های زیرآبی باشد؛ ابزارهایی که می‌توانند عدم‌قطعیت پیش‌بینی‌ها درباره افزایش سطح دریاها را کاهش دهند. به گفته اقیانوس‌شناسان، استقرار تعداد بیشتری از این شناورها می‌تواند درک جهانی از «آسیب‌پذیری سکوهای یخی در برابر تغییرات اقیانوس» را متحول کند.