سرو ابرکوه خشک می شود؟ ماجرای خشکی قناتی که سرو ابرکوه را آب می داد

یک متخصص قنات در این باره به همشهری می‌گوید: «قنات گناباد را به عنوان قدیمی‌ترین قنات جهان می‌شناسیم اما مقایسه قنات نبادان با قنات گناباد برای من روشن کرد که اهمیت قنات نبادان بیشتر از قنات قصبه گناباد است. زیرا قنات گناباد در خراسان بزرگ و بر راه تمدن بزرگ مشرق زمین قرار داشته ولی قنات نبادان در نواحی کویری حفر شده‌است. با توجه به شرایطی که گذشتگان ما برای حفر قنات داشتند، قنات نبادان، یک شاهکار و نمود عینی زحمت پیشینیان ماست.»

محمد برشان می‌افزاید: «دربازدید آبان ۱۴۰۳ از قنات نبادان آن را کاملا خشک دیدم. آب قنات هم به دلیل حفر چاه خشک شده‌است. حفر چاه کنار قنات نبادان یزد و انتقال آب به اراضی کشاورزی از طریق لوله‌گذاری بوده است.»

نکته مهم دیگری در خشک شدن قنات نبادان، آبیاری مزارع اطراف و درخت سرو ابرکوه است. این درخت عظیم‌الجثه که در زمره قدیمی‌ترین موجودات زنده جهان قرار می‌گیرد، همواره در فرهنگ و حافظه تاریخی مردم منطقه، جایگاهی مقدس داشت و دارد و در طول تاریخ، شاعران و جهانگردان بسیاری از شکوه آن یاد کرده‌اند.

برشان ادامه می‌دهد: «می‌توانیم سرو ابرکوه را از راه‌های دیگری آبیاری کنیم ولی خشک شدن سرو ابرکوه یعنی خشک شدن مزارع بسیاری که از این قنات آبیاری می‌شدند.»

قنات تاریخی نبادان

قنات نبادان یکی از قنات‌های تاریخی شهرستان ابرکوه در استان یزد بوده و به ‌عنوان آبشخور اصلی سرو تاریخی ابرکوه در مسیر خود از چهار آسیاب، یک سرداب، یک یخچال و باغات و منازل بی‌شماری عبور می‌کند و محله‌ای نیز به نام این قنات در شهر ابرکوه شهرت یافته است. نام این قنات از ماه آبان گرفته شده و نام اصلی آن «نوآبان» است که در گفتمان محلی نبادان خوانده می‌شود.

قنات نبادان به طول بیش از ۱۱ کیلومتر و مادرچاهی به عمق حدود ۴۰ متر، یکی از کهن‌ترین قنات‌های ایران است. این قنات جاذبه‌های گردشگری بسیاری دارد، به ویژه قسمتی از آن که به صورت تونل زیرزمینی درآمده، نزد برخی گردشگران به شهر زیرزمینی یا شهر لی‌لی‌پوتی معروف است.

منبع: همشهری