فرصتی برای بازنگری در خلاقیت و پیوند اجتماعی با شرکت در اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد/ ایران با موضوع «با هم بازی کنیم» حضور می‌یابد/ فرهنگ پهلوانی و خلاقیت ایرانی به جهان معرفی خواهد شد

محمدمهدی تندگویان در گفت‌و‌گو با برنا درباره حضور ایران در اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد و اهمیت این رویداد جهانی توضیح داد: همان‌طور که مطلع هستید، ما اکسپوی ژاپن را از دست دادیم؛ این از اتفاقاتی بود که در دولت قبل رخ داد و به دلیل برخی کوتاهی‌ها، نتوانستیم در اکسپوی ۲۰۲۵ ژاپن شرکت کنیم. نخستین اکسپو بعد از آن، اکسپوی ۲۰۲۷ است که البته از نوع اکسپو‌های میانی محسوب می‌شود. اکسپو‌های اصلی معمولاً هر پنج سال یک‌بار برگزار می‌شوند و مدت برگزاری آنها شش ماه است، اما اکسپو‌های میانی هر سه سال یک‌بار بین اکسپو‌های اصلی برگزار شده و سه ماه به طول می‌انجامند. این رویداد‌ها کوچک‌تر از اکسپو‌های بزرگ هستند.

بازی برای بشریت، موضوع اکسپوی ۲۰۲۷

تندگویان درباره سابقه حضور ایران در چنین رویداد‌هایی گفت: از ابتدای انقلاب اسلامی تاکنون، فکر می‌کنم تنها دو بار در اکسپو‌های میانی شرکت کرده‌ایم. علت این موضوع آن بوده که موضوعات این نوع اکسپو‌ها بسیار تخصصی است و شاید ما در برخی از آنها حرفی برای گفتن نداشتیم. برای مثال، ممکن است موضوع یک اکسپو “آبیاری قطره‌ای” باشد.

وی که بیش از دو دهه در حوزه اکسپو فعالیت داشته است، در ادامه تصریح کرد: من حدود ۲۰ سال است در زمینه اکسپو کار می‌کنم، از زمانی که در اکسپوی ۲۰۰۵ ژاپن حضور داشتم تاکنون. این نخستین بار است که در یکی از اکسپو‌های میانی شاهد هستم موضوعی کاملاً انتزاعی، اجتماعی و تا حدودی فرهنگی مطرح شده است. موضوع اکسپوی ۲۰۲۷ “بازی برای بشریت” است که با استفاده از ظرفیت موسیقی و ورزش دنبال می‌شود. البته این به معنای اکسپوی ورزش یا موسیقی نیست، بلکه محور اصلی، خودِ “بازی” است.

بشر از دوران کودکی خود فاصله گرفته است

رئیس هیأت مدیره شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی در توضیح مفهوم “بازی” در این اکسپو افزود: البته واژه “بازی” در زبان انگلیسی با معادل فارسی آن تفاوت دارد. منظور از “Play” در اینجا صرفاً “Game” به معنای رایج نیست. برگزارکنندگان این اکسپو به دنبال آن هستند که به جهان یادآوری کنند بشر از دوران کودکی خود فاصله گرفته است. این فاصله در زندگی امروز موجب آسیب‌های روحی، ذهنی و حتی کاهش خلاقیت و درک توسعه‌ای در جامعه بشری شده است.

تندگویان با اشاره به فلسفه انتخاب این موضوع در اکسپوی بلگراد گفت: اگر به وب‌سایت اکسپوی بلگراد در صربستان مراجعه کنید، می‌توانید دقیقاً ببینید چرا این موضوع انتخاب شده و قرار است چه پیامی به جهان داده شود. هدف این است که بشر دوباره به همان دوران شاد، خلاق و پویا بازگردد، دورانی که بسیاری از اختراعات و اکتشافات از دل بازی‌ها و تخیلات دوران کودکی شکل گرفت. در واقع، بازی بستر خلاقیت و کشف بوده است. مثلاً زمانی که کودکان درباره “چگونه پرواز کردن” بازی می‌کردند، همین تخیل زمینه‌ساز اختراعات مرتبط با پرواز شد.

اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد تلاشی است برای بازآفرینی ارتباط میان انسان و خلاقیت ذاتی

وی ادامه داد: بازی صرفاً سرگرمی نیست، بلکه نوعی تمرین ذهنی برای خلاقیت و حل مسئله است. وقتی بازی‌ها از زندگی حذف می‌شوند، بسیاری از مهارت‌ها و خلاقیت‌ها نیز از جامعه انسانی رخت برمی‌بندد. در گذشته، بازی‌های گروهی، محلی و بومی موجب بروز ایده‌ها، تقویت همبستگی و شکل‌گیری نگرش‌های متفاوت در جوامع می‌شد. حالا بشر از این مؤلفه‌ها فاصله گرفته و هدف این اکسپو بازگرداندن آن روحیه و خلاقیت به زندگی انسانی است.

به گفته تندگویان، اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد تلاشی است برای بازآفرینی ارتباط میان انسان و خلاقیت ذاتی او از مسیر “بازی برای بشریت”.

وی در ادامه درباره روند حضور ایران در اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد گفت: آقای پزشکیان در حقیقت مکاتبه و اعلام آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای حضور در این اکسپو را اعلام کردند. حدود دو یا سه ماه پیش آقای عارف هم کمیسر ژنرال ایران، آقای بیگزاده مدیرعامل شرکت سهامی نمایشگاه‌ها را به عنوان نماینده رسمی ایران برای سایت بلگراد معرفی کردند.

۶۰۰ متر فضا را برای اجرای ایده‌ها و نمایش محتوای ایرانی در اکسپوی ۲۰۲۷

رئیس هیات مدیره شرکت سهامی نمایشگاه بین‌المللی کشور ادامه داد: اولین نشست اکسپو در خردادماه در صربستان برگزار شد که بنده نیز همراه با مدیرعامل شرکت و کمیسر ژنرال ایران در آن حضور داشتم. در حال حاضر، مسئولیت کمیته اجرایی و انجام امور مرتبط با اکسپو بر عهده من در شرکت نمایشگاه‌های بین‌المللی قرار گرفته است.

تندگویان با اشاره به مشخصات فنی غرفه ایران در این اکسپو گفت: در اکسپوی بلگراد فضایی به وسعت ۳۲۰ متر مربع در اختیار ایران قرار گرفته که با ارتفاع حدود ۱۰ متر، امکان طراحی در دو طبقه وجود دارد؛ بنابراین می‌توانیم در مجموع حدود ۶۰۰ متر فضا را برای اجرای ایده‌ها و نمایش محتوا اختصاص دهیم.

“با هم بازی کنیم”، موضوع اصلی غرفه ایران

او درباره موضوع غرفه ایران افزود: زیرموضوع اصلی ما از میان سه زیرموضوع تعریف‌شده در اکسپو، “با هم بازی کنیم” است. دو زیرموضوع دیگر “بازی و قدرت” و “بازی در توسعه و پیشرفت” بودند، اما ما به دلیل رویکرد اجتماعی و فرهنگی، موضوع “با هم بازی کنیم” را انتخاب کردیم.

تندگویان درباره پیوند موضوع بازی با موسیقی و ورزش نیز توضیح داد: علت طرح موسیقی و ورزش در کنار موضوع بازی این است که در سطح کشور و جهان، بازی‌هایی وجود دارد که همراه با موسیقی محلی یا آیینی برگزار می‌شوند. برای مثال، برخی بازی‌های سنتی ما سال‌هاست با آیین و موسیقی خاصی همراه هستند. یکی از نمونه‌های مهم آن بازی چوگان است که در کنار ساز ایرانی کمانچه ثبت شده است. این بازی یکی از محور‌هایی است که حتماً در اکسپو به آن خواهیم پرداخت. مدل‌های مشابه این بازی در سراسر کشور ما وجود دارد.

وی افزود: از سوی دیگر، برخی بازی‌های حرکتی، ذاتاً با ورزش آمیخته‌اند؛ بنابراین ما می‌توانیم در غرفه ایران، هم بازی‌ها را به نمایش بگذاریم و هم ایده‌هایی ارائه کنیم که به کار رده‌های سنی مختلف بیاید. ما حتی بازی‌هایی داریم که از نوه تا پدربزرگ در کنار هم انجام می‌دهند. بازی‌هایی که باعث شادی، رفاقت و پیوند دوباره میان نسل‌ها می‌شوند. این بازی‌ها شکاف‌های بین‌نسلی را کاهش داده و روحیه آرامش و همبستگی را در خانواده و جامعه تقویت می‌کنند.

دعوت از معماران و طراحان داخلی برای طراحی غرفه ایران

تندگویان با اشاره به روند اجرایی پروژه گفت: امیدواریم بتوانیم کار خوبی ارائه دهیم. هدف ما این است که کار‌های اجرایی نهایی شود. در حال حاضر، پروپوزال اولیه ایران برای حضور در اکسپو ارسال شده و خوشبختانه تأییدیه رسمی آن از سوی سایت بلگراد دریافت شد. بر اساس برنامه‌ریزی، فراخوان مسابقه طراحی پاویون منتشر می‌شود که در این فراخوان، از معماران و طراحان داخلی دعوت خواهد شد تا ایده‌های خود را بر اساس موضوع اکسپو و جزئیاتی که در اختیارشان قرار می‌گیرد، ارائه کنند.

وی افزود: کمیته مسابقه کاملاً ملی و رسمی خواهد بود و پیش‌بینی می‌کنیم تا بهمن‌ماه طرح نهایی برای اجرای پاویون آماده شود. پس از آن وارد فاز اجرایی خواهیم شد تا پیمانکار و سازنده انتخاب شود. ان‌شاءالله سال آینده، ساخت پاویون آغاز خواهد شد تا برای سال ۲۰۲۷ آماده بهره‌برداری شود.

تندگویان یادآور شد: مدت برگزاری اکسپوی بلگراد سه ماه است و پیش‌بینی می‌شود حدود چهار میلیون نفر از آن بازدید کنند. تاکنون ۱۲۰ کشور جهان در این اکسپو حضور خود را اعلام کرده‌اند. از میان آنها، ۴۵ کشور در متراژی مشابه ایران شرکت می‌کنند، ۷۵ کشور در فضا‌های کوچک‌تر حضور دارند و سایر کشور‌ها با متراژ‌های بزرگ‌تر ثبت‌نام کرده و از امکانات بیشتری استفاده خواهند کرد.

یاری گرفتن از جامعه نخبگانی و اجتماعی برای شرکت در اکسپوی بلگراد

رئیس هیأت مدیره شرکت سهامی نمایشگاه‌های بین‌المللی کشور، در ادامه درباره برنامه‌های تکمیلی ایران برای حضور در اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد گفت: در این مدت، اتفاق خوبی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان رخ داده که ما از آن مطلع نبودیم، اما بسیار به ما کمک کرد. چند هفته گذشته کانون پرورش فکری فراخوان ملی مسابقه طراحی اسباب‌بازی را منتشر کرد که جزئیات آن در سایت کانون هم موجود است. ان‌شاءالله قصد داریم با این مجموعه تفاهم‌نامه‌ای امضا کنیم، چرا که موضوع فعالیت آنها کاملاً در راستای محور اکسپوی امسال است.

وی تاکید کرد: سعی کرده‌ایم از جامعه نخبگان اجتماعی و علمی نیز استفاده کنیم، برای مثال جلسه‌ای با دانش‌آموزان مدرسه علامه‌حلی داشتم تا ایده را برایشان تشریح کنیم و از مقطع راهنمایی تا دبیرستان، طرح‌ها و پیشنهادهایشان را جمع‌آوری کنیم. همچنین دانشگاه‌ها را هم وارد فرآیند کرده‌ایم تا در طول حدود ۱۰۰ روز طراحی، بتوانیم از ایده‌های گوناگون اقشار مختلف استفاده کنیم. از جامعه هنرمندان و فعالان عرصه موسیقی هم بهره می‌بریم تا در سه ماه برگزاری اکسپو، برنامه‌هایی مانند “شب‌های ساز‌های ایرانی” را داشته باشیم و از سازها، اسباب‌بازی‌ها و بازی‌های ایرانی رونمایی کنیم.

معرفی کردن فرهنگ “پهلوانی” به جهانیان توسط ایران

تندگویان در بخش دیگری از سخنانش گفت: در پروپوزالی که ارائه دادم، بر یک موضوع به‌ویژه تأکید کرده‌ام و آن، ارجحیت مفهوم “پهلوانی” بر مدال‌آوری در فرهنگ ایرانی است. ما در ایران جهان‌پهلوان تختی را داریم، زیرا در فرهنگ ما پهلوانی ارزشمندتر از صرفاً کسب مدال است. اگر بتوانیم این مدل و سبک پهلوانی را به دنیا معرفی کنیم، نشان خواهیم داد که ما در ایران نوعی از ورزش داریم که با اخلاق، جوانمردی و مردم‌داری گره خورده است.

وی افزود: ما حتی برای این حوزه فدراسیون داری، از کشتی پهلوانی گرفته تا ورزش زورخانه‌ای که همه در قالب “با هم بازی کنیم” معنا پیدا می‌کنند. این نوع ورزش‌ها سنین مختلف را درگیر می‌کند، هزینه بالایی ندارد و تجهیزات خاصی نمی‌خواهد. موضوع فدراسیون ورزش‌های همگانی هم در همین راستاست، چون این ورزش‌ها برای تمام اقشار جامعه قابل دسترسی است.

تندگویان ادامه داد: در کنار اینها، از ظرفیت بازی‌های سنتی ثبت‌شده مانند چوگان نیز استفاده خواهیم کرد. همچنین موضوع اوقات فراغت هم برای ما اهمیت دارد. در دوره مسئولیتم در وزارت ورزش و جوانان، سند جامع اوقات فراغت ایران تصویب و به وزارتخانه‌ها ابلاغ شد و پیش از آن هم با دستور آقای عارف در دولت قبل، اقدامات مقدماتی انجام شده بود. اکنون تلاش می‌کنیم از همان سند و دستاورد‌های مرتبط در اکسپو استفاده کنیم.

رئیس هیات مدیره شرکت سهامی نمایشگاه بین‌المللی کشور درباره الگو‌های اجرایی خاطرنشان کرد: در بسیاری از استان‌ها و شهرها، با همکاری شهرداری‌ها، فضا‌هایی مانند “جاده‌های تندرستی” و “مسیر‌های سلامتی” ایجاد شده است. ما می‌خواهیم از این تجارب برای بازنمایی اوقات فراغت ایرانی در اکسپو بهره بگیریم. بخشی از این حضور به صورت رسانه‌ای و دیجیتال خواهد بود و بخشی به شکل فیزیکی در خود پاویون ایران.

تندگویان تصریح کرد: ممکن است طراحی پاویون ایران به گونه‌ای باشد که خودِ آن به محل بازی تبدیل شود، به این معنا که بازدیدکنندگان با انجام یک بازی خاص وارد پاویون شوند، ضمن آشنایی با ایران، بازی‌ها، موسیقی و ورزش‌های سنتی ما را تجربه کنند و با مفهوم پهلوانی ایرانی آشنا شوند. سپس از این فضا خارج شوند و تصویری از هویت فرهنگی ایران در ذهنشان شکل گیرد.

وی در پایان اظهار کرد: امیدوارم بتوانیم همه این برنامه‌هایی را که مطرح کردم محقق کنیم و در عرصه بین‌المللی نیز با مشکلی مواجه نشویم. اگر شرایط طبق روال پیش برود و مانعی در مسیر حضور ایران ایجاد نشود، اطمینان دارم که در اکسپوی ۲۰۲۷ می‌توانیم یکی از بهترین و خلاقانه‌ترین غرفه‌ها را ارائه دهیم.

کارگاه آموزشی برای دانش‌آموزان استعداد درخشان

لازم به ذکر است که برای آشنایی نوجوانان و جوانان با موضوع و چارچوب محتوایی اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد (صربستان)، نخستین کارگاه آموزشی معرفی این رویداد جهانی با حضور جمعی از دانش‌آموزان مدارس استعداد‌های درخشان تهران برگزار شد.

این کارگاه روز پنج‌شنبه، ۲۵ شهریور ۱۴۰۴، هم‌زمان با افتتاحیه نمایشگاه الکامپ در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران برگزار گردید.

برگزاری این کارگاه به ابتکار «کمیته اجرایی مشارکت ایران در اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد» انجام شد و با همکاری مدیران مدارس استعداد‌های درخشان تهران، زمینه‌ساز آغاز فراخوانی برای دریافت ایده‌های برتر از نخبگان جوان کشور بود. هدف از این اقدام، بهره‌گیری از طرح‌ها و ایده‌های خلاقانه دانش‌آموزان ممتاز در غنی‌سازی محتوای پاویون جمهوری اسلامی ایران در اکسپوی ۲۰۲۷ بلگراد است.

انتهای پیام