حرکت در مسیر فولاد سبز مهم‌‌‌‌‌ترین خواسته صنعتگران از دانشگاه تهران

باشگاه خبرنگاران جوان– در این نشست که به کوشش مرکز تخصصی فولاد دانشگاه تهران با صنعتگران حوزه فولاد برگزار شد هادی مرادی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تهران و رئیس شورای سیاستگذاری مرکز تخصصی صنعت فولاد، دکتر مهدی قاسمیه، رئیس دانشکدگان فنی و نائب رئیس شورای سیاستگذاری مرکز تخصصی صنعت فولاد، دکتر علیرضا بدیعی، مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه تهران، دکتر حسین تقدس، معاون پژوهشی دانشکده عمران، دکتر  امیررضا قیامی‌آزاد مسئول مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران و دبیر شورای سیاستگذاری مرکز تخصصی صنعت فولاد  دانشگاه تهران و شماری از اعضای هیأت علمی این دانشگاه و نمایندگان صنعت فولاد حضور داشتند.

علیرضا قاسمیه، رئیس دانشکدگان فنی دانشگاه تهران، صنعت فولاد را از صنایع مهم در ایران و جهان دانست و گفت: برگزاری همایش صنعت فولاد در هفته آخر اردیبهشت 1405 مقدمه‌ای برای به اشتراک گذاشتن تجارب میان دانشگاهیان و صنعتگران حوزه فولاد است و بستر مناسبی برای تعامل و ارتباط دانشگاه و صنعت به شمار می‌رود.

وی، با اشاره به برگزاری دو دوره همایش در دو سال اخیر و استفاده از نظرات صنعتگران در برگزاری سومین دوره آن خاطرنشان کرد: صنعت فولاد از صنایع پیشران کشور است که افزون بر مسایل توسعه‌ای و اقتصاد موضوع توانمندی مهندسان در این حوزه مطرح است.

تأکید بر ضرورت وجود برنامه صنعتگران برای حل مسائلی چون ناترازی انرژی

رئیس دانشکدگان فنی دانشگاه تهران، با اشاره به وجود مسایلی چون ناترازی انرژی در کشور در ادامه بر ضرروت داشتن برنامه صنعتگران در این حوزه تأکید کرد و افزود: برگزاری این رویدادها عاملی برای استحکام ارتباط میان صاحبان صنایع و متخصصان محسوب می‌شود.

در ادامه دکتر امیررضا قیامی‌آزاد، رئیس مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران، در تشریح فعالیت‌های این مرکز طی دو سال نخست فعالیت خود گفت: همکاری با انجمن سازه‌های فولاد، برگزاری سلسله گفتمان‌های دانشگاه و صنعت، راه‌اندازی دفتر ارتباط با صنعت از جمله فعالیت‌های این مرکز تخصصی است.

وی، بدنه اجرایی این مرکز را دانشجویی و انجمن‌های علمی دانست و گفت: هم‌اکنون با بیش از 50 انجمن علمی ارتباط داریم هم‌چنین از نزدیک با صنعت فولاد ترکیه از صنایع پیشرو فولاد در ارتباط هستیم و تاکنون تفاهم‌نامه‌ای با انجمن تولیدکنندگان سازه‌های فولادی کشور ترکیه منعقد کرده‌ایم.

رئیس مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران، دور سوم همایش فولاد را به عنوان «زنجیره فولاد کشور» برشمرد و افزود: صنعت فولاد صنعت آب‌بری است و مسایل زیست محیط زیادی را هم در پی دارد.

تشکیل میز تخصصی صنعت فولاد ذیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی

قیامی‌آزاد، با اشاره به برگزاری بیش از 20 بازدید متعدد ویژه دانشجویان و اساتید از صنایع فولادی کشور گفت: وبینارهای متعددی هم تاکنون برگزار کرده‌ایم دانشجویان از پروژه‌های اسکلت فلزی بازدید داشته‌اند.

وی، از تشکیل میز تخصصی صنعت فولاد ذیل شورای‌عالی انقلاب فرهنگی خبر داد و گفت: در تشکیل این میز از نقطه نظرات بخش خصوصی استفاده می‌شود.

به گفته رئیس مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران، حرکت در مسیر فولاد سبز یک ضرورت است و این موضوع به جد در این مرکز پیگیری می‌شود. و به‌زودی وبیناری با موضوع فولاد سبز با حضور کشور پیشرفته سوئیس در این زمینه برگزار می‌شود.

مهدی کوهی، مدیر عامل اسبق شرکت ذوب آهن اصفهان هم در این نشست با بیان این‌‌که در حالی که در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی ظرفیت صنعت فولاد ایران 500 هزار تن بود هم‌اکنون به40 تا 45 میلیون تن رسیده است، در ادامه خاطرنشان کرد: این ظرفیت تا چند سال آینده به 60 میلیون تن افزایش می‌یابد.

وی، زنجیره فولاد را از اکتشاف، انفجار، استخراج تا سنگ‌شکنی دانه‌بندی، کنسانتره گندله‌سازی و آهن اسفنجی متعدد برشمرد و افزود: امروزه همه نیازهای داخلی کشور از تیرآهن، میلگرد و محصول‌های استراتژیک تیرورق‌ها و تیرآهن‌های پیچ و مهره‌ای و از همه مهم‌تر ریل‌های سخت و نرم برای طرح‌های توسعه‌‌ای راه‌آهن و مترو کلان‌شهرها در داخل تولید می‌شود.

مدیر عامل اسبق شرکت ذوب آهن اصفهان، با بیان این‌که هم‌اکنون در این حوزه بی‌نیاز از واردات هستیم، گفت: امروز در رنکینگ جهانی در رتبه 8 تا 10 قرار داریم و در صورت تأمین آب، برق و گاز مورد نیاز در رتبه  7 و 8 قرار خواهیم گرفت.

مهندس کوهی، با بیان این‌که دولت تا برنامه سوم توسعه موظف بود یوتیلیتی مورد نیاز تولیدکننده‌ها از قبیل برق، آب و گاز، جاده، مخابرات و فرودگاه  را تأمین کند، افزود: اما در حال حاضر هیچ‌یک را دولت تأمین نمی‌کند و برخی تولیدکننده‌ها ناگزیر شدند آب را از طریق پسآب تأمین کنند.

40 تا 46 درصد هزینه تولیدکنندگان مربوط به هزینه یوتیلیتی

وی، با بیان این‌که 40 تا 46 درصد هزینه تولیدکنندگان مربوط به هزینه یوتیلیتی است، تصریح کرد: این موضوع برای تولیدکنندگان آزاردهنده است و هزینه تولیدکنندگان را افزایش و متعاقب آن طرح‌های توسعه‌‌ای آینده کشور ا مورد هدف قرار می‌دهد حرکت در مسیر تولید سبز هر چند سبب افزایش هزینه تمام‌شده محصولات می‌شود اما ناگزیر به طی کردن آن هستیم که دانشگاه و دفتر ارتباط با صنعت باید در حل آن به صنعت کمک کند.

مدیر عامل اسبق شرکت ذوب آهن اصفهان، با بیان این‌که برای شرکت‌های دانش‌بنیان مجاز هستیم برای محصولات بار اول بدون عقد تشریفات و خارج مناقصه پروژه را واگذار کنیم، گفت: مورد بعدی از حمایت‌ها آن است که صندوق ضمانت معاونت علمی ریاست‌جمهوری گارانتی برای شرکت‌های دانش‌بنیان محسوب می‌شوند از این‌رو دفتر ارتباط با صنعت و شرکت‌های دانش‌بنیان کمک خوبی برای شرکت‌ها هستند.

 کوهی، با بیان این‌که دانشگاه و دفتر ارتباط با صنعت در این‌باره و ایجاد فولاد سبز راهکار عملی و عملیاتی برای صنایع بیاورند، گفت: افق قبلی صنعت تا سال 1404 طراحی شده بود در ترسیم چشم‌انداز و افق جدید در دستور کار کمیسیون یوتیلیتی، حرکت به سمت فولاد سبز، استفاده از زغال و روش‌های دانش‌بنیان مد نظر قرار بگیرد همه این موارد می‌توانند شرکت‌های بزرگ تا متوسط و کوچک را از روش‌های سنتی نجات دهد و ارزش‌آفرینی و بهره‌وری را افزایش دهد.

رویکرد اثربخش مرکز فولاد در سومین همایش صنعت فولاد

در ادامه نشست دکتر رضا ایمانیان، عضو هیأت مدیره انجمن خوردگی و آزمایش‌های غیر مخرب ایران، با بیان این‌که باید مراقب بود که این مرکز تخصصی فولاد گرفتار سرنوشت دیگر انجمن‌ها و تشکل‌ها نشود، گفت: هم‌اکنون بحث دانشگاه‌های نسل پنجم در میان است کرسی‌ها و سیستم‌ها در حال تغییر هستند رویکرد مرکز فولاد در سومین همایش باید رویکردی اثربخش باشد.

وی، درباره پیشنهادات ارائه شده در دومین همایش هم گفت: جایزه شاگرد و استاد به نام جایزه ادب، ساخت نماد اتصالات سازه‌های فولادی که نخستین آن ساخته شد که می‌تواند این روند ادامه داشته باشد و این نماد در دیگر شهرهای کشور توسط دانشگاه تهران ساخته و نصب شود. کنفرانس شکست در اجرای پروژه‌های سازه‌های فولادی که درس‌آموز است که حتی می‌تواند در سطح بین‌الملل مطرح شود  و این‌که هر درس استانداردی داشته باشد تا در همه موضوعات مهندسی استانداردسازی شود از موضوعات همایش قبل بود.

عضو هیأت مدیره انجمن خوردگی و آزمایش‌های غیر مخرب ایران، جایزه معماری در سازه فولادی کشور را از دیگر موارد همایش برشمرد و افزود: این طرح می‌تواند با دانشکده معماری آغاز شود و زیباترین سازه فولادی انتخاب معرفی و تجلیل شود.
ایمانیان، درباره سومین دوره همایش کوچینگ دانشجو را پیشنهاد و توضیح داد که هر استادی می‌تواند با تکمیل فرمی برای 5 دانشجو متدولوژی کوچینگ داشته باشد. در عین حال نباید از تغییرات روز جهان غافل بمانیم و باید به هوش مصنوعی توجه ویژه‌ای شود.
وی، راه‌اندازی دفتر عارضه‌یابی در صنعت فولاد را ضروری دانست و گفت: پس از آن تیمی برای این موضوع در مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران فعال باشد در عین حال دفتر استانداردسازی هم تشکیل شود تا خروجی نتایج پژوهشی دانشگاه را به‌صورت استاندارد در اختیار صنایع قرار دهد.

 عضو هیأت مدیره انجمن خوردگی و آزمایش‌های غیر مخرب ایران، شتاب علمی جهان را بسیار زیاد دانست به‌نحوی که سرعت استانداردسازی از صنعت تکنولوژی  عقب مانده است.
بی‌اطلاعی دانش‌آموختگان مهندسی عمران از مباحث پلیمر و اتصالات سازه‌ای

 یاسین رامین، مدیر عامل شرکت ژیک سیستم هم با اعتقاد به این‌که دانش‌آموختگان مهندسی عمران همواره از 3 موضوع بی‌بهره هستند، افزود: یکی از این موضوعات پلیمر است که مهندسان عمران و سازه اطلاع چندانی از پلیمر ندارند حال آن‌که اصل کار برای دوام، استحکام و نگهداری سازه از پلیمر و پوشش آن استفاده می‌شود پس باید بیشتر با این موضوع آشنا شوند.

وی، متالورژی و اتصالات سازه‌ای را دومین موضوعی دانست که دانش‌آموختگان مهندسی عمران از آن بهره‌ای نبرده‌اند، در ادامه توضیح داد که آشنا نشدن دانشجویان با این موضوعات سبب تحمیل بار بر دوش صنعت می‌شود اما اگر دانشجویان در محیط دانشگاه با این موارد آشنا شوند هزینه‌ای برای صنعت نخواهد داشت.

 رامین، موضوع بعدی را فقدان تفکر مدیریت پروژه و تفکر سیستمی در دانشجویان فنی دانست و گفت: هوش مصنوعی باید وارد حوزه صنعت فولاد شود و مهندسان با آموزش‌های بین‌رشته‌ای کار را پیش ببرند هوش مصنوعی باید دستیار مهندسان باشد. بهتر است در همایش بعدی به این موضوعات توجه شود.

توجه به مبحث 22 و تمرکز بر استحکام و نگهداری سازه

در ادامه این نشست، دکتر مهران قنبری‌مطلق، نائب رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران، از موضوعات مهم را توجه به اشتغال و کارآفرینی دانش‌آموختگان دانست و خاطرنشان کرد: امروزه در سازه تنها به طراحی و تولید فکر نمی‌کنیم بلکه آنچه مهم است نگهداری سازه است در این همایش باید به مبحث 22 توجه شود و بر نگهداری و استحکام سازه متمرکز شد.

وی، با بیان این‌که درخواست بازنگری مبحث 22 داده شده و هم‌اکنون در حال انجام است، گفت: از سال 73 سازه‌های بتونی پا به عرصه ساختمان‌سازی در ایران گذاشت که برای خود قدرتی محسوب می‌شود اما آیا نباید به نگهداری سازه اندیشید؟ امروز ما به طور جدی سرمایه‌گذاری در ساخت و ساز نخواهیم داشت بلکه بیشتر مقوله نگهداری سازه‌ها مطرح است اغلب سازه‌ها فولادی و فلزی و نیازمند استحکام‌سازی هستند که نوعی کارآفرینی و اشتغال است.

قنبری‌مطلق، پیشنهاد مشخص خود را اجرایی کردن مبحث 22 و نگهداری سازه‌های فولادی دانست و خاطرنشان کرد: سازه‌های فولادی نیازمند تقویت و استحکام هستند که به‌صورت انگشت شمار در کشور در حال انجام است آموزش حرفه‌ای باید در همین محیط آموزش‌عالی و دانشگاه انجام شود.

تأکید بر ضرورت شبکه‌سازی و گسترش ارتباطات بین‌المللی در صنعت فولاد

 احسان حیدری، مدیر منابع انسانی شرکت فولاد یزد هم ارتباط دانشگاه با صنعت را از دغدغه‌های همیشگی خود دانست و گفت:  با دانشگاه‌های بسیاری ارتباط گرفتیم و آمادگی داریم بر روی ایده‌های دانشجویان سرمایه‌گذاری کنیم و با حضور اساتید تجاری‌سازی داشته باشیم.
وی، با تأکید بر ضرورت شبکه‌سازی و گسترش ارتباطات بین‌المللی در صنعت فولاد افزود: با استفاده از دانش دانشگاهیان و تجربه صنعت می‌توانیم مهاجرت نخبگان را مدیریت کنیم، علاوه‌بر وجود موانع تولید، کمبود انرژی، مجوزهای مورد نیاز برای فولاد سبز هم وجود ندارد و درباره همه این موارد باید چارهای اندیشید. صنعتگران، تجار و دانشگاهیان چه راهکاری برای رفع مشکلات و توسعه صنعت دارند؟

 حیدری، طولانی شدن تخصیص ارز با توجه به از بین رفتن ارز نیمایی، کسر از سهمیه بازرگانی حتی با ثبت سفارش و تأمین ارز از محل صادرات خرد، عدم امکان صادرات بازرگانان بدون سابقه صادراتی و فاقد رتبه‌بندی و نبود سهمیه بازرگانان برای کل تعرفه‌های فولادی را از دیگر مشکلات موجود برشمرد.

وی، بر ضرورت استفاده از هوش مصنوعی در حوزه صنعت فولاد تأکید و خاطرنشان کرد: موضوع بعدی تجاری‌سازی و بهینه‌سازی همه رویه‌ها و روندهای صنعت فولاد است و با روند کنونی در 5 سال آینده جزو 20 کشور نخست جهان هستیم.

به گفته  حیدری، در روند توسعه و تحقیق هم وضعیت مناسبی نداریم.

ایجاد بانک نیازهای صنعت سازه فولادی در مرکز تخصصی صنعت فولاد دانشگاه تهران

در ادامه این نشست، مهندس ابوالفضل کدخدازاده، نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سازه های فولادی ایران، ایجاد بانک نیازهای صنعت سازه فولادی را از پیشنهادات خاص خود برای کارگروه ارتباط صنعت با دانشگاه دانست و خاطرنشان کرد: به‌نحوی‌که باید سامانه‌ای طراحی شود تا مشکلات فنی شرکت‌ها صعوبت‌هایی که در صنعت هست مطرح و دانشجویان با رویکرد حل مسأله آن را برطرف کنند.

وی، طرح نیازهای طراحی در سامانه را از دیگر موارد دانست و خاطرنشان کرد: مشکلات فنی، چالش‌های تولید، کنترل کیفیت و نصب، نیازهای تحقیق و توسعه همگی باید به‌طور منظم ثبت شود و دانشجویان ارشد و دکتری پایان‌نامه‌ها و رساله‌های خود را بر اساس این نیازها تعریف کنند.

نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سازه‌های فولادی ایران، تعریف پروژه‌های مشترک بابت آزمایشگاه و تست برای استانداردسازی، ایجاد مرکز آموزش و مهارت‌محور برای تکنسین‌ها و مهندسان را از دیگر پیشنهادات عنوان کرد و گفت: هم‌اکنون شمار فراوانی دانش‌آموخته مهندسی داریم اما نیاز صنعت را برطرف نمی‌کنند مشکل امروز ما آموزش تکنسین‌هایی است که بتوانند در خط تولید حضور داشته باشند.

کدخدازاده، مرکز آموزش مهارت‌محور را شامل دوره‌های تخصصی برای صنعت جرثقیل‌سازی به‌عنوان زیر مجموعه صنعت سازه‌های فولادی دانست و خاطرنشان کرد: طراحی صنعتی سازه‌های پیچ و مهره‌ای، مدیریت پروژه‌های صنعتی، بازرسی جوش و کنترل مرکز همگی می‌توانند شامل دوره‌های این مرکز باشد و این مرکز می‌تواند به برند مشترک دانشگاه و انجمن تبدیل شود.

وی، با تأکید بر ضرورت تشکیل کمیته مشترک تدوین استانداردهای بومی از جمله استانداردهای ساخت سوله، استانداردهای نصب جرثقیل‌های سقفی، کنترل ابعادی تلرانس‌ها و دستورالعمل‌های کیو سی و کیو ای گفت: دانشگاه تاکنون مرجع نظری بوده است اما با این پیشنهاد می‌تواند مرجع استانداردسازی شود.

نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سازه‌های فولادی ایران، با تأکید بر جذب حمایت پژوهشی از طریق پروژه‌های بزرگ صنعتی در ادامه پیشنهاد داد که انجمن برای سال آینده دست‌کم 5 پروژه بزرگ را معرفی تا دانشگاه تهران بتواند بر روی آن فعالیت کند.

راه‌اندازی کلینیک مشاوره صنعت فولاد در دانشکدگان فنی دانشگاه تهران

کدخدازاده، راه‌اندازی کلینیک مشاوره صنعت فولاد در دانشکدگان فنی را از دیگر پیشنهادات مشخص خود برشمرد و افزود: پیشنهاد مشخص ما برای سومین همایش اختصاص پنل ویژه ارتباط صنعت و دانشگاه با حضور شرکت‌های دانش بنیان فولادی و ارائه دستاوردهای مشترک همایش سال گذشته است.

وی، با بیان این‌که باید سیستم منسجم عملیاتی برای تبدیل نیازهای واقعی صنعت سازه‌های فولادی و فولاد به پروژه‌های پژوهشی آزمایشگاهی و آموزشی دانشگاه وجود داشته باشد، گفت: حال صنعت سازه‌های فولادی کشور خوب نیست کارخانجات این صنعت با 25 تا 30 درصد ظرفیتشان فعال هستند باید دانشگاه تهران به‌عنوان مرجع علمی پایتخت چاره‌ای بیندیشد.

 حسین تقدس، معاون پژوهشی دانشکده عمران دانشگاه تهران، هم نخستین درخواست خود را خروج این همایش از سخنرانی‌محور به پژوهش‌محور دانست و خاطرنشان کرد: این همایش فرصت خوبی برای هم‌افزایی است و این نشست‌ها باید دستاوردهای پژوهشی داشته باشد تا از ظرفیت‌های دانشگاه بهتر استفاده شود.

وی، کار بین‌رشته ای را کاری دشواری برشمرد و افزود: باید از حوزه‌های مختلف به زنجیره فولاد نگریسته شود باید پرسش‌های پژوهشی مطرح تا پاسخ مناسبی به آن‌ها داده شود از ابتدای زنجیره از اکتشاف و استخراج تا انتهای زنجیره برای هر یک نشست‌های تخصصی برگزار شود.

 تقدس، ادامه داد: شاید مناسب باشد تم همایش سال آینده استخراج و تولید باشد البته جای صنعت نفت و گاز در این حوزه خالی است باید از علوم و تکنولوژی‌های روز دنیا نظیر هوش مصنوعی هم استفاده کرد.

علیرضا بدیعی، مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه تهران، به عنوان جمع‌بندی گفت: مرکز تخصصی صنعت فولاد باید مجموعه‌های صنعتی را گردهم بیاورد هر مجموعه‌ای تمایل داشته باشد دانشکده هنرهای زیبا مستند کوتاهی از فعالیت‌های آن‌ها برای نمایش به دانشجویان تهیه می‌کند مرکز فولاد می‌تواند مسابقات دانشجویی پیش از بازدید برگزار و به 3 برگزیده جوایزی اهدا کند.

وی، با تأکید بر ضرورت آشنایی دانشجویان با تازه‌های صنعت جهان افزود: در همایش می‌توان میزگردهای کوچکی با حضور رسانه و مسئولان حاکمیتی با هدف حل مشکل صنعت برگزار شود دانشگاه تهران به‌عنوان دانشگاه مادر می‌تواند از متخصصان دیگر دانشگاه‌ها هم دعوت کند تا در این میزگردها حضور داشته باشند در این جلسات مشکلات حل و قانون و مقررات هماهنگ می‌شود.

مدیر کل دفتر ارتباط با صنعت دانشگاه تهران، درباره راه‌اندازی مرکز مهارت‌محور هم گفت: مرکز تخصصی صنعت فولاد می‌تواند به‌عنوان پایلوت کارگاه‌های مهارتی به نام خود شرکت‌ها در دانشکده فنی برگزار کند در صورت اجرای موفق در دیگر دانشگاه‌ها هم برگزار شود.

بدیعی، با بیان این‌که برخی که از خاک فولاد تولید می‌کنند باید مراقب باشند عناصر کمیاب گرانبهاتر از طلا را دور نریزند، افزود: برای صنعت فولاد موضوع انتشار کربن هم وجود دارد که مالیات بر کربن هم به طور خودکار بموضوع شما اضافه می‌شود. مرکز فولاد می‌تواند پل قدرتمندی میان مجموعه فولاد نهاد حاکمیتی و مالی کشور باشد و اگر تمایل به صادرات هستید دانشکده‌های مدیریت و تجارت مالیه دانشگاه تهران در این مسیر گره‌گشا هستند.