بازچینی پنهان نقشه غرب آسیا و هشدارها و پیامدهای آن برای عراق و لبنان

در حالی که خاورمیانه بار دیگر در معرض موجی از تنش‌های امنیتی و سیاسی قرار گرفته، مجموعه‌ای از تحرکات دیپلماتیک و امنیتی در اطراف عراق نشانه‌ای از ورود منطقه به مرحله‌ای تازه و پیچیده از بازآرایی راهبردی است. شواهد میدانی و سیاسی نشان می‌دهد که قدرت‌های فرامنطقه‌ای در حال طراحی سازوکارهای جدیدی هستند که به‌طور مستقیم می‌تواند موازنه‌های امنیتی و حتی مرزهای سیاسی منطقه را تحت‌تأثیر قرار دهد.

«طرح صلح» یا مهندسی خاموش تجزیه؟

در هفته‌های اخیر، طرح‌هایی با عنوان «صلح منطقه‌ای» یا «ابتکارهای کاهش تنش» از سوی آمریکا و رژیم صهیونیستی مطرح شده است؛ اما محتوای واقعی این طرح‌ها، چیزی فراتر از «آتش‌بس» یا «ثبات‌سازی» است. چارچوب این طرح‌ها عملاً به دنبال بازچینی نقشه سیاسی خاورمیانه است؛ بازچینی‌ای که هدف نهایی آن کاهش وزن دولت‌های مستقل، ایجاد فضای نفوذ برای بازیگران برون‌منطقه‌ای و حرکت خزنده به سمت تجزیه نرم کشورهاست.

این طرح‌ها، برخلاف ظاهر آرامش‌طلبانه‌شان، بر بستر نشست‌های غیرعلنی، دیدارهای پنهان و کانال‌های ارتباطی خارج از ساختار رسمی دولت‌ها پیش می‌روند. دیدارهای سری در حاشیه نشست شرم‌الشیخ با نخست‌وزیر سابق عراق ازجمله نمونه‌های این سناریوست؛ دیدارهایی که در عمل مقدمه‌چینی برای عادی‌سازی با رژیم صهیونیستی و عبور تدریجی عراق از خطوط قرمز امنیت ملی محسوب می‌شود.

پیام پنهان این ابتکارات روشن است: اگر عراق به‌درستی وارد این نقشه‌کشی‌های خطرناک شود، ممکن است در معرض «سوریه‌سازی» قرار گیرد؛ یعنی کشاندن کشور به نزاع‌های فرسایشی، تضعیف حاکمیت مرکزی و فراهم‌سازی فضای نفوذ برای پروژه‌های تجزیه‌گرایانه.

راهبرد تهاجمی جدید رژیم صهیونیستی:

هم‌زمان با افزایش این تحرکات سیاسی، رژیم صهیونیستی نیز راهبرد تهاجمی تازه‌ای را در مرزهای شمالی و در محیط پیرامونی عراق فعال کرده است. تل‌آویو، که در داخل سرزمین‌های اشغالی با بن‌بست‌های امنیتی و سیاسی مواجه است، تلاش دارد با بهره‌گیری از آشفتگی منطقه‌ای، برتری خود را در محیط بحران‌زده تثبیت کند.

در چارچوب تحلیل‌های موجود، همکاری نزدیک واشنگتن و تل‌آویو برای ایجاد «چیدمان امنیتی جدید» در منطقه، بخشی از تلاش گسترده‌تری برای تغییر موازنه‌های دفاعی و سیاسی به زیان کشورهای مستقل و محور مقاومت است. این چیدمان جدید نه‌تنها مرزهای فعلی را تهدید می‌کند، بلکه می‌تواند ساختارهای داخلی کشورهای عربی را نیز در معرض فرسایش و واگرایی قرار دهد.

لبنان؛ نقطه ثقل فشار و مقاومت: 

لبنان یکی از مهم‌ترین میدان‌های اجرای این پروژه‌هاست. حملات رسانه‌ای، فشارهای سیاسی و تلاش برای تضعیف محور مقاومت در سال‌های گذشته شدت گرفته و طی ماه‌های اخیر وارد فاز تازه‌ای شده است. مقاومت لبنان، با وجود این فشارها، همچنان عنصر کلیدی در مهار سناریوهای تجزیه‌گرایانه و جلوگیری از گسترش بحران‌های ساختگی است.

تحلیلگران منطقه معتقدند که علت اصلی این فشارها، نقش بازدارندگی مقاومت در برابر طرح‌هایی است که تجزیه و بی‌ثبات‌سازی منطقه را دنبال می‌کنند. از این‌رو، ضربه به لبنان و مقاومت، برای طراحان این نقشه، مقدمه‌ای برای اجرای طرح‌های گسترده‌تر است.

عراق و ضرورت دوری از فتنه‌های جدید: 

در این میان، عراق بیش از هر زمان دیگر در معرض آزمونی سرنوشت‌ساز قرار دارد. ورود به فتنه‌هایی که از بیرون طراحی شده، می‌تواند کشور را به سمت درگیری‌های فرسایشی و مسیرهای برگشت‌ناپذیر سوق دهد. سناریوهایی مانند عادی‌سازی اجباری با رژیم صهیونیستی یا تضعیف ساختارهای دفاعی کشور می‌توانند مقدمه‌ای برای شبیه‌سازی الگوی سوریه باشند.

سخنان اخیر آیت‌الله موسوی امام جمعه بغداد درباره جایگاه حشدالشعبی نیز در همین چارچوب قابل فهم است. وی تأکید کرد که حشد «یک پروژه گذرا نیست»، بلکه سدّی استراتژیک در برابر سقوط عراق به دست داعش و همچنین طرح‌های آمریکا و رژیم صهیونیستی برای تضعیف حاکمیت کشور است. فشار برای حذف یا تضعیف حشد، عملاً بخشی از نقشه‌ای بزرگ‌تر برای برداشتن آخرین مانع در برابر تجزیه عراق است.

و در پایان : 

ترکیب تحرکات سیاسی، امنیتی و رسانه‌ای اخیر نشان می‌دهد که منطقه در آستانه مرحله‌ای از بازچینی پنهان نقشه خاورمیانه قرار گرفته است؛ مرحله‌ای که سه روند اصلی آن عبارتند از:

1. پیشبرد طرح‌های موسوم به «صلح» که در عمل راهنمای تجزیه نرم و کنترل بیرونی است.

2. تشدید فشارها و تحرکات رژیم صهیونیستی برای برتری‌جویی در یک منطقه آشوب‌زده.

3. تلاش برای شکستن بازدارندگی مقاومت در لبنان و تضعیف ساختارهای دفاعی عراق از جمله حشدالشعبی.

در چنین شرایطی، عراق برای دورماندن از مسیرهای خطرناک باید از ورود به فتنه‌های طراحی‌شده بپرهیزد و با تکیه بر عناصر قدرت

 بومی، از جمله مقاومت مردمی، از تبدیل‌شدن به میدان اجرای طرح‌های خارجی و تجربه مجدد سناریوهای ویرانگری چون «سوریه‌سازی» جلوگیری کند.