همشهری آنلاین- حمیدرضا رسولی:محدوده یوسف آباد تا ده ونک تا دوره قاجار جزو اراضی مستوفی الممالک بود و کشاورزان با رعایت قانون ارباب و رعیتی در باغ ها و کشتزارهای وسیع مستوفی امرارمعاش می کردند. در فصل برداشت محصول شور عجیبی در ده ونک به راه می افتاد و کشاورزانی که جو و گندم برداشت کرده بودند برای آسیاب کردن محصولشان در صف های طولانی می ایستادند.
خواندنی‌های بیشتر را اینجا دنبال کنید
تا دوره قاجار دو مکان برای آسیاب جو و گندم وجود داشت؛ یکی آسیاب گاومیشی در یوسف آباد و دیگری جایی در محله ارمنی نشین ده ونک که با گذشت زمان به واسطه وجود انبوه خرمن های گندم به «جا خرمنی» معروف شد.
«سورن یوسفیان» از ساکنان قدیمی محله آرارات معتقد است جاخرمنی بخشی از هویت محدوده اطراف ده ونک بوده که با گذشت زمان فراموش شده و امروز هیچ اثری از آن باقی نمانده است. او در این باره می گوید: «کشتزارهای محدوده اطراف ده ونک از خیابان ۴۸ یوسف آباد شروع می شد و تا بالای ده ونک امتداد پیدا می کرد. فصل برداشت گندم که می شد رعیت یا همان کشاورز محصولش را به روبروی قلعه ارامنه می آورند و به قول معروف گندم ها را می کوبیدند. در این مکان، گندم را با تیغه های بزرگ می کوبیدند و بعد هم با بیل و چنگک های مخصوص، محصول را در معرض باد قرار می دادند تا گندم از پوسته جدا شود. دست آخر خرمن های گندم و پوسته گندم را به عنوان کاه بسته بندی می کردند. سهم مستوفی به عنوان ارباب یک کود و سهم رعیت یا کشاورزان عمدتا ارمنی تبار دو کود بود که در محل جاخرمنی تقسیم می شد.»
جاخرمنی تا اوایل دوره پهلوی اول میعادگاه تابستانی کشاورزانی بود که طبق قرارداد نانوشته با مستوفی الممالک در کشتزارهای او کار می کردند و از محل کاشت و برداشت گندم و جو امرار معاش می کردند. یوسفیان درباره محل دقیق جا خرمنی می گوید: «جا خرمنی روبروی قلعه ارامنه در در تقاطع خیابان های وسکانیان و ماهتاب امروزی بود. این محدوده تا دوره پهلوی اول بیابان بود اما در دوره پهلوی دوم که ساخت و سازها در شمال تهران شروع شد به کلی تغییر کرد و مملو از خانه های مسکونی شد. بعد از پیروزی انقلاب هم برج آفتاب را در محل جا خرمنی ساختند و امروز به عنوان یکی از بلندترین برج های تجاری تهران شناخته می شود.»
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰