آمار منتشر شده از سوی مرکز مدیریت منابع آب کشور نشان میدهد که در سه شاخص کلیدی «ورودی»، «خروجی» و «حجم موجود» مخازن، روند کاهشی ملموسی به چشم میخورد.
کاهش نگرانکننده ورودی آب به مخازن
بر اساس این گزارش، میزان ورودی آب از ابتدای سال آبی جاری تاکنون (یعنی از مهر ۱۴۰۳ تا ۱۳ اردیبهشت ۱۴۰۴)، تنها ۱۸.۱۹ میلیارد مترمکعب بوده است؛ این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته، ورودی آب به سدها ۲۹.۰۴ میلیارد مترمکعب ثبت شده بود.
این موضوع نشاندهنده کاهش ۱۰.۸۵ میلیارد مترمکعبی یا به عبارتی ۳۷ درصد کاهش در ورودی آب نسبت به سال گذشته است. کاهش ورودی به معنای افت منابع تجدیدپذیر آب شیرین و فشار مضاعف بر مصارف شرب، کشاورزی و صنعت خواهد بود.
خروجی تقریباً پایدار اما همچنان بالاست
در بخش خروجی، میزان تخلیه آب از سدها از ابتدای سال آبی تاکنون، ۱۸.۲۷ میلیارد مترمکعب اعلام شده که در مقایسه با ۱۸.۲۷ میلیارد مترمکعب سال گذشته، کاهشی معادل ۱۵ درصد را نشان میدهد. هرچند خروجی کاهش یافته، اما با توجه به افت شدید ورودی، این میزان تخلیه میتواند فشار مضاعفی بر ذخایر ایجاد کند.
کاهش ۱۷ درصدی حجم موجود سدها
نهایتاً، حجم آب موجود در مخازن سدهای کشور تا تاریخ مورد بررسی، به ۲۷.۱۹ میلیارد مترمکعب رسیده است؛ در حالی که این رقم در سال گذشته ۳۲.۹۰ میلیارد مترمکعب بوده است. این آمار حاکی از کاهش ۵.۷۱ میلیارد مترمکعبی یا بهعبارتی ۱۷ درصد افت در موجودی آب سدهای کشور نسبت به سال گذشته است. این موضوع میتواند پیامدهای جدی برای مدیریت آب در تابستان پیشرو به همراه داشته باشد.
پرشدگی ۵۲ درصدی سدها
با توجه به ظرفیت کلی مخازن سدهای کشور، میزان پرشدگی فعلی سدها ۵۲ درصد اعلام شده است. در شرایط فعلی، بسیاری از سدها کمتر از نیمی از ظرفیت خود را در اختیار دارند و مدیریت مصرف و تخصیص منابع بهشدت چالشبرانگیز خواهد بود.
کاهش ۳۷ درصدی ورودی، افت ۱۵ درصدی خروجی و کاهش ۱۷ درصدی حجم موجود سدها، زنگ خطر جدی برای منابع آبی کشور بهویژه در فصل گرم سال محسوب میشود. وزارت نیرو پیشتر نیز نسبت به استمرار خشکسالی، کاهش آورد رودخانهها و ضرورت صرفهجویی هشدار داده بود. با این روند، احتمال تشدید محدودیتهای آبی در تابستان، بهویژه در بخش کشاورزی و برخی مناطق شهری، بسیار بالا خواهد بود.
بنا به گفه وزیر نیرو مصرف آب و برق برای هر فرد در کشور، بیش از دوبرابر سرانه جهانی است.