پادشاهی که از شدت عشق به همسرش بنایی ساخت که شد یکی از عجایب هفتگانه جهان!

شایانیوز– تاج محل، این شاهکار بی‌نظیر و باشکوه معماری که در شهر آگرای هند واقع شده است، فراتر از یک بنای تاریخی صرف، نمادی است از عشق جاودان و هنر معماری در اوج کمال. این بنا در سال ۱۶۳۲ میلادی به فرمان شاه جهان، امپراتور مقتدر سلسله مغولی گورکانی، به یاد همسر محبوبش و در مزار وی ساخته شد. این آرامگاه، نمادی از عشق، وفاداری، خلاقیت و ذوق انسانی محسوب می‌گردد.

انگیزه ساخت تاج محل؛ بازتاب عشقی پایدار در دل تاریخ

داستان ساخت تاج محل از آنجا آغاز شد که ممتاز محل، همسر دوم و محبوب‌ترین همسر شاه جهان، در سال ۱۶۳۱ هنگام وضع حمل چهاردهمین فرزندشان دار فانی را وداع گفت. این ضایعه دردناک و جانکاه به گونه‌ای شاه جهان را تحت تأثیر قرار داد که تصمیم گرفت یاد و خاطره همسر خود را نه تنها در دل خود بلکه در دل تاریخ جاودانه کند. بنابراین، دستور ساخت بنایی عظیم، زیبا را صادر کرد که نه فقط یک آرامگاه، بلکه تبلور هنر معماری و عشق بی‌پایان باشد. ساخت تاج محل از سال ۱۶۳۲ شروع و تا حدود ۱۶۵۳ میلادی ادامه یافت و صدها نفر از بهترین معماران، هنرمندان و صنعتگران از نقاط مختلف جهان، از جمله ایران، ترکیه، هند و دیگر مناطق، در خلق این اثر هنری بزرگ مشارکت داشتند.

روایت‌هایی وجود دارد که شاه جهان قصد داشت در مقابل این آرامگاه، مقبره‌ای با مرمر سیاه بنا کند به عنوان نشانه‌ای از حزن و سیاه‌پوشی خودش. و اینکه دو بنا در مقابل هم نشان یک عشق دوطرفه و متقابل باشد. اما این پروژه هرگز به اجرا نرسید.

خود شاه جهان نیز پس از مرگ در نزدیکی تاج محل دفن شد تا به نوعی همراه همیشگی ممتاز محل باشد.

عناصر معماری و تزئینات هنری

آنچه این بنا را متمایز کرده، ویژگی‌های منحصر به فردی است که سبب شده تاکنون نیز نمونه مشابهی برایش پیدا نشود:

متریال ساخت

تاج محل عمدتاً از مرمر سفید مرغوب استخراج شده از معادن راجستان ساخته شده است که به علت تراکم بالا و رنگ یکدست، از کیفیت بسیار بالایی برخوردار است. استفاده از این مرمر باعث شده که بنا در طی قرن‌ها همچنان جلوه درخشان و خیره‌ کننده خود را حفظ کند.

گنبد مرکزی

گنبد بزرگ مرکزی تاج محل با ارتفاع تقریباً ۳۵ متر، یک شاهکار مهندسی است که با ظرافت و تناسب کامل طراحی شده است. این گنبد که به شکل نیم ‌کره‌ای و با خطوط هندسی دقیق ساخته شده است.

مناره‌ها

چهار مناره تاج محل هرکدام با ارتفاعی نزدیک به ۴۰ متر در گوشه‌های بنا قرار گرفته‌اند. این مناره‌ها کمی به سمت بیرون متمایل شده‌اند تا در صورت وقوع زلزله، خطر سقوط بر روی سازه اصلی کاهش یابد. طراحی آن‌ها بر اساس اصول تقارن و تعادل بنا است.

تزئینات و سنگ‌های جواهرنشان

سطوح داخلی و خارجی بنا با نقوش پیچیده گل و گیاه و خطوط کالیگرافی آیات قرآن مزین شده‌اند. بر روی مرمر دیوارها، سنگ‌های نیمه‌ قیمتی و قیمتی همچون عقیق یمنی، یشم، یاقوت سرخ، لاجورد، فیروزه و .. کار گذاشته شده‌اند و همین امر جلوه‌ای بی‌نظیر در بنا ایجاد کرده است.

کالیگرافی نستعلیق

آیات قرآن با خط نستعلیق و با دقت بسیار بالا روی سنگ‌های مرمر حک شده‌اند. این کالیگرافی‌ها که توسط هنرمندان ایرانی اجرا شده‌اند، نه تنها ارزش دینی بلکه جلوه هنری مهمی به بنا داده‌اند.

باغ‌های به سب ایرانی و محوطه‌سازی

باغ‌های تاج محل به سبک باغ‌های ایرانی (پردیس) طراحی شده‌اند که نمایانگر نظم و تعادل در عالم هستی است. این باغ‌ها شامل چهار بخش متقارن هستند که با کانال‌های آب و استخر انعکاسی همراه شده‌اند تا جلوه‌ای آرامش‌بخش و متوازن فراهم کنند.

استخر انعکاسی

روبروی تاج محل، استخر آب شفاف و انعکاسی قرار دارد که تصویر کامل گنبد و بنا را بازتاب می‌دهد و به زیبایی بصری بنا افزوده است.

علاوه بر زیبایی، این بنا از نظر مهندسی و سازه‌ای نیز شگفت‌انگیز است؛ استفاده از تکنولوژی‌های نوین زمان، مثل سیستم زهکشی پیشرفته و استفاده از اصول تقارن و تعادل، همگی به دوام و استحکام تاج محل کمک کرده‌اند تا این اثر پس از گذشت بیش از ۳۶۰ سال همچنان در بهترین وضعیت باقی بماند.

جایگاه جهانی تاج محل و ثبت به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان

تاج محل در سال ۱۹۸۳ توسط سازمان یونسکو به عنوان میراث جهانی به ثبت رسید و در سال ۲۰۰۷، در رقابت جهانی بنیاد عجایب جدید جهان، به عنوان یکی از هفت عجایب هفتگانه جدید معرفی شد. این انتخاب تنها به دلیل زیبایی بی‌نظیر و عظمت معماری نیست، بلکه به خاطر اصالت فرهنگی، ارزش تاریخی و نمادین بودن آن در عرصه جهانی است.

این بنا به عنوان یک جاذبه گردشگری که میلیون‌ها نفر از سراسر جهان را به خود جذب می‌کند، سمبلی از عشق، وفاداری و خلاقیت بی بدیل انسانی است مورد تحسین تمام جهان قرار گرفته است. جایی که تاریخ و هنر به گونه‌ای در هم تنیده شده‌اند که هر بازدید کننده‌ای را به تأمل وامی‌دارد.