مرگ مغزی، آغاز زندگی دوباره؛ معجزه‌ای به نام اهدای عضو

در سکوت اتاق مراقبت‌های ویژه، قلبی به کمک دستگاه همچنان می‌تپد، اما مغز برای همیشه خاموش شده است. مادری کنار تخت فرزندش ایستاده، در حالی که میان واقعیت تلخ و امیدی مبهم، سرگردان است. در همان لحظه، در نقطه‌ای دیگر از شهر، بیماران نیازمند پیوند، چشم‌انتظار یک تماس نجات‌بخش هستند؛ تماسی که تنها با یک “بله” از سوی همین مادر، می‌تواند هشت زندگی را نجات دهد.

فقط ۲۰ درصد اهدا می‌شوند

بر اساس آمار رسمی، سالانه بین ۵ تا ۸ هزار نفر در ایران به دلیل مرگ مغزی شرایط اهدای عضو را پیدا می‌کنند. با این حال، تنها حدود ۱۰۰۰ مورد اهدا به ثبت می‌رسد. این شکاف آماری چشمگیر، بیشتر به دلیل کمبود آگاهی خانواده‌ها نسبت به مفهوم “مرگ مغزی” و اهمیت تصمیم‌گیری سریع در لحظه‌های بحرانی است.

ایران؛ پیشرو در پیوند رایگان

دکتر امید قبادی، نایب‌رئیس هیأت مدیره انجمن اهدای عضو ایرانیان، می‌گوید: «یکی از مزایای ایران در زمینه پیوند عضو، رایگان بودن کامل این خدمات برای بیماران است. در بسیاری از کشورها، دریافت عضو پیوندی نیازمند هزینه‌های بسیار بالاست، اما در ایران دولت تمام مخارج را تقبل می‌کند.»

او همچنین به استقبال مردم از درج نشان اهدای عضو روی گواهینامه رانندگی اشاره می‌کند که بدون تبلیغات وسیع، نشان از تمایل مردم به مشارکت در این کار نجات‌بخش دارد.

صف طولانی و آمار نگران‌کننده

به گفته دکتر کتایون نجفی‌زاده، رئیس انجمن اهدای عضو ایرانیان، در حال حاضر روزانه ۱۰ تا ۱۲ نفر در کشور به دلیل نبود عضو مناسب برای پیوند جان خود را از دست می‌دهند؛ در حالی که هر فرد مرگ مغزی می‌تواند جان حداقل ۸ نفر را نجات دهد و با اهدای بافت‌ها نیز به ده‌ها بیمار دیگر کمک کند.

آموزش از مدرسه تا دانشگاه

برای مقابله با این بحران، انجمن اهدای عضو با همکاری وزارتخانه‌های آموزش و پرورش و بهداشت، مفاهیم اهدای عضو و مرگ مغزی را وارد کتاب‌های درسی و آموزش‌های دانشگاهی کرده است. این اقدام، گامی مهم در جهت نهادینه‌سازی فرهنگ اهدای عضو از سنین پایین محسوب می‌شود.