نمایشگاه گوهرسنگ ها فرصتی برای فرهنگ سازی و معرفی ظرفیت های ایران

دومین نمایشگاه بین المللی گوهرسنگ ها، ماشین آلات، تجهیزات و صنایع وابسته با همت شرکت رستاک پادویژن از ۶ تا ۹ شهریور ۱۴۰۴ در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار خواهد شد. این رویداد با هدف معرفی ظرفیت ها، تبادل دانش و توسعه بازار گوهرسنگ ها در کشور برگزار می شود و میزبان فعالان، صنعتگران و پژوهشگران این حوزه خواهد بود. در همین ارتباط، گفت وگویی با فریبرز مسعودی، رئیس مرکز گوهرشناسی و رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی، انجام دادیم تا دیدگاه های وی درباره وضعیت صنعت گوهرسنگ در ایران، نقش دانشگاه در توسعه این حوزه و اهمیت برگزاری چنین نمایشگاه هایی را جویا شویم.

مشروح این گفت و گو را در ادامه مطالعه خواهید کرد:

برگزاری دومین نمایشگاه گوهرسنگ ها و چشم انداز این صنعت در ایران

مسعودی در این گفت و گو با اشاره به ظرفیت ها و چالش های صنعت گوهرسنگ در ایران گفت:  صنعت گوهرسنگ ها را باید در قالب زنجیره ارزش آن بررسی کنیم. هر بخش از این زنجیره وضعیت متفاوتی دارد. از نظر ذخایر معدنی، ایران منابعی از سنگ های گرانبها مانند زمرد یا الماس در اختیار ندارد، اما در حوزه عقیق، فیروزه و برخی کانی های کلکسیونی توانمندی های قابل توجهی دارد.

توانمندی ایران در حوزه تراش و تولید

وی افزود: در بخش تراش و تولید نیز صنعتگران ایرانی امروز توانایی تراش با استانداردهای بین المللی را دارند و حتی توانسته اند دستگاه های تراش دقیق را بسازند. بنابراین هم فناوری و هم مهارت در کشور وجود دارد و تعداد تراشکاران ما نیز کم نیست. با این حال در حوزه تجارت همچنان موانعی جدی وجود دارد. اگرچه طی سال های اخیر با اجرای طرح توسعه گوهرسنگ ها بخشی از محدودیت های واردات سنگ خام و صادرات تسهیل شده، اما هنوز با جایگاه مطلوب فاصله داریم.

ضرورت توجه به برندینگ در بازار جهانی

وی با بیان اینکه در زمینه استانداردسازی و آموزش نیروی متخصص ظرفیت های مناسبی در کشور وجود دارد، تصریح کرد: ما در دانشگاه ها و مراکز علمی نیروی تحصیل کرده و امکانات لازم را در اختیار داریم. با این حال یکی از کاستی های مهم این است که ایران در بازار جهانی گوهرسنگ هنوز شناخته شده نیست و نتوانسته برندینگ موثر انجام دهد. در حالی که ما مهارت و فناوری لازم را داریم، قیمت تمام شده محصولات ما تفاوت زیادی با کشورهایی مثل هند ندارد و بنابراین برای رقابت جهانی باید روی برندینگ و خلق ارزش افزوده تمرکز کنیم؛ همان طور که کشورهای اروپایی با عرضه مصنوعات خاص و برندهای معتبر موفق عمل کرده اند.

زیرساخت علمی وجود دارد اما حمایت ها کافی نیست

رئیس مرکز گوهرشناسی دانشگاه شهید بهشتی درباره جایگاه آموزش و پژوهش در این حوزه گفت: دانشگاه های ما، به ویژه دانشگاه های رتبه یک که بیش از ۷۰ سال سابقه دارند، توانایی تولید، مطالعه و پژوهش های کاربردی را دارند. در مرکز گوهرشناسی دانشگاه شهید بهشتی، ما موفق به تولید یاقوت مصنوعی و اوپال مصنوعی شده ایم و همچنین تجهیزات شناسایی گوهرسنگ ها را طراحی و ساخته ایم. بنابراین زیرساخت علمی وجود دارد، اما حمایت لازم از سوی بخش خصوصی و دولت دیده نمی شود.

وی ادامه داد: در صنف طلا و جواهر متاسفانه حمایت ساختاری از پژوهش دانشگاهی وجود ندارد. در کشورهای پیشرفته، شرکت ها برای حل مسائل خود از دانشگاه ها پشتیبانی می کنند و هزینه پژوهش ها را تامین می کنند، اما در ایران صنف طلا و جواهر بیشتر به صورت فردی عمل می کند و کمتر به همکاری با مراکز علمی روی آورده است. البته اخیرا سازمان های دولتی و به ویژه طرح توسعه گوهرسنگ حمایت هایی را آغاز کرده اند، اما این میزان هنوز کافی نیست.

نمایشگاه گوهرسنگ ها فرصتی برای فرهنگ سازی

مسعودی درباره نقش نمایشگاه گوهرسنگ ها در فرهنگ سازی اظهار کرد: برگزاری این نمایشگاه ها اهمیت زیادی دارد؛ چرا که گوهرسنگ به عنوان یک شاخه مستقل معرفی و ارزش آن در جامعه مطرح می شود. مردم ایران معمولا سرمایه های خود را در طلا، ارز یا ملک متمرکز می کنند، در حالی که گوهرسنگ ها نیز به عنوان پدیده های طبیعی نادر می توانند ارزش سرمایه گذاری بالایی داشته باشند. این نمایشگاه ها علاوه بر گردهم آوردن دولت، دانشگاه و صنعت، زمینه آشنایی مردم و توسعه فرهنگی در این زمینه را نیز فراهم می کنند.

پیشنهادهایی برای بهبود نمایشگاه

رئیس پارک علم و فناوری دانشگاه شهید بهشتی در پایان درباره پیشنهادهای خود برای بهبود نمایشگاه گفت:  بهتر است نمایشگاه ها متمرکزتر برگزار شوند. در سال های گذشته تعدد نمایشگاه ها باعث کاهش رونق شده بود، اما در دو سال اخیر انتخاب مکان مناسب تاثیر مثبتی داشته است. همچنین لازم است تبلیغات عمومی بیشتری صورت گیرد تا مردم عادی نیز بتوانند از این نمایشگاه بهره مند شوند. در کنار بخش های تخصصی، باید برنامه ها و نشست هایی برای آشنایی عمومی برگزار شود تا نمایشگاه علاوه بر کارکرد تخصصی، به فرهنگ سازی در جامعه نیز کمک کند.

برگزارکننده و زمان برگزاری

این نمایشگاه به همت شرکت رستاک پادویژن و با همکاری نهادهای تخصصی از جمله ایمیدرو، انجمن های صنفی و اتحادیه های مرتبط از تاریخ ۶ تا ۹ شهریور از ساعت ۸ الی ۱۵ در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار می شود.