گردش میان صحن‌ها و شبستان‌ها

همشهری – سعیده مرادی: مساجدی مانند مسجد لرزاده، مسجد جامع ‌امام سیدالساجدین(ع)، مسجد فخرالدوله، مسجد قاسم الاقصی و مسجد جامع احمدیه نارمک که هر کدام مقصدی جذاب برای گردشگری در شرق تهران به حساب می‌آیند.

نام مقصد: مسجد لرزاده

نشانی: خیابان خراسان، خیابان لرزاده

نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: لرزاده

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: میدان قیام

معرفی: مسجد لرزاده از مساجد معروف تهران است که توسط علی اکبر برهان در دهه ۲۰ شمسی تأسیس شد. معماری این مسجد را حسین لرزاده بر عهده داشت.

مسجدی با معماری قاجاری

مسجد لرزاده براساس معماری قاجاری با طاق‌های هفت کاسه، ستون‌های متعدد و محراب کوچک با کاشی کاری فیروزه‌ای رنگ ساخته شده است. مساحت این مسجد ۱۱۰۰ متر مربع بوده و چیزی درحدود ۶۰۰ متر مربع آن به فضای شبستان شامل صحن سابق، شبستان زنانه و مردانه اختصاص دارد. داشتن یک در ورودی و گلدسته از نکات جالب توجه معماری مسجد لرزاده محسوب می‌شود. این مسجد هنوز هم بعد از سالها حال و هوای سنتی خود را حفظ کرده است.

نام مقصد: مسجد جامع ‌امام سیدالساجدین(ع)

نشانی: خیابان استخر، بوستان ششم غربی

نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: استخر

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: علم و صنعت

معرفی: مسجد جامع امام سید الساجدین(ع) در سال ۱۳۶۲ در شرق تهران به بهره‌برداری رسید و از همان سال‌ها، پاتوق نوجوانان و جوانان محسوب می‌شد.

یک صحن و چندین ایوان

مسجد جامع امام سیدالساجدین(ع) دارای یک صحن مرکزی است که از آن برای برگزاری مراسم و تجمع نمازگزاران استفاده می‌شود. در اطراف صحن، ایوان‌هایی هم قرار دارند که نمازگزاران از این ایوان‌ها هم برای عبادت و استراحت استفاده می‌کنند. در قسمت‌های مختلف این مسجد تزئیناتی همچون کاشی‌کاری و گچ‌بری که هنر دست هنرمندان بزرگ است به چشم می‌خورد. در این مسجد سالن اجتماعاتی برای مراسم، کتابخانه، حوزه علمیه و سالن ورزشی نیز وجود دارد.

نام مقصد: مسجد فخرالدوله

نشانی: خیابان فخرآباد

نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: پل چوبی

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: دروازه شمیران

معرفی: مسجد فخرالدوله که به نام مسجد فخرآباد نیز شناخته می‌شود، توسط فخرالدوله، از چهره‌های دربار دوران قاجار و پهلوی ساخته شده است.

معماری تلفیقی

طرح معماری این مسجد، آمیزه‌ای از اصول معماری فرنگی دوره قاجار و معماری ایرانی است. ورودی‌های مسجد از ۲ سمت طراحی شده‌ و در محور نما ۲ منار کوچک طراحی شده ‌است. مسجد یک مناره اصلی هم دارد که از داخل حیاط به سادگی قابل دیدن نیست. در گوشه گوشه این مسجد، گچ‌بری‌ و کاشی‌کاری‌های زیبا به چشم می‌خورد. این مسجد سالنی مخصوص بانوان با ظرفیت ۲۰۰ نفر دارد و شبستان مسجد نیز به آقایان اختصاص یافته است.

نام مقصد: مسجد قاسم الاقصی

نشانی: بین فلکه دوم و سوم تهرانپارس، خیابان ۱۸۲ غربی

نزدیک‌ترین ایستگاه اتوبوس: فلکه دوم

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو: تهرانپارس

معرفی: مسجد الاقصی تهرانپارس از مساجد قدیمی این محله است که به دلیل گنبد طلایی‌ به نمادی در محله تبدیل شده است.

یادگار خیرین

مسجد الاقصی در سال ۱۳۶۷ توسط خیرین تاسیس و در سال‌های اخیر نیز یک طبقه به آن اضافه شده است. معماری مسجد، معماری اصیل اسلامی را به نمایش می‌گذارد و دارای گنبدی کاشیکاری شده با دو گلدسته زیبا است که با کتیبه‌های متعدد تزئین شده‌اند. در فضای داخلی مسجد نیز، شبستانی وجود دارد که ستون ندارد و لوستر دو هزار کیلوگرمی آن نظر هر تازه واردی را به خود جلب می‌کند. مسجد الاقصی در کار سالن اجتماعات با ظرفیت ۴۰۰ نفر، یک فروشگاه لباس در زیرزمین مسجد و یک درمانگاه نیز در طبقه بالای مسجد دارد.

نام مقصد: مسجد احمدیه نارمک

نشانی: خیابان شهید آیت، تقاطع چهارراه سرسبز

معرفی: مسجد احمدیه نارمک از مساجد شاخص شرق تهران است که سال ۱۳۴۰ به همت آیت‌الله حیدر جلالی خمینی پایه‌گذاری شد.

مسجدی با مناره کاشی‌کاری

مسجد احمدیه در ۶ طبقه ساخته شده و در نگاه اول مناره آن نگاه رهگذران را به خود جلب می‌کند. مناره این مسجد به ارتفاع ۱۰ متر بوده و با ترکیبی از کاشی و آجر ساخته شده است. در قسمت نوک مناره سیستم مقرنس یا همان کاشی‌کاری از نوع قدیمی به چشم می‌خورد. سراسر مناره نیز مزین به اسامی خداوند و ائمه اطهار (ع) است. در مسجد احمدیه خبری از حیاط بزرگ با حوض در میان آن نیست و نمازگزاران و مراجعان مستقیم وارد فضای داخلی مسجد می‌شوند. شبستان مسجد احمدیه بسیار بزرگ بوده و دست کم ۱۴۰۰ نفر به راحتی در آن جا می شوند. معماری این مسجد به دلیل بازسازی شباهتی به هیچ یک از دوره‌های تاریخی برای نمونه صفویه یا قاجاریه ندارد. البته محراب این مسجد نمای متفاوتی دارد.

کتابخانه‌ غنی

نوسازی مسجد جامع احمدیه نارمک سال ۱۳۸۶ و در بخش‌های مختلف با اضافه کردن بخش‌هایی چون کتابخانه، حوزه علمیه و سالن اجتماعات انجام شد. ۲ کتابخانه این مسجد با مساحت ۷۰۰ متر مربع برای بانوان و آقایان در طبقه زیرین مسجد، برای استفاده عموم مردم ساخته شده است. این کتابخانه با ۳ مخزن غنی همه روزه میزبان اهالی محله و سایر شهروندان است. این ۲ کتابخانه با ظرفیت بیش از ۲۰۰ میز و صندلی، مجهز به سیستم نوردهی و گرمایش و سرمایش مناسب و پیشرفته هستند. یکی از نقاط قوت مسجد احمدیه که آن را از سایر مساجد شرق تهران متمایز می‌کند، وجود حوزه علمیه به‌عنوان پاتوق گردهمایی ائمه جماعت مساجد و حوزویان شرق تهران است.