دولت پزشکیان برای دهک های کم درآمد سنگ تمام گذاشت

طی روزهای اخیر خبر حذف یارانه ۳‌ میلیون نفر رسانه ای شد. براساس آنچه دولتمردان اعلام کرده اند تا پایان سال نیز این عدد باید به ۱۸ میلیون نفر برسد. اما سوال اینجاست که ورود دولت به حذف بخشی از یارانه بگیران را باید بخشی از اصلاحات اقتصادی دانست و محل هزینه کرد درآمد حاصل از این حذف کجاست؟

احد رستمی، رئیس مرکز مطالعات و اطلاعات رفاهی ایرانیان درباره استفاده از منابع حاصل از حذف یارانه نقدی ۳دهک پردرآمد جامعه گفته است « دولت مکلف است از محل منابع حاصل از حذف یارانه نقدی دهک‌های هشتم، نهم و دهم، ماده۴۵ قانون مالیات ارزش افزوده و بازنگری در سیاست‌های حمایتی، حداقل مبلغ ۴۰۰ هزار‌میلیارد ریال را به‌عنوان بسته حمایت از معیشت محرومان اختصاص دهد. این منابع صرف حمایت از خانوارها و اقشار نیازمند، از جمله خانوارهای دچار فقر شدید که تحت پوشش نهادهای حمایتی نیستند و همچنین افزایش اعتبار کالابرگ برای خانوارهای تحت پوشش و دهک‌های پایین درآمدی خواهد شد.» 

 این موضوع با یحیی آل اسحاق عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در میان گذاشته شد. او تاکید دارد؛ «کالابرگ ها باید توسعه بیشتری یابد و شمولیت بیشتری در بین دهک های پایین جامعه داشته باشد که این تورم را جبران کند.»

رئیس اتاق مشترک ایران و عراق می گوید؛« طبقه متوسط هم جزو فقرا محسوب می شوند و نیازهای معیشتی شان برآورده نمی شود.»

گفتگوی تازه با یحیی آل اسحاق را از نظر می گذرانید.

آقای آل اسحاق! ورود دولت به حذف یارانه چند دهک بالا را چطور ارزیابی می کنید؟ آیا می تواند مقدمه ورود به برخی اصلاحات اقتصادی باشد؟

از اول که بحث یارانه معیشتی مطرح بود قرار بود این طرح فقط برای طبقات متوسط به پایین باشد و به صورت عام اجرا نشود. اما در عمل به دلایل سیاسی یا هر دلیلی، اختصاص یارانه به دیگر افراد هم اجرا شد در حالی که عمومیت یافتن یارانه از نظر بودجه و امکانات در عمل ضرورت نداشت.

اختصاص یارانه به همه افراد از نظر اقتصادی و اجتماعی منطق ندارد. برخی دوستان نگاهی درباره عمومیت یافتن یارانه داشتند که به تدریج به مشکل خوردند، و تامین بودجه این یارانه ها هم مشکل ایجاد کرد. برهمین اساس معتقدم حذف یارانه این دهک ها اقدام درستی است و آثار مثبتی دارد و اگر قرار است پرداخت یارانه استمرار داشته باشد چاره ای جز این نیست. 

نقدی که طی روزهای اخیر وارد شد، شفاف نبودن نحوه حذف و محل هزینه کرد درآمد حاصل از این حذف است. راهکار شما برای رفع هر دو ابهام چیست؟

مسئله این است که دهک های درآمدی بالا نباید از یارانه استفاده کنند اما برای حذف یارانه بگیران دهک های بالا باید شاخص های منطقی تر وجود داشته باشد. شاخص هایی که پیامدهای مثبت و منفی آن مشخص باشد. شفاف بودن نحوه حذف از این جهت اهمیت دارد که یارانه حذف شده از دهک های بالا باید به حساب دهک های پایین واریز و این موضوع اعلام شود.

شفافیت به این معناست که به کسانی که قدرت خریدشان پایین است یارانه دهک های بالا را اختصاص دهند و جبران مافات کنند. عده‌ای قدرت خریدشان با این تورمی که ایجاد می شود، جبران نخواهد شد و یارانه باید به اهلش برسد. به نظر من مناسب ترین کاری که دولت می تواند انجام دهد، اختصاص همین کالابرگ هاست. کالای اساسی با وجود اینکه شما ارز یارانه می دهید، آهنگ تورم پایین تری دارد.

کالای اساسی که با ارز نیمایی گرفته می شود به دلیل سوءتدبیر نظام پولی و قیمت گذاری و همچنین عدم ایجاد نهادهای بازرگانی، تورم بیشتری در بازار دارد و این خیلی بد است که هم ارز یارانه ای بدهید هم تورم این کالاها نسبت به بقیه کالاها ۱۵ درصد بیشتر باشد. 

بنابراین کالابرگ ها باید توسعه بیشتری یابد و شمولیت بیشتری در بین دهک های پایین جامعه داشته باشد که این تورم را جبران کند.

با توجه به مشکلات معیشتی و اقتصادی که جامعه درگیر است ورود دولت به حذف یارانه ها می تواند شوک و تنش به جامعه باشد؟

شاخص ها اگر متعارف نباشد، ممکن است اعتراضات مردم را به دنبال داشته باشد چون الان قدرت خرید عده زیادی از مردم پاسخگوی این حجم از تورم نیست. اگر شاخص ها از این به بعد منطقی باشد و یارانه افراد ثروتمند به دهک های پایین برسد جای هیچ اعتراضی باقی نمی گذارد. 

نقطه هدف دولت تا انتهای سال حذف ۱۸ میلیون یارانه بگیر است…این عدد قابل تحقق است؟

الان طبقه متوسط هم جزو فقرا محسوب می شوند و نیازهای معیشتی شان برآورده نمی شود. گوشت کیلویی یک میلیون تومان شده است، آب و برق مدام قطع می شود و اگر تورم روی ۴۰ درصد باشد برای این گروه ۷۰ درصد محسوب می شود. من در مورد حذف یارانه ۱۸ میلیون نفر ابهام دارم و دولت باید در این باره شفاف سازی کند.