همشهری آنلاین: اکران همزمان ۲فیلم از لیلا حاتمی و پریناز ایزدیار زمان مناسبی برای دقت در جایگاه بازیگری زنان در سینمای امروز ایران فراهم کرد. حاتمی در ۳ دهه و ایزدیار بیش از ۱۰ سال چهره اول زن پروژه‌های مهم سینمای ایران هستند. در کنار هم قرار گرفتن ۲ فیلم بحث انگیز از این دو بازیگر بهانه بحث درباره کارنامه و جایگاه آنها فراهم کرد. امروز درباره لیلا حاتمی بازیگر نقش رعنا در فیلم پیر پسر به کارگردانی اکتای براهنی و پریناز ایزدیار بازیگر نقش مهناز در فیلم زن و بچه ساخته سعید روستایی سخن می‌گوییم. در مجله تصویری این هفته ۲۴آنتونیا شرکا و شهرزاد امیر شاه کرمی از منتقدان سینمایی مهمان بودند و درباره کارنامه بازیگری دو بازیگر صحبت کردند.
• جدایی نادر از سیمین و رگ خواب سه فیلم نمونه از کارنامه لیلا حاتمی برای نمایش قدرت تجسم و هوش بازآفرینی زنان ایرانی بوده. پیر پسر چه جایگاهی برای این فیلم در کارنامه لیلا حاتمی دارد؟
آنتونیا شرکا: بازی لیلا حاتمی در «پیرپسر» برگ جدیدی از بازیگری او محسوب نمی‌شود، این فیلم در راستا و امتداد فیلم‌هایی است که لیلا حاتمی در این سال‌ها بازی کرده. بازی حاتمی در این فیلم من را یاد فیلم «من» سهیل بیرقی انداخت. در این فیلم تلاش دارد آزادی و جسارتی داشته باشد که در زندگی خودش که از خانواده فرودست است جهش پیدا کند اما در عین تلاش برای این جهش نشان می‌دهد شکننده هم است. اما در کل من یک مقدار عدم‌یکپارچگی در بازی «پیرپسر» می‌بینم.
امیرشاه‌کرمی: لیلا حاتمی به همراه دو یا سه بازیگر دیگر در سینمای ایران ویژگی دارند، این است که از کودکی در سینما بودند و بزرگ شدند و این باعث ماندگاری آنها در سینما شده است. تماشاگر آرام آرام بزرگ‌شدنشان را دیده است. به‌نظرم بازی لیلا حاتمی در «پیرپسر» برگ جدیدی از بازیگری‌اش نیست، شاید معصومیت حاتمی در این فیلم به لایه‌های زیرین رفته و حاتمی در نقش رعنا در زنانگی و ظاهر و چهره‌ای که دارد تمرکز بیشتری داشته اما در کارنامه‌اش نکته جدیدی رقم نزده است.
• گفته می‌شود این فیلم براساس کارکتر مردانه‌ای است که بازیگر زن فیلم بر کنش مندی قرار گرفته است؟
امیرشاه‌کرمی: به شکل کلی در پرداخت شخصیت فیلم «پیرپسر» ضعف وجود دارد، اما شخصیت رعنا با بازی حاتمی نسبت به دیگر شخصیت‌ها مشخص‌تر است. من تلقی و خوانشی از مردانگی فیلم ندارم. اتفاقا در این فیلم سه زن وجود دارد که یکی از آنها را در طول فیلم می‌بینیم اما متافیزیک دو بازیگر زن دیگر را نمی‌توانیم، نادیده بگیریم. البته موافق این موضوع هستم که نگاه مردسالانه را در خانه می‌بینیم.
آنتونیا شرکا: اتفاقا من فیلم را مردانه می‌بینم، در این دنیای پدرسالانه‌ای که جایگاهی برای زن وجود ندارد و ساختار فیلم اینگونه است. البته این نگاه، نقدی از جانب کارگردان به این دنیا می‌دانم.
• ابد و یک روز، ویلایی‌ها و مغز استخوان نمونه‌های متنوعی از بازی‌های ایزدیار را بازتاب می‌دهند. آیا زن و بچه تجربه بالاتری از این فیلم هاست؟
آنتونیاشرکا:شاخص‌ترین فیلم ایزدیار «ابد و یک روز»، «سرخپوست» و «ملاقات خصوصی» می‌دانم. مهم‌ترین ویژگی ایزدیار این است که با آمدن سینمای اجتماعی این بازیگر شناخته شد و همیشه در اکثر فیلم‌هایش در شخصیت زنی فرودست بازی می‌کند و با مشکلات می‌جنگد. اما در چهره لیلا حاتمی یک جور معصومیت و مظلومیت دیده می‌شود. البته لیلا حاتمی در کلاس دیگری بازی می‌کند. ایزدیار از یک جایی به فیلم‌هایی که در کارنامه‌اش مؤثر نبوده، تن داده اما لیلا حاتمی موفقیت بیشتری در پذیرش نقش‌ها داشته و به یک نوعی در انتخاب نقش‌هایش وسواس بیشتری دارد.
امیرشاه‌کرمی: ایزدیار یک دهه است که به شکل حرفه‌ای در سینما بازی می‌کند و لیلا حاتمی هم چهار دهه در سینما بازی می‌کند. مقایسه این دو بازیگر را درست نمی‌دانم. با توجه به سوابق بازیگری، انتخاب‌ها و فرصت‌ها به اندازه لیلا حاتمی در اختیار ایزدیار قرار نگرفته است. برای ایزدیار هنوز فرصت‌های زیادی وجود دارد و او هنوز قله بازیگری را طی نکرده است. اما درباره «زن و بچه» در رده پایین‌تری قرار دارد و ایزدیار را وارد دنیای بازیگری جدیدی نمی‌کند. ایزدیار در «زن و بچه» با سیر حوادث مختلف روبه‌رو می‌شود که به‌عنوان شخصیت اصلی در جریان هیچ‌کدام نیست. بازیگر در فیلم از هیچ به چیزی می‌رسد. به‌نظرم این ایراد از شخصیت‌پردازی است.
• آیا در سینمای ایران پریناز ایزدیار و لیلا حاتمی به‌عنوان ستارگان سینما به‌حساب می‌آیند؟
آنتونیا شرکا: در سینمای ایران این بازیگران ستاره محسوب می‌شوند. لیلا حاتمی به نسلی تعلق دارد که در دهه ۷۰و ورود به دهه ۸۰وقتی به سن ۴۰سالگی می‌رسیدند باید دوره‌ای بازی نمی‌کردند و بعدتر در نقش مادر بازی می‌کردند اما لیلا حاتمی و هدیه تهرانی توانستند سلیقه تماشاگران خود را رشد بدهند و ملاک ارزیابی جذابیت زنانه در تغییر آن درسینما دستاوردی بود. لیلا حاتمی یک جذابیت سرد و مرموز ودر حین حال زنانه‌ای دارد اما ایزدیار به لحاظ ملاک زیباشناسانه سلیقه ایرانی است و خون گرم است. حاتمی کاریزما دارد و پریناز ایزدیار جذابیت‌هایی دارد. لیلا حاتمی با نسل قدیم سینما بزرگ شده با کارگردانان نسل قدیم همکاری کرده از داریوش مهرجویی گرفته تا مسعود کیمیایی، فریدون جیرانی. ایزدیار با کارگردانان هم نسل خود بالا آمده است.
امیرشاه‌کرمی: ایزدیار در شمایل یک زن فرودست به همراه تولد برخی از فیلم‌های اجتماعی که از دهه ۹۰در سینمای ایران شروع شد که به اجبار نام درام اجتماعی رویش می‌گذاریم، وارد بازیگری شد. ایزدیار بازیگر ستاره به مفهوم سینمای تجاری نیست و حاتمی هم در دهه ۷۰جز بازیگران ستاره جوان بود اما او هم تضمین گیشه محسوب نمی‌شود اما حاتمی با توجه به انتخاب نقش‌های تضمین‌کننده کیفیت فیلم‌هاست. ایزدیار راه نرفته در پیش‌رو دارد و قضاوت درباره‌اش زود است. این دو بازیگر تضمین‌کننده فروش فیلم نیستند اما می‌توانند ستاره سینمای ایران باشند.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0