پیام پنهان لوزالمعده با نشانه ای که نباید نادیده گرفت

به گزارش پارسینه و به نقل از prevention، لوزالمعده یکی از آن اندام‌هایی است که معمولاً کمتر به آن فکر می‌کنیم و حتی دقیقاً نمی‌دانیم روزانه چه نقشی در بدن ما ایفا می‌کند. همین بی‌توجهی باعث می‌شود علائم مشکلات آن نادیده گرفته شوند یا به بیماری‌های دیگر نسبت داده شوند. با توجه به این وضعیت، جای تعجب نیست که سرطان لوزالمعده نرخ بقای پایینی دارد و بیماری‌هایی مانند پانکراتیت نیز بسیار دشوار هستند.

دکتر اندرو هندیفار، مدیر پزشکی سرطان لوزالمعده در مرکز جامع سرطان ساموئل اوشین در لس‌آنجلس، می‌گوید: «یکی از دلایل پایین بودن نرخ بقا، دشواری در تشخیص زودهنگام سرطان لوزالمعده است.»

دکتر تد اپرلی، پزشک خانواده و مدیرعامل مرکز آموزشی Full Circle Health در آیداهو نیز اضافه می‌کند که تشخیص زودهنگام مشکلات غیرسرطانی لوزالمعده نیز کار ساده‌ای نیست.

طبق گفته کلینیک کلیولند، لوزالمعده عضوی دراز و مسطح است که در عمق شکم قرار دارد و آنزیم‌ها و هورمون‌هایی تولید می‌کند که به هضم غذا و تنظیم قند خون کمک می‌کنند. هرچند علائم مشکلات آن می‌تواند پیچیده باشد، اما به گفته‌ی دکتر اپرلی و دکتر هندیفار، نشانه‌هایی وجود دارد که نباید نادیده گرفته شوند و نیاز به مراجعه به پزشک دارند.

 مهم‌ترین علائم هشداردهنده:

۱. مدفوع رنگ‌پریده و شناور  

اگر مدفوع شما روشن و شناور است، ممکن است نشانه‌ای از جذب ضعیف مواد مغذی باشد که ناشی از اختلال عملکرد لوزالمعده است.  

دکتر هندیفار توضیح می‌دهد: «آنزیم‌های تولیدشده توسط لوزالمعده به هضم چربی‌ها کمک می‌کنند و همچنین جذب ویتامین‌های محلول در چربی مانند A، E و K را ممکن می‌سازند.»  

در صورت اختلال در تولید این آنزیم‌ها، مدفوع کم‌چگال، رنگ‌پریده و گاهی چرب یا روغنی می‌شود.  

او می‌گوید: «آب توالت ممکن است لایه‌ای شبیه روغن داشته باشد که نشان‌دهنده چربی‌های تجزیه‌نشده است.»

اگر این حالت گهگاه رخ دهد، جای نگرانی نیست؛ اما اگر بیشتر حرکات روده‌تان این ویژگی‌ها را دارد، حتماً با پزشک مشورت کنید.

۲. درد منتشرشونده در پشت  

درد شکمی یکی از شایع‌ترین علائم سرطان لوزالمعده و پانکراتیت حاد است.  

دکتر اپرلی می‌گوید: «اگر درد از وسط شکم شروع شود و به پشت یا پایین کمر منتشر شود و هفته‌ها ادامه داشته باشد، ممکن است نشانه‌ای از سرطان باشد.»  

اگر پزشک برایتان دارویی مانند امپرازول یا اسموپرازول تجویز کرده و علائم بهبود نیافته‌اند، حتماً دوباره مراجعه کنید.  

دکتر هندیفار هشدار می‌دهد که درد ناشی از سرطان لوزالمعده گاهی با رفلاکس یا مشکلات گوارشی اشتباه گرفته می‌شود.  

در مقابل، درد ناگهانی و شدید در وسط شکم بیشتر با پانکراتیت حاد مرتبط است.

با این حال، بسیاری از بیماری‌ها چه جدی و چه خفیف می‌توانند باعث درد شکمی شوند. اگر علائم بالا برایتان آشناست و راهی برای تسکین آن پیدا نکرده‌اید، بهتر است با پزشک تماس بگیرید.

۳. تشخیص غیرمنتظره دیابت  

لوزالمعده هورمون‌هایی مانند انسولین و گلوکاگون تولید می‌کند که سطح قند خون را تنظیم می‌کنند.  

دکتر هندیفار می‌گوید: «وقتی عملکرد لوزالمعده مختل شود، احتمال ابتلا به دیابت نوع ۲ افزایش می‌یابد.»  

اگر وزن‌تان کنترل‌شده است و رژیم غذایی سالمی دارید، تشخیص دیابت باید منجر به بررسی دقیق‌تر لوزالمعده شود.  

همچنین اگر فردی که قبلاً دیابت داشته، ناگهان در مدیریت بیماری دچار مشکل شود، حتی با رعایت کامل توصیه‌ها، این تغییرات می‌تواند نشانه‌ای از سرطان لوزالمعده باشد.

۴. حالت تهوع پس از مصرف غذاهای چرب  

تهوع و استفراغ، به‌ویژه پس از خوردن غذاهای چرب، از علائم مهم مشکلات لوزالمعده هستند.  

دکتر هندیفار می‌گوید: «همبرگر، آووکادو، آجیل و پیتزا از جمله غذاهایی هستند که برای بیماران با پانکراس ضعیف مشکل‌سازند.»  دکتر اپرلی نیز تأکید می‌کند که پانکراتیت بیشتر از سرطان باعث تهوع و استفراغ ناگهانی می‌شود.

۵. کاهش وزن سریع و غیرقابل توضیح  

اگر در حال کاهش وزن هستید—به‌ویژه همراه با درد شکمی منتشرشونده—ممکن است این کاهش وزن ناشی از اختلالات گوارشی مرتبط با بیماری‌های لوزالمعده باشد.  

مطالعه‌ای در مجله Clinical and Translational Gastroenterology نشان داد که ۲۴٪ از مبتلایان به پانکراتیت حاد، یک سال پس از بیماری بیش از ۱۰٪ از وزن بدن خود را از دست داده‌اند.  

البته مشکلات تیروئید و برخی بیماری‌های دیگر نیز می‌توانند باعث کاهش وزن شوند. در هر صورت، مراجعه به پزشک ضروری است.