آغاز توزیع بسته حمایتی تازه دولت به‌ خانوارهای کم درآمد

در شرایطی که فشار تورم و افزایش هزینه‌های زندگی، بسیاری از خانوارهای کم‌درآمد و آسیب‌پذیر را با مشکلات جدی مواجه کرده است، دولت از اجرای یک طرح جدید حمایتی خبر داد. این طرح که در قالب بسته معیشتی تازه تدوین شده، با هدف تقویت قدرت خرید مردم و کاهش فشار اقتصادی بر دهک‌های پایین جامعه به‌زودی اجرایی خواهد شد.

جزئیات بسته معیشتی جدید

به گفته منابع مطلع در هیئت دولت، بسته معیشتی تازه شامل ترکیبی از کمک‌های نقدی و غیرنقدی است. بر اساس برنامه‌ریزی صورت‌گرفته:

بخشی از این بسته به صورت یارانه نقدی یا اعتباری برای خرید کالاهای اساسی اختصاص می‌یابد.

بخش دیگری نیز به شکل کالابرگ الکترونیکی در اختیار خانوارهای مشمول قرار خواهد گرفت.

این بسته معیشتی با تمرکز بر دهک‌های پایین درآمدی به‌ویژه دهک‌های اول تا پنجم طراحی شده و هدف آن کاهش نابرابری‌های اقتصادی و بهبود معیشت خانوارهای کم‌درآمد است.

چه کسانی مشمول بسته معیشتی هستند؟

طبق اعلام اولیه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مشمولان بسته معیشتی جدید شامل گروه‌های زیر خواهند بود:

خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی.

سرپرستان خانوار دهک‌های اول تا پنجم بر اساس داده‌های پایگاه رفاه ایرانیان.

کارگران و بازنشستگان با دریافتی پایین‌تر از حداقل حقوق مصوب شورای عالی کار.

زنان سرپرست خانوار و افراد دارای معلولیت شدید.

 میزان کمک تخصیص‌یافته به هر خانوار، بر اساس تعداد اعضای خانوار و سطح درآمدی متغیر خواهد بود.

زمان و نحوه واریز

بر اساس اظهارات سیدحمید پورمحمدی، رئیس سازمان برنامه و بودجه، منابع مالی اجرای این طرح از محل صرفه‌جویی‌های بودجه‌ای و بازتوزیع یارانه‌ها تأمین شده است. وی اعلام کرد:

اولین مرحله از این بسته حمایتی تا پایان شهریورماه ۱۴۰۴ به حساب مشمولان واریز خواهد شد.

نحوه تخصیص اعتبارات به‌گونه‌ای طراحی شده که هر خانوار بتواند با استفاده از کارت بانکی یا کالابرگ الکترونیکی، کالاهای اساسی موردنیاز خود را خریداری کند.

بسته معیشتی جدید چه تفاوتی با یارانه‌های قبلی دارد؟

کارشناسان اقتصادی معتقدند این بسته معیشتی چند ویژگی متمایز دارد:

تمرکز بر دهک‌های پایین: برخلاف یارانه‌های عمومی که شامل همه خانوارها می‌شد، این بسته فقط برای اقشار آسیب‌پذیر طراحی شده است.

ترکیب نقدی و غیرنقدی: بخشی از کمک‌ها به‌صورت نقدی و بخش دیگر به‌صورت کالابرگ خواهد بود تا امکان استفاده مستقیم از کالاهای اساسی فراهم شود.

هدفمندی بهتر: با استفاده از پایگاه داده رفاه ایرانیان، شناسایی دقیق‌تر خانوارهای نیازمند صورت گرفته است.

انعطاف‌پذیری در مصرف: خانوارها می‌توانند از اعتبار دریافتی برای خرید کالاهای متنوع‌تر استفاده کنند.

برخی نمایندگان مجلس ضمن استقبال از این طرح، تأکید کرده‌اند که بسته معیشتی باید پایدار باشد و تنها به‌صورت مقطعی اجرا نشود. به اعتقاد آنان، اگر این طرح با اصلاحات ساختاری در اقتصاد همراه نشود، در بلندمدت اثرگذاری چندانی بر کاهش فقر نخواهد داشت.

از سوی دیگر، کارشناسان رفاه اجتماعی هشدار داده‌اند که تورم بالای موجود ممکن است اثر مثبت این کمک‌ها را کمرنگ کند. بنابراین، دولت باید همزمان سیاست‌های کنترل تورم و حمایت معیشتی را به‌صورت مکمل اجرا کند.

در سال‌های گذشته تجربه بسته‌های حمایتی نشان داده که بسیاری از مردم از نحوه توزیع و شفافیت در پرداخت‌ها ناراضی بوده‌اند. اکنون بازنشستگان، کارگران و خانوارهای تحت پوشش نهادهای حمایتی انتظار دارند که این بسته معیشتی:

بدون تبعیض و با عدالت کامل توزیع شود.

مبلغ آن متناسب با افزایش هزینه‌های زندگی باشد.

به‌موقع و بدون تأخیر پرداخت شود.

اجرای بسته معیشتی جدید می‌تواند گام مهمی در راستای حمایت از اقشار آسیب‌پذیر جامعه باشد. با این حال، کارشناسان تأکید دارند که این بسته باید بخشی از یک برنامه جامع اقتصادی باشد تا بتواند به‌صورت پایدار مشکلات معیشتی مردم را کاهش دهد. در غیر این صورت، تنها نقش یک مسکن موقت را ایفا خواهد کرد.

معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان برنامه و بودجه اعلام کرد که دولت حجم قابل توجهی ارز ترجیحی را برای تأمین کالاهای اساسی، سلامت و معیشت مردم اختصاص داده است.

 حمید پورمحمدی در حاشیه جلسه هیأت دولت اظهار داشت که دولت تاکنون حدود ۱۲ میلیارد دلار ارز با نرخ ترجیحی ۲۸,۵۰۰ تومان برای تأمین کالاهای اساسی و سایر زمینه‌های مرتبط با معیشت مردم تخصیص داده است. این اقدام در شرایطی انجام شده که نرخ ارز در بازار آزاد افزایش یافته، اما نرخ ترجیحی به‌صورت ثابت نگه داشته شده تا فشار اقتصادی بر اقشار آسیب‌پذیر کاهش یابد.

وی در ادامه افزود: مشکلات اقتصادی اخیر منجر به توقف برخی پروژه‌های عمرانی شده است. با این حال، دولت در سال ۱۴۰۳ توانست برای نخستین‌بار کل بودجه عمرانی را کاملاً اجرایی کند و حتی ۱۰۵ درصد آن را محقق کند. امسال نیز تلاش‌های مستمر برای فعال نگه داشتن پروژه‌های عمرانی ادامه دارد، مگر در مواردی که پروژه‌ها فاقد توجیه کافی باشند.

معاون رئیس جمهور تأکید کرد که در جلسات دولت، رئیس جمهور به‌طور ویژه بر مسائل مرتبط با معیشت مردم و حمایت از اقشار ضعیف تأکید دارد. در راستای همین اولویت‌ها، سازمان برنامه و بودجه موظف شده تا با اقداماتی نظیر کنترل نرخ ارز کالاهای اساسی، حذف مالیات بر ارزش افزوده و ارائه کالابرگ‌های معیشتی، فشار اقتصادی بر مردم را کاهش دهد.

پورمحمدی خبر داد که سازمان برنامه و بودجه در حال تدوین طرح جدیدی است که شامل حمایت هدفمند از گروه‌های آسیب‌پذیر می‌باشد. این طرح بر چهار محور اصلی متمرکز است:

شناسایی و حمایت از افرادی که دچار سوءتغذیه هستند.حمایت از کسانی که در تأمین دارو و خدمات درمانی با مشکل مواجه‌اند.رسیدگی به کودکانی که به دلیل فقر امکان حضور در مدرسه را ندارند یا ترک تحصیل کرده‌اند.بررسی وضعیت سکونت اقشار بسیار ضعیف و ارائه حمایت‌های لازم. محور شرح

تغذیه

سلامت

آموزش

مسکن

وی افزود: برای اجرای این برنامه‌ها از روش‌های دقیق راستی‌آزمایی استفاده می‌شود و اطلاعات پایه از طریق «بانک اطلاعات ایرانیان» که در وزارت رفاه قرار دارد، استخراج می‌شود. بر اساس تحلیل‌های کارشناسی، مشخص شده که حدود ۷.۵ میلیون نفر باید از نظر تغذیه و سایر شرایط مورد حمایت قرار گیرند.

پورمحمدی این اقدامات را بخشی از تلاش‌های دولت برای حمایت از اقشار ضعیف و دستیابی به عدالت اجتماعی اعلام کرد. وی خاطرنشان ساخت که این طرح‌ها مستقل از برنامه‌های جاری دولت طراحی شده‌اند و به‌صورت هماهنگ در حال اجرا هستند.