سپتامبر سیاه، مونیخ، اسپیلبرگ و ۷ اکتبر

باشگاه خبرنگاران جوان – سپتامبر، پنجاه و سومین سالگرد حادثه مونیخ بود. اتفاقی که دستمایه «استیون اسپیلبرگ» برای تبدیل کردنش به خلق اثری به همین نام بود. فیلمی که اسپیلبرگ، ۷ اکتبر را ۱۸ سال قبل از وقوع آن اکران کرد و روی پرده برد!

سال ۱۹۷۲، چریک‌های «سپتامبر سیاه» وابسته به سازمان آزادی بخش فلسطین، به اتاق ورزشکاران اسرائیلی در جریان المپیک مونیخ حمله کرده و با گروگان گرفتن آنها درخواست مبادله با زندانیان فلسطینی در اسرائیل را مطرح می‌کنند. بعد از عملکرد فاجعه بار پلیس آلمان در آزادی گروگان‌ها، ورزشکاران اسرائیلی و گروگان‌گیرها کشته شدند. تیمی از موساد با دستور مستقیم «گلدامه‌یر» نخست وزیر اسرائیل، ماموریت می یابد جوخه ترور تشکیل دهد تا فلسطینی‌های دخیل در این اتفاق در اروپا را پیدا کرده و بکشند.

اسپیلبرگ بعد از اینکه ۱۹۹۳ درست در هنگامه ای که رهبر سوژه مورد پرداختش در فیلم مونیخ یعنی سازمان آزادی بخش فلسطین به رهبری یاسر عرفات توافق اسلو را امضا کرد و از مبارزه دست کشید «فهرست شیندلر» را ساخت که «مانیفست تشکیل اسرائیل» و رویای دولت یهود را با هنرمندی تمام به تصویر کشید، اسپیلبرگ ۱۲ سال با تاخیر متوجه شد باید به اسلو ادای دین کند و البته در مونیخ این کار کرده است. 

شاید اگر فقط یک فیلم توصیف دقیق «راهکار دو دولتی» باشد، «مونیخ استیون اسپیلبرگ» است.  بن مایه پیام اسپیلبرگ در مونیخ چیزی است که امروز در غزه مشاهده می شود، وسواس «پیروزی کامل» اسرائیل بعد از ۷ اکتبر که به جنون نسل کشی کشیده را اسپیلبرگ سال ۲۰۰۵ تشخیص داد. او این ارگاسم آدم‌کشی را مورد نقد داده و هشدار می‌دهد که چرخه خشونت اسرائیلی‌ها فقط خشونت‌های بعدی را تولید خواهد کرد.

اسپیلبرگ در نمایی که از گولدامایر در جلسه طراحی عملیات انتقامی به شکل ضد نور به نمایش می گذارد، انگار می‌خواهد تاریکی درون او را به نمایش گذاشته و در نماهای بعدی گلدا را به عنوان آمر این ترورها، قطب منفی ماجرا تصویر می‌کند. موضوعی که باعث شد این فیلم که با واکنش منفی اسرائیلی ها مواجه شود.

از نظر اسپیلبرگ در مونیخ تصمیم تاریخی باید مذاکره با فلسطینی‌ها به جای دور باطل ترور باشد. او پرسش های خود و این شکاکیت در چرخه بی‌حاصل خونریزی را در شخصیت آونر افسر موساد به عنوان رئیس تیم جوخه ترور گنجانده است. 

کارگردان این فیلم را سال ۲۰۰۵ ساخته اما هوشمندانه ۴ سال بعد از وقوع ۱۱ سپتامبر  ۲۰۰۱ برج های دوقلو را به بک‌گراند دیالوگ انتهایی میان آونر و افسر بالادستی‌اش اضافه می‌کند تا نشان دهد ادامه ترور و انتقام گرفتن می‌تواند چه سپتامبر سیاه‌تری را رقم بزند.

… و صبح ۱۸ سال بعد، رسانه های عبری ۷اکتبر ۲۰۲۳ را یازده سپتامبر اسرائیل لقب دادند!

منبع: کانال تلگرامی نظم جهانی