دانشمندان گونه‌ای عجیب از اختاپوس کشف کردند؛ با چشمانی غول‌آسا و شاخک‌های سرخ‌رنگ

اختاپوس «فلاپ‌جک کارناروُن» گونه‌ای کوچک و نرم‌تن از اعماق دریاست که پهنای بدنش تنها حدود ۴ سانتی‌متر می‌شود.

به گزارش انتخاب و به نقل از scitechdaily؛ اخیراً پژوهشگران در یک دره‌ی عمیق دریایی در نزدیکی سواحل استرالیا، گونه‌ای تازه از اختاپوس فلاپ‌جک شناسایی کرده‌اند که با چشمان بسیار بزرگ و شاخک‌های خونین‌رنگ خود متمایز می‌شود.

این گونه به‌طور رسمی «Opisthoteuthis carnarvonensis» یا «اختاپوس فلاپ‌جک کارناروُن» نام‌گذاری شده است؛ نامی برگرفته از منطقه‌ای که در آن کشف شد. این اختاپوس دهمین گونه‌ی تازه‌ای است که از نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در سفر تحقیقاتی سال ۲۰۲۲ کشتی پژوهشی RV Investigator – تحت رهبری سازمان ملی علوم استرالیا (CSIRO) – معرفی می‌شود.

نخستین بررسی جامع زیست‌بوم دریاهای عمیق

کشتی RV Investigator طی یک مأموریت یک‌ماهه به بررسی زیستگاه‌های ناشناخته و تنوع زیستی بستر دریا در پارک‌های دریایی «گاسکویْن» و «کارناروُن» در استرالیای غربی پرداخت.

در طول این سفر، پژوهشگران با استفاده از دوربین‌های پیشرفته، تورها و ابزارهای نمونه‌برداری از هزاران متر زیر سطح دریا، تصاویر و نمونه‌های ارزشمندی گردآوری کردند. بسیاری از این نمونه‌ها به احتمال زیاد به گونه‌هایی تعلق دارند که تاکنون برای علم ناشناخته بوده‌اند.

پس از این سفر، گروهی از پژوهشگران، رده‌شناسان و موزه‌ها – از جمله موزه هنر و تاریخ طبیعی تاسمانی و مجموعه ملی ماهیان استرالیا – به شناسایی و توصیف این گونه‌های تازه پرداخته‌اند.

معرفی رسمی اختاپوس فلاپ‌جک کارناروُن

در پژوهشی تازه منتشرشده، دکتر تریستان فیرهُف – رده‌شناس سامانه‌ای و پژوهشگر داوطلب در موزه تاسمانی – گونه‌ی جدید فلاپ‌جک را توصیف کرده است.

اختاپوس‌های فلاپ‌جک نوعی اختاپوس «دومبو» به‌شمار می‌روند و در سراسر جهان حدود ۵۰ گونه از آن‌ها شناخته شده است که ۱۵ گونه در آب‌های استرالیا ثبت شده‌اند. ویژگی بارز آن‌ها توانایی تغییر شکل بدن است: گاهی بدنشان را آن‌قدر تخت می‌کنند که شبیه پنکیک (یا همان فلاپ‌جک) به‌نظر می‌رسند و گاهی خود را به شکل چتری ژله‌ای درمی‌آورند.

چشم‌های بزرگ این جانور نسبت به بدن کوچک‌شان به آن‌ها کمک می‌کند در تاریکی اعماق، شکار خود – مانند کرم‌ها و سخت‌پوستان ریز – را بهتر ببینند. نمونه‌های کشف‌شده از این گونه، در عمق ۱۰۴۴ تا ۱۵۱۰ متری در پارک‌های دریایی کارناروُن و گاسکویْن جمع‌آوری شدند.

نگاهی از نزدیک‌تر؛ سخنان کارشناسان

دکتر فیرهُف توضیح داد:

«این اختاپوس فلاپ‌جک از نوع دومبو است و بدنی کوچک با طول حدود ۴۰ میلی‌متر دارد. رنگ آن قهوه‌ای متمایل به نارنجی است. این جانوران کمیاب و عجیب در کف دریا زندگی می‌کنند، رشد آهسته‌ای دارند، بسیار نرم و ژلاتینی‌اند و بر خلاف اختاپوس‌های دیگر، نه جوهر تولید می‌کنند و نه قادرند رنگ خود را تغییر دهند.»

او افزود:

«کشف گونه‌های جدید به درک بهتر ما از تنوع زیستی اعماق دریای استرالیا کمک می‌کند. هر گونه تازه نه‌تنها ارزش علمی دارد، بلکه اهمیت پارک‌های دریایی تازه‌تأسیس را نیز بیشتر می‌کند.»

دکتر لیزا کِرکندِیل از موزه استرالیای غربی هم گفت:

«این کشف‌ها نشان می‌دهد که هنوز درباره‌ی اعماق دریا در این منطقه چیز زیادی نمی‌دانیم. اقیانوس هند حقیقتاً مرز ناشناخته‌ای برای پژوهش‌های تنوع زیستی دریایی است.»

دکتر ونیشیا جاسکلین از CSIRO نیز تأکید کرد:

«تنها از همین سفر علمی سال ۲۰۲۲ تاکنون چندین گونه‌ی تازه شناسایی شده‌اند و برآورد می‌شود بیش از هزار گونه‌ی ناشناخته‌ی دیگر از نمونه‌های جمع‌آوری‌شده در ده سال اخیر باقی مانده باشد. این اکتشافات برای برنامه‌ریزی‌های حفاظتی آینده بسیار حیاتی هستند.»

در یک جمع‌بندی:

اختاپوس فلاپ‌جک کارناروُن، با چشمان درشت و شاخک‌های سرخ، نمادی از شگفتی‌های ناشناخته‌ی اعماق دریاست. هر کشف تازه نه‌تنها رازهای بیشتری از دنیای زیر آب را آشکار می‌کند، بلکه نشان می‌دهد هنوز بخش‌های عظیمی از این جهان بی‌انتها منتظر کشف شدن‌اند.