آب چه زمانی برای بدن خطرناک می‌شود؟

همشهری آنلاین – آرش نهاوندی: کلیه‌ها به عنوان سیستم تصفیه طبیعی بدن عمل می‌کنند، اما وقتی آب اضافی وارد جریان خون می‌شود، مستقیما تحت تأثیر قرار می‌گیرند. این موضوع یک سوال مهم را مطرح می‌کند: چه مقدار آب در واقع بی‌خطر است و چه زمانی «آبرسانی سالم» به «مصرف بیش از حد مضر» تبدیل می‌شود؟

کلیه‌ها فقط فیلتر نمی‌کنند

کلیه‌ها چیزی بیش از اندامی برای فیلتر کردن هستند؛ آن‌ها تنظیم‌کننده هستند. کلیه‌ها با دقت تعادل آب، نمک‌ها و مواد معدنی را در بدن حفظ می‌کنند. نوشیدن بیش از حد آب، سطح سدیم خون را رقیق می‌کند، وضعیتی که به عنوان هیپوناترمی شناخته می‌شود. وقتی سطح سدیم خیلی پایین می‌آید، کلیه‌ها مجبور به اضافه کاری می‌شوند و تعادل ظریف مایعات بدن مختل می‌شود. این فشار بلافاصله ظاهر نمی‌شود، اما می‌تواند منجر به فشار طولانی مدت بر عملکرد کلیه شود.

چقدر کافی است؟

هیچ قانون واحدی به نام «۸ لیوان» وجود ندارد که برای همه مناسب باشد. نیاز به مایعات بسته به سطح فعالیت، آب و هوا، سن و سلامت کلی متفاوت است. به طور متوسط، کلیه‌های یک بزرگسال سالم می‌توانند ۰.۸ تا ۱ لیتر آب در ساعت را پردازش کنند، اما هر چیزی فراتر از این می‌تواند سیستم را تحت فشار قرار دهد. تحقیقات نشان می‌دهد که ۲.۵ تا ۳.۵ لیتر مایعات در روز (از آب، میوه‌ها و غذا) اکثر بزرگسالان را در منطقه امن نگه می‌دارد. گوش دادن به نشانه‌های تشنگی طبیعی بدن، قابل اعتمادتر از پایبندی سفت و سخت به یک عدد ثابت است.

وقتی آب خطرناک می‌شود

آب زیاد فقط باعث افزایش دفعات زیاد دستشویی رفتن نمی‌شود. در موارد شدید، مصرف بیش از حد آب می‌تواند باعث تورم مغز، حالت تهوع، گیجی و حتی تشنج شود. برای مثال، ورزشکاران گاهی اوقات هنگام جایگزینی مایعات بدون تعادل الکترولیت‌ها در طول ورزش شدید، دچار مسمومیت با آب می‌شوند. برای افرادی که از قبل مشکلات کلیوی یا قلبی دارند، پرآبی می‌تواند تورم، نوسانات فشار خون و احتباس مایعات را به روش‌های خطرناکی بدتر کند.

کیفیت بر کمیت ارجحیت دارد

هیدراتاسیون فقط نوشیدن چندین لیتر آب ساده نیست. خوردن غذاهای غنی از آب مانند خیار، پرتقال و خربزه، مایعات را به همراه مواد معدنی ارزشمند به بدن می‌رساند. چای‌های گیاهی، آب نارگیل و دوغ، الکترولیت‌هایی را که آب ساده فاقد آنهاست، فراهم می‌کنند. فاصله‌گذاری بین دفعات مصرف آب در طول روز، به جای نوشیدن حجم زیادی آب به یکباره، فشار بر کلیه‌ها را نیز کاهش می‌دهد.

چرا تعادل مهم است؟

در گفتگو با افرادی که «چالش‌های سم‌زدایی با آب» را امتحان کردند، بسیاری اذعان کردند که به جای شادابی، احساس خستگی، نفخ و سرگیجه بیشتری داشته‌اند. این تجربه یک حقیقت نادیده گرفته شده را برجسته می‌کند، هیدراتاسیون یک رقابت نیست. تعادل چیزی است که بدن به دنبال آن است و کلیه‌ها هر روز بی‌سروصدا آن را به ما یادآوری می‌کنند.

بیشتر بخوانید: