فرمولی برای «باهوش‌تر شدن» که هیچ ربطی به IQ ندارد

چرا؟ وقتی برای یادگیری یک چیز جدید تلاش می‌کنید، برای مدتی ضخامت و فعالیت قشر مغز شما افزایش می‌یابد. هر دو این‌ها نشانه‌های افزایش ارتباطات عصبی و تخصصِ آموخته‌شده هستند. اما پس از چند هفته اول، این روند کاهش می‌یابد و درنهایت به سطح پایه بازمی‌گردد.

به همین دلیل، تنها راه برای بالابردن و حفظ هوش سیال این است که پیوسته خودتان را در معرض تجربه‌های تازه قرار دهید؛ چیزهای جدید بیاموزید، مهارت‌های متفاوت امتحان کنید و به طور مداوم خودتان را به چالش بکشید، چه در کار و چه در زندگی شخصی، همه‌جا.

به‌این‌ترتیب، نه‌تنها از جریان دائمی اطلاعات و مهارت‌های جدید بهره‌مند خواهید شد، بلکه مغز شما «ضخیم‌تر» باقی می‌ماند و به ایجاد ارتباطات عصبی جدید ادامه خواهد داد. این روند یادگیری‌های بعدی و باهوش‌تر شدن را نیز آسان‌تر می‌کند.

همین‌جا دوباره به حرف جابز بازمی‌گردیم. او معتقد بود اگر بخواهید ارتباط‌های نوآورانه بسازید و دو تجربه‌ی به‌ظاهر جدا را به هم ربط دهید، نمی‌توانید همان مجموعه‌ی تجربه‌هایی را داشته باشید که همه دارند. در غیر این صورت همان ارتباط‌هایی را خواهید ساخت که بقیه ساخته‌اند و نوآوری در کار نخواهد بود. بنابراین باید تجربیات متفاوتی به دست آورید.

هرچه دامنه‌ی دانسته‌ها و تجربه‌هایتان گسترده‌تر باشد، بیشتر می‌توانید از قدرت یادگیری تداعی‌گر (associative learning) استفاده کنید؛ فرآیندی که طی آن چیز تازه‌ای را با دانسته‌های پیشین مرتبط می‌کنید و رابطه‌ای میان امور ظاهراً نامرتبط پیدا می‌کنید.

به زبان ساده، هر زمان که می‌گویید: «فهمیدم! این مثل آن است»، در حال استفاده از یادگیری تداعی‌گر هستید و هر بار که به ذهنتان می‌رسد «صبر کن ببینم…می‌توانم این را در آن موقعیت هم به کار بگیرم»، دارید از آموخته‌های خود برای ساختن ارتباط‌های هوشمندانه استفاده می‌کنید.

دقیقاً به همین ترتیب بود که استیو جابز از تجربه‌ی شرکت در یک کلاس خوشنویسی در دوران دانشگاه، برای طراحی فونت‌های اولیه اپل الهام گرفت؛ یا کوین پلانک تجربه‌ی بازی فوتبال در کالج را دست‌مایه‌ی ساخت لباس‌های ضدتعریق «آندر آرمور» قرار داد.

هر یک از این تجربه‌ها به منبعی برای تجربه‌های تازه‌تر تبدیل شدند که امکان حل مسئله را به شیوه‌ای متفاوت را فراهم کردند.

هرچه بیشتر بیاموزید، احتمال بیشتری وجود دارد که دانسته‌های قدیمی خود را به موضوعات تازه ربط دهید. در این حالت فقط لازم است تفاوت‌ها و نکات ظریف را بشناسید. حالا می‌توانید آنچه تازه یاد گرفته‌اید را در چارچوبی گسترده‌تر قرار دهید؛ چارچوبی که هم یادگیری را آسان‌تر می‌کند و هم ذخیره‌سازی و بازیابی حافظه را بهبود می‌دهد.

این امر در مورد تجربیات زندگی نیز صادق است. در نتیجه، کل «فرآیند آموختن» برایتان آسان‌تر می‌شود. تحقیقات نیز نشان می‌دهد با این روند سریع‌تر یاد می‌گیرید و اطلاعات بیشتری را به‌خاطر خواهید سپرد و درنهایت، شما حتی از آنچه هستید هم باهوش‌تر خواهید شد.

منبع: عصر ایران