وقتی تنفس تهدیدی برای زندگی می‌شود

به گزارش برنا، به بهانه روز جهانی بهداشت محیط با شعار «هوای پاک، مردم سالم» باید بار دیگر بر این واقعیت تلخ تأکید کرد که هزاران مرگ زودرس سالانه در ایران، مستقیم یا غیرمستقیم به آلودگی هوا نسبت داده می‌شود.

بیماری‌های تنفسی مانند آسم، برونشیت مزمن و اختلالات انسدادی ریه، در کنار بیماری‌های قلبی و عروقی، از جمله مهم‌ترین پیامدهای آلودگی هوا هستند، این بیماری‌ها نه‌ تنها کیفیت زندگی افراد را به شدت کاهش می‌دهند، بلکه هزینه‌های سنگینی را نیز به نظام سلامت تحمیل می‌کنند. در استان‌هایی مانند البرز، که با ترکیبی از تراکم جمعیت، ترافیک سنگین و شرایط جغرافیایی خاص روبرو هستند، اثرات آلودگی هوا ملموس‌تر و نگران‌کننده‌تر است.

سال گذشته در برخی کلانشهرهای کشور بیش از ۲۳۰ روز ناسالم برای گروه‌های حساس ثبت شد و استان البرز نیز از این وضعیت مستثنی نبود، در شهر کرج، میزان آلودگی هوا در بسیاری از روزهای سال از حد مجاز فراتر رفته و باعث افزایش مراجعه بیماران به مراکز درمانی شده است. در چنین شرایطی، گروه‌های پرخطر مانند کودکان، سالمندان، زنان باردار و بیماران قلبی و ریوی، بیشترین آسیب را متحمل می‌شوند.

تنفس هوای آلوده تنها یک مسئله زیست‌محیطی نیست، بلکه مسئله‌ای است که به طور مستقیم با حیات و کیفیت زندگی مردم گره خورده است. سردرد، تنگی نفس، تحریک چشم‌ها و کاهش توان جسمی، از جمله آثار کوتاه‌مدت آن هستند، اما پیامدهای بلندمدت بسیار وخیم‌ترند: سکته‌های قلبی و مغزی، سرطان ریه، بیماری‌های مزمن و افزایش مرگ‌ومیر در سطح جامعه.

در مقابل این وضعیت نگران‌کننده، بی‌تفاوتی یا اقدامات مقطعی راه‌حل نیست، بدون اصلاح ساختار حمل‌ونقل، کاهش منابع آلاینده، جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی‌های پاک، توسعه فضای سبز و پایش مستمر شاخص‌های آلودگی هوا، نمی‌توان به بهبود شرایط امیدوار بود. اینها اقداماتی نیستند که در حاشیه برنامه‌ها قرار گیرند، بلکه باید در مرکز توجه سیاست‌گذاران و مدیران شهری و کشوری قرار گیرند.

آینده سلامت جامعه، در گرو تصمیمات امروز ماست؛ تصمیماتی که یا به تنفس هوای پاک منجر خواهند شد یا به تداوم خفگی خاموش در آلاینده‌هایی که روزبه‌روز بیشتر به جان ما می‌نشینند.