الگوی خوابی که پیری مغز را تسریع می‌کنند!

باشگاه خبرنگاران جوان؛ جواد فراهانی – یک مطالعه علمی اخیر، رابطه نگران‌کننده‌ای بین کیفیت خواب و سلامت مغز را آشکار کرده است. نتایج نشان داد افرادی که خواب ضعیفی دارند، مغز‌هایی دارند که پیرتر از سن واقعی‌شان به نظر می‌رسند.

این کشف مهم از یک مطالعه جامع انجام شده توسط موسسه کارولینسکا در سوئد و منتشر شده در مجله علمی معتبر eBioMedicine حاصل شده است.

این مطالعه بر تجزیه و تحلیل داده‌های عظیم ۲۷۵۰۰ فرد میانسال و مسن از بانک زیستی بریتانیا متکی بود. همه شرکت‌کنندگان تحت اسکن MRI مغز قرار گرفتند.

محققان با استفاده از تکنیک‌های پیشرفته یادگیری ماشینی توانستند سن بیولوژیکی مغز شرکت‌کنندگان را بر اساس بیش از ۱۰۰۰ ویژگی مختلف مشاهده شده در اسکن‌های MRI تخمین بزنند.

تیم تحقیقاتی کیفیت خواب شرکت‌کنندگان را بر اساس پنج عامل کلیدی ارزیابی کرد: کرونوتایپ خواب (اینکه فرد روز یا شب بیدار بوده است)، مدت خواب، بی‌خوابی، خروپف و خواب‌آلودگی در طول روز. بر اساس این عوامل، شرکت‌کنندگان به سه دسته تقسیم شدند: افراد با خواب سالم، افراد با خواب متوسط ​​و افراد با خواب ضعیف.

نتایج، جزئیات شگفت‌انگیزی را آشکار می‌کند. محققان توضیح می‌دهند که هر نقطه کاهش کیفیت خواب با افزایش فاصله بین سن بیولوژیکی مغز و سن تقویمی آن حدود شش ماه مطابقت دارد. در واقع، افرادی که خواب مزمن ضعیفی داشتند، مغز‌هایی داشتند که به طور متوسط ​​یک سال کامل پیرتر از سن واقعی خود به نظر می‌رسیدند.

برای درک مکانیسم‌های پشت این پدیده، محققان سطح التهاب خفیف را در بدن شرکت‌کنندگان تجزیه و تحلیل کردند. آنها کشف کردند که التهاب سیستمیک بیش از ۱۰ ٪ از ارتباط بین خواب ضعیف و پیری مغز را توضیح می‌دهد. این یافته شواهد مهمی را ارائه می‌دهد که التهاب نقش واسطه‌ای در تأثیر خواب بر سلامت مغز دارد.

ابیگیل داو، محقق ارشد از گروه نوروبیولوژی، مراقبت و علوم اجتماعی در موسسه کارولینسکا، می‌گوید: “این یافته‌ها شواهد محکمی ارائه می‌دهند که خواب ضعیف ممکن است در تسریع پیری مغز نقش داشته باشد و به التهاب به عنوان یکی از مکانیسم‌های اساسی پشت این رابطه اشاره می‌کند. “

داو می‌افزاید: از آنجا که خواب یک عامل قابل اصلاح و بهبود است، ممکن است بتوان با اتخاذ عادات خواب سالم‌تر از پیری سریع مغز جلوگیری کرد و شاید حتی از زوال شناختی جلوگیری کرد. علاوه بر نقش التهاب، محققان مکانیسم‌های دیگری را پیشنهاد می‌کنند که ممکن است این رابطه را توضیح دهند. این مکانیسم‌ها شامل تأثیر منفی خواب نامناسب بر سیستم دفع زباله مغز، که به ویژه در طول خواب فعال است، و همچنین تأثیر غیرمستقیم بر سلامت قلب و عروق است که به نوبه خود بر سلامت مغز تأثیر می‌گذارد.

لازم به ذکر است که این مطالعه با محدودیت‌هایی رو‌به‌رو است، به ویژه اینکه شرکت‌کنندگان در بیوبانک بریتانیا معمولاً سالم‌تر از جمعیت عمومی هستند و اینکه تکیه بر کیفیت خواب گزارش‌شده توسط خود افراد ممکن است بر دقت نتایج تأثیر بگذارد. با این وجود، این مطالعه همچنان گامی مهم در درک رابطه پیچیده بین خواب و سلامت مغز است.

منبع: مدیکال اکسپرس