جزییات جدید واریز مرحله پنجم کالابرگ الکترونیکی برای 3 دهک اول

مرجان دبیری، سخنگوی طرح کالابرگ الکترونیکی، در تازه‌ترین گفت‌وگوی خود اعلام کرد: «مهلت استفاده از اعتبار مرحله چهارم برای سرپرستان خانوار دهک‌های اول تا هفتم تا پایان آبان‌ماه ۱۴۰۴ تمدید شده است و مردم می‌توانند تا آن زمان از شارژ موجود خود برای خرید کالاهای اساسی استفاده کنند.»

بر اساس گزارش رسمی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، مرحله چهارم طرح کالابرگ در دو نوبت جداگانه انجام شد. در ۱۹ شهریورماه ۱۴۰۴، خانوارهای دهک‌های اول تا سوم اعتبار خود را دریافت کردند و در ۲۹ شهریورماه نیز دهک‌های چهارم تا هفتم مشمول دریافت مرحله دوم شدند.

میزان اعتبار برای دهک‌های اول تا سوم، ۵۰۰ هزار تومان و برای دهک‌های چهارم تا هفتم، ۳۵۰ هزار تومان تعیین شد. این مبالغ به صورت اعتباری به حساب سرپرستان خانوار واریز می‌شود و امکان خرید از فروشگاه‌های عضو طرح فراهم است.

خانوارها می‌توانند با این اعتبار، ۱۲ قلم کالای اساسی شامل برنج، روغن، مرغ، گوشت قرمز، لبنیات، ماکارونی، حبوبات، قند، شکر و تخم‌مرغ را خریداری کنند. طبق آخرین به‌روزرسانی، گوشت بوقلمون نیز به این فهرست اضافه شده و به قیمت حدود ۱۸۰ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم عرضه می‌شود.

طبق اعلام مسئولان، تا هفته گذشته مانده شارژ بیش از ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار سرپرست خانوار صفر شده که نشان از استقبال گسترده مردم از طرح دارد.

در روزهای اخیر، برخی کاربران فضای مجازی از آغاز مرحله پنجم کالابرگ در مهرماه خبر داده بودند، اما این ادعا به‌سرعت از سوی منابع رسمی تکذیب شد. مرجان دبیری با رد این اخبار تأکید کرد: «با توجه به تمدید مهلت مرحله چهارم، هیچ برنامه‌ای برای اجرای مرحله پنجم قبل از پایان آبان وجود ندارد. زمان دقیق اجرای مرحله جدید به تأمین اعتبار و تصویب نهایی در دولت بستگی دارد.»

برآوردها نشان می‌دهد در صورت تأمین منابع مالی، مرحله پنجم در نیمه اول آذرماه ۱۴۰۴ آغاز خواهد شد. این در حالی است که برخی کارشناسان اقتصادی اجرای مرحله بعد را منوط به ارزیابی عملکرد فاز چهارم و بازخورد خانوارها دانسته‌اند.

طرح کالابرگ الکترونیکی با هدف جلوگیری از کاهش قدرت خرید خانوارها و توزیع عادلانه یارانه‌ها طراحی شده است. این طرح مکمل پرداخت نقدی یارانه‌هاست و به خانوارها اجازه می‌دهد تا پیش از موعد واریز یارانه نقدی، کالاهای اساسی مورد نیاز خود را به‌صورت اعتباری خریداری کنند.

اعتبار تخصیص‌یافته به هر خانوار به‌طور مستقیم بر اساس کد ملی سرپرست خانوار در سامانه ثبت می‌شود و امکان برداشت نقدی از حساب وجود ندارد. به این ترتیب، یارانه دقیقاً در مسیر مصرف کالاهای ضروری هزینه می‌شود.

در حال حاضر، بیش از ۲۳۰ هزار فروشگاه در سراسر کشور به شبکه کالابرگ متصل شده‌اند و مردم می‌توانند آزادانه از میان برندهای مختلف انتخاب کنند. محدودیتی در نوع کالا یا فروشگاه وجود ندارد و تمام خریدها از طریق کارت بانکی سرپرست خانوار قابل انجام است.

کارشناسان اقتصادی معتقدند طرح کالابرگ الکترونیکی دو مزیت عمده دارد:

۱. حفظ ثبات قیمتی در کالاهای اساسی از طریق پرداخت مابه‌التفاوت توسط دولت.

۲. جلوگیری از هدررفت منابع یارانه‌ای و هدایت آن به سمت اقشار هدف.

به گفته دبیری، اجرای این طرح باعث شده تا خانوارها بتوانند کالاهای اساسی خود را با قیمت تثبیت‌شده تهیه کنند، حتی اگر قیمت بازار افزایش یابد. دولت مابه‌التفاوت قیمت را پرداخت می‌کند تا فشار تورمی بر دهک‌های پایین کاهش یابد.

بر اساس برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته، مرحله پنجم طرح کالابرگ با هدف پوشش کامل دهک‌های هشت‌گانه طراحی خواهد شد. در این فاز، احتمال دارد میزان اعتبار خانوارها با توجه به نرخ تورم و افزایش قیمت اقلام اساسی، ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یابد.

همچنین پیش‌بینی می‌شود کالاهای جدیدی همچون چای و رب گوجه نیز به فهرست اقلام مشمول افزوده شود. دولت اعلام کرده است که با تأمین منابع لازم، این مرحله در آذرماه ۱۴۰۴ عملیاتی خواهد شد.

به‌طور کلی، تمدید مرحله چهارم تا پایان آبان، نشان‌دهنده مدیریت تدریجی دولت در توزیع یارانه‌ها و تمرکز بر بهینه‌سازی سامانه پرداخت است. انتظار می‌رود با آغاز مرحله پنجم، پوشش بیشتری برای اقشار متوسط جامعه فراهم شده و عدالت اقتصادی در توزیع یارانه‌ها تقویت شود.