همشهری‌آنلاین – پروانه بندپی: وضعیت پوسیدگی دندان در کودکان کشور تا حدی نگران‌کننده شده که وزارت بهداشت قصد دارد برای نجات دندان بچه‌ها و همچنین به منظور آگاه‌سازی والدین نسبت به اهمیت فلوراید، طرح فلورایدتراپی را در مدارس ابتدایی کشور اجرا کند. متخصصان تاکید دارند که استفاده از فلوراید می‌تواند پوسیدگی دندان را بین ۳۰ تا ۵۰ درصد کاهش دهد. البته به این شرط که در فوصل منظم انجام شود و در یک بار خلاصه نشود.
کاری که فلوراید با دندان‌ها می‌کند
در کشورهایی مانند آمریکا، استرالیا و کانادا بیش از ۵۰ سال است که فلوراید به آب آشامیدنی اضافه می‌شود و خانواده‌ها کودکان را تشویق می‌کنند که از آب شیر استفاده کنند تا دندان‌ها به طور طبیعی در برابر پوسیدگی محافظت شوند، اما در ایران به دلیل تفاوت غلظت مواد معدنی در منابع آب مناطق مختلف، انجام چنین کاری ممکن نیست. برای جبران این محدودیت، وزارت بهداشت اقدام به اجرای برنامه فلوراید تراپی در مدارس ابتدایی کرده است و تاکید دارد که این طرح ۲ بار در سال و به صورت رایگان برای دانش‌آموزان انجام شود.
دکتر مصطفی محاوری، دندانپزشک کودکان درباره اهمین فلورایدتراپی به همشهری‌آنلاین می‌گوید: «مسواک زدن، استفاده از نخ دندان و رعایت بهداشت دهان از پایه‌های اصلی سلامت دندان هستند، اما در کنار اینها، “فلوراید” مؤثرترین عامل پیشگیری از پوسیدگی دندان‌ها است.»
او درباره کارکرد فلوراید توضیح می‌دهد: «فلوراید با تقویت مینای دندان، مانعِ از دست رفتن مواد معدنی می‌شود و حتی در مراحل اولیه پوسیدگی می‌تواند روند پوسیدگی دندان را متوقف یا حتی معکوس کند و به حالت قبل برگرداند. این ماده با تشکیل ترکیب مقاومی به نام فلوروهیدروکسی‌آپاتیت، استحکام مینا را دربرابر حمله‌های اسیدی آینده افزایش می‌دهد و اثر ضد باکتریایی هم دارد. به زبان ساده، فلوراید باعث سخت‌تر شدن مینای دندان می‌شود و دندان کودک در برابر اسیدها و باکتری‌ها مقاوم‌تر خواهد شد.»
این دندانپزشک کودکان با تاکید بر این که فلورایدتراپی به‌ویژه برای کودکان که معمولاً در مسواک زدنِ دقیق و استفاده از نخ دندان دچار مشکل‌اند اهمیت زیادی دارد، می‌گوید: «توصیه می‌شود که فلورایدتراپی ۲ تا ۳ بار در سال – حداقل هر ۴ ماه یک بار و حداکثر هر ۶ ماه یک بار – انجام شود. انجام آن زودتر از ۴ ماه و بیشتر از ۶ ماه توصیه نمی‌شود.»
این کار تا چندسالگی لازم است؟
با انجام فلورایدتراپی، لایه محافظی روی دندان ایجاد می‌شود که احتمال پوسیدگی‌های جدید در دندان‌های شیری و دائمی به طور قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند. با پیشگیری از پوسیدگی، احتمال نیاز به ترمیم، عصب‌کشی یا کشیدن دندان در آینده بسیار کمتر می‌شود.
دکتر محاوری هم در این زمینه به نکته بسیار مهمی اشاره می‌کند: «اثری که فلوراید روی دندان می‌گذارد، در دوره‌ای رخ می‌دهد که ما آن را «بلوغ دندانی» می‌نامیم و حدود ۲ سال طول می‌کشد. یعنی هر دندانی که از لثه بیرون می‌آید، ۲ سال فرصت دارد تا به استحکام کامل و نهایی برسد. درنتیجه در این دوره که دندان در دوره بلوغ دندانی است، اگر فلوراید به دندان برسد، استحکام آن بسیار بیشتر می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود فلورایدتراپی تا ۲ سال بعد از رویش آخرین دندان دائمی انجام شود.»
به گفته این دندانپزشک کودکان، «آخرین دندان دائمی انسان (به جز دندان عقل که در ۱۸ تا ۲۰ سالگی می‌روید) دندان ۷ است که در ۱۲ سالگی رویش پیدا می‌کند. بنابراین توصیه می‌شود این طرح (فلورایدتراپی) تا ۱۴ سالگی ادامه داشته باشد. حداقل تا ۱۲ سالگی لازم است و اگر تا ۱۴ سالگی ادامه یابد، ایده‌آل است. و نکته‌اش این است که اثرات آن پایدار و مادام‌العمر است. به‌علاوه، دندانی که فلوریده شده باشد، حدود ۷۰ درصد در برابر پوسیدگی در سطوح صاف مقاوم‌تر است.»
بیشتر بخوانید؛
محاوری درباره تاثیر دهانشویهها هم می‌گوید: «دهانشویهها هم همین اثربخشی را دارند. چون حاوی فلوراید هستند، اما چون احتمال جذب از طریق مخاط و امکان بلع در کودکان وجود دارد، دوز آنها بسیار کنترل‌شده‌تر و پایین‌تر است. درواقع هر کدام از محصولات مربوط به بهداشت دندان دوز خاص خود را دارند؛ خمیردندان‌ها یک دوز، دهانشویهها دوز دیگر، و فلورایدهایی که به‌صورت حرفه‌ای در کلینیک‌ها و مطب‌ها استفاده می‌شوند دوز متفاوتی دارند که خیلی بالاتر است.»
این دندانپزشک تاکید می‌کند که «فلورایدهای حرفه‌ای حتماً باید هم‌زمان با ساکشن استفاده شوند تا مواد اضافی در دهان باقی نماند یا بلع نشود.» او می‌گوید: «اگر والدین بخواهند از داروخانه دهانشویه تهیه کنند، باید سؤال کنند که دوزش برای کودک مناسب باشد.»
دکتر محاوری توصیه می‌کند: «در کنار مسواک و نخ دندان، و به منظور جلوگیری از پوسیدگی دندان‌ها و تقویت استحکام آنها، هم کودکان و هم بزرگسالان باید روزانه از دهانشویه استفاده کنند. ۲ بار در روز مسواک بزنند؛ هر بار ۲ دقیقه، و هر بار از دهانشویه هم استفاده کنند. البته بعد از مسواک.»
شروع فلورایدتراپی از ۳ سالگی
بهترین زمان انجام فلورایدتراپی برای کودکان بعد از ۳ سالگی است، دلیلش هم این است که کودکان زیر ۳ سال توانایی کافی برای بیرون ریختن بزاق بعد از درمان را ندارند. البته در موارد خاص مثل پوسیدگی شدید یا بزاق اسیدی، فلورایدتراپی حتی برای کودکان زیر ۲ سال هم ممکن است توسط دندانپزشک توصیه شود.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0