رونمایی از لیزر میدان رزم | وقتی ربات‌ها شعله‌ور می‌شوند

همشهری آنلاین – یکتا فراهانی: در اکتبر ۲۰۲۵، روسیه از سامانه‌ای لیزری به نام Ignis رونمایی کرد که بر یک ربات زمینی موسوم به Kurier سوار شده است. این سامانه نه برای نابودی تانک‌ها، بلکه برای مهندسی میدان نبرد مخصوصاً خنثی‌سازی مین‌ها طراحی شده است.

ترکیبی از لیزر متمرکز و رباتیک میدانی

در نمایش‌هایی که تصاویر آن در شبکه‌های اجتماعی روسی انتشاریافته، لیزر Ignis توانسته است مین‌های ضدتانک سری TM-۶۲ را هدف قرار دهد و آن‌ها را بدون انفجار، ذوب یا تجزیه کند. این فناوری پیشرفته، ترکیبی از لیزر متمرکز و رباتیک میدانی است، می‌تواند انقلابی در عملیات پاک‌سازی میدان مین باشد. اما جزئیات فنی این سیستم چیست، چه مزایا و محدودیت‌های دارد و در نهایت پیام نظامی و استراتژیک آن چیست.

بیشتر بخوانید :

طراحی و کارکرد پایه

Ignis و ربات Kurier؛ ترکیب نور و رباتیک در میدان مین

سامانه Ignis بر روی پلتفرمی رباتیک زمینی به نام Kurier UGV (Unmanned Ground Vehicle) نصب شده است و در عملیات مهندسی میدان به‌کار می‌رود.

عملکرد اصلی آن خنثی‌سازی مین‌های ضدتانک از فاصله‌ای ایمن است، بدون اینکه مین منفجر شود به جای انفجار، لیزر پرقدرت باعث تجزیه یا ذوب بدنه مین می‌شود.

برد عملیاتی و دقت

منابع روسی ادعا می‌کنند برد مؤثر Ignis حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ متر است. در تصاویر منتشر شده، لیزر بر روی مین‌های TM-۶۲ واقع در کناره رودخانه تابیده شده و آن‌ها را بدون انفجار از بین برده است.

از طرفی، هنوز معلوم نیست برای نابودی هر مین چه مدت‌زمان لازم است. این یکی از پارامترهای حیاتی است که تاکنون فاش نشده است.

کاربردهای اصلی و هدف‌گذاری روسیه

در حالی که بسیاری از سیستم‌های لیزری تاکنون برای مقابله با پهپادها (ضدپهپاد) یا دفاع هوایی معرفی شده‌اند، روسیه قصد دارد Ignis را بیشتر برای پاک‌سازی میدان مین، رفع موانع انفجاری و مهندسی رزمی استفاده کند.

این سامانه می‌تواند برای خنثی‌سازی موانع «mine barriers» و ناوبری امن برای نیروهای مهندسی کاربرد داشته باشد.

مزایا، چالش‌ها و محدودیت‌ها

مزایا:

کاهش خطر برای انسان‌ها: استفاده از لیزر روی ربات اجازه می‌دهد تا مین‌ها بدون مواجهه مستقیم نیروی انسانی خنثی شوند.

دقت بالا و کمترین تخریب جانبی: لیزر می‌تواند هدف را با تمرکز بالا بزند بدون اینکه انفجار بزرگ ایجاد کند.

چندمنظوره‌بودن در مهندسی میدان: این سامانه می‌تواند در رفع موانع، پاکسازی مسیر و پشتیبانی مهندسی به کار گرفته شود.

چالش‌ها و محدودیت‌ها

نیاز به توان بالا و تأمین انرژی: سامانه‌های لیزری برای کارکرد قدرتمند نیازمند منبع انرژی بزرگ و مدیریت گرمای مؤثر هستند.

تضعیف پرتو در شرایط نامساعد: دود، گرد و غبار، باران یا گرداب می‌توانند عملکرد لیزر را مختل کنند.

زمان نابودی مین: مدت زمان لازم برای نابودی هر مین هنوز معلوم نیست، و اگر زمان زیاد باشد، کارایی عملی پایین می‌آید.

تحرک محدود در خط مقدم: ربات‌ها که در یک نقطه می‌مانند، نسبت به حملهٔ پهپاد یا توپخانه آسیب‌پذیرند.

هزینه و تولید انبوه: هنوز مشخص نیست قیمت واحد و ظرفیت تولید آن به چه میزان خواهد بود.

تأثیر روانی و بازاری

نمایش عمومی چنین فناوری‌هایی می‌تواند ترس ایجاد کند و طرف مقابل را مجبور به ارتقای سیستم‌های مقابله (ضد لیزر) کند. همچنین، بازار صادرات تسلیحات لیزری ممکن است وارد چرخه رقابت شود.