همشهری آنلاین، فاطمه عباسی: آنها خودشان تبدیل به مقصد میشوند. ۱۱سال پیش، درست در همین روزهای میانی پاییز، تهرانیها با چنین مقصدی آشنا شدند؛ غول فولادی مهربانی که بر فراز یکی از پرترددترین شریانهای شهری قدعلم کرد؛ نه برای آنکه خودروها از روی آن بگذرند، بلکه برای آنکه آدمها روی آن قدم بزنند، بایستند و شهر را از زاویهای دیگر تماشا کنند. پل طبیعت که حالا با پشت سر گذاشتن یازدهمین سال تولدش به آرامی وارد دومین دهه از زندگی خود میشود، دیگر تنها یک سازه اتصالدهنده میان ۲پارک نیست.
این پل، یک بالکن عمومی به وسعت تمام تهران است؛ جایی که همهمه بزرگراه مدرس زیر پا به موسیقی پسزمینه تبدیل میشود و منظره کوههای شمال، قاب عکس دائمی قرارهای دوستانه و قدم زدنهای خانوادگی است. این سازه، بیش از آنکه آهن و بتن باشد، یک فضای شهری زنده و پویاست؛ یک سرمایه اجتماعی که ثابت کرد تهران مدرن نیز میتواند نمادهایی داشته باشد که روح و هویت شهر را در خود جای دادهاند و مردم با آن خاطره میسازند. این پل، داستان موفقیتآمیز تبدیل یک «گذرگاه» به یک «پاتوق» تمامعیار است.
امضای یک معمار جوان بر پیشانی پایتخت
شاید الهامبخشترین بخش داستان پل طبیعت، قصه تولد ایده آن باشد. این پل حاصل ذهن خلاق و نگاه نوگرای یک معمار جوان ایرانی، لیلا عراقیان و همکارش علیرضا بهزادی در شرکت «سازههای پارچهای دیبا» است. در سال ۱۳۸۸، زمانی که عراقیان تنها ۲۶سال داشت، طرح سهبعدی و ارگانیک او در مسابقه طراحی پل برنده شد. ایده اصلی، فراتر از ساخت یک پل ساده بود؛ هدف، خلق فضایی بود که مردم را به ماندن و تعامل دعوت کند.
طرحی که با الهام از فرم درختان و با ساختاری پویا، ۳طبقه فضا را برای کاربریهای مختلف (پیادهروی، کافهنشینی و تماشا) درنظر گرفته بود و توانست از میان دهها طرح دیگر، بهعنوان طرح برگزیده انتخاب شود. این موفقیت، نام یک معمار زن جوان را در تاریخ معماری معاصر ایران ثبت کرد و نشان داد که نسل جدید معماران ایرانی، توانایی خلق آثاری در تراز جهانی را دارند.
از طرح برنده تا نماد جهانی
عملیات اجرایی پل طبیعت در سال ۱۳۸۹ آغاز شد و پس از ۴سال، در ۲۰ مهرماه ۱۳۹۳ به بهرهبرداری رسید. این پل به سرعت از یک پروژه شهری به یک نماد ملی و سپس یک اثر شناختهشده بینالمللی تبدیل شد. پل طبیعت توانست جوایز معتبر جهانی متعددی را از آن خود کند که از مهمترین آنها میتوان به جایزه معماری آقاخان در سال ۲۰۱۶ اشاره کرد.
این جایزه که یکی از معتبرترین جوایز معماری جهان اسلام است، پل طبیعت را بهعنوان یک پروژه برجسته که توانسته کیفیت زندگی شهروندان را بهبود ببخشد، ستایش کرد. امروز، پل طبیعت فقط یک سازه زیبا نیست؛ بلکه نمادی از تلفیق موفق معماری مدرن، مهندسی پیشرفته و درک عمیق از نیازهای اجتماعی شهروندان در قلب پایتخت ایران است.
درختی فولادی با ۳طبقه حیات
معماری پل طبیعت یک تقلید صرف از طبیعت نیست، بلکه برداشتی هوشمندانه از آن است. ستونهای پل، شبیه تنههای درختی طراحی شدهاند که شاخههایشان در هم تنیده شده و سازه اصلی را شکل دادهاند. این طراحی نهتنها از نظر زیباییشناسی چشمنواز است، بلکه از نظر سازهای نیز بسیار مقاوم و بهینه عمل میکند. پل در ۳طبقه طراحی شده است: طبقه اول با رستورانها و کافهها، فضایی برای مکث و گفتوگو فراهم میکند.
طبقه دوم، مسیر اصلی پیادهروی و دوچرخهسواری است و طبقه سوم، سکوهایی برای تماشای بیواسطه مناظر پانورامای تهران، از رشتهکوه البرز گرفته تا چراغهای روشن شهر در شب ارائه میدهد. یکی از نکات برجسته در ساخت این پل ۲۷۰متری، توجه به مسائل زیستمحیطی بود؛ محل قرارگیری ستونها بهگونهای انتخاب شد که کمترین تعداد درختان در پارک طالقانی قطع شوند.
از لوکیشن فیلم تا حافظه جمعی
برخی سازهها تنها در نقشه شهر نمینشینند، بلکه در قلب و خاطره مردم شهر حک میشوند. پل طبیعت در مدت کوتاهی این مسیر را طی کرد و از یک پروژه عمرانی به یک نماد فرهنگی زنده بدل شد. این پل به سرعت به یکی از محبوبترین لوکیشنها برای فیلمسازان و سریالسازان بدل شده و قابهای سینمایی و تلویزیونی متعددی را به نام خود ثبت کرد، اما مهمتر از آن، پل طبیعت پسزمینه میلیونها عکس یادگاری شخصی و خانوادگی شد؛ تصاویری که هرکدام برشی از زندگی، شادی و خاطرات شهروندان هستند.
همتراز با بزرگان جهان
ایده تبدیل یک زیرساخت شهری به یک مقصد گردشگری و اجتماعی، یک روند جهانی موفق در شهرسازی معاصر است. پل طبیعت، ایران را با افتخار در این نقشه جهانی قرار میدهد و آن را همتراز با پروژههای تحسینشدهای مانند «هایلاین» نیویورک میکند؛ پروژهای که یک خط راهآهن متروکه در ارتفاع را به یک پارک خطی سرسبز و پویا تبدیل کرد. همچنین میتوان آن را با «پل هزاره» لندن مقایسه کرد که رودخانه تیمز را نه فقط بهعنوان یک مسیر عبور، بلکه بهعنوان یک اثر هنری-معماری مدرن قطع میکند.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : 0